Thứ nhất, tốc độ tăng trưởng GDP 6 tháng đầu năm 2017 đạt 6,41% là mức thấp so mục tiêu kế hoạch đã đề ra là tăng 6,7%. Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) 9 tháng đầu năm 2017 tăng 6,95%, thấp hơn so với cùng kỳ 2 năm trước. Một số ngành sản xuất công nghiệp có đóng góp số thu lớn cho ngân sách như khai khoáng, sản xuất lắp ráp ô tô, sản xuất điện thoại di động, sản xuất, chế biến thực phẩm tăng trưởng thấp, thậm chí giảm so với cùng kỳ năm 2016.

Thứ hai, tiến độ cổ phần hóa, cơ cấu lại DNNN và thoái vốn nhà nước tại các DNNN còn chậm, chưa đạt được tiến độ, kế hoạch đề ra. Hết 9 tháng, có 34 DN được phê duyệt phương án cổ phần hóa. Số vốn nhà nước các đơn vị đã thoái được là 3.838 tỷ đồng, thu về 15.998 tỷ đồng.

Thứ ba, việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) tăng lãi suất đồng USD và dự kiến sẽ còn tiếp tục tăng thêm từ nay đến cuối năm sẽ tạo áp lực lớn đối với lãi suất, tỷ giá và thu hút đầu tư nước ngoài. Từ đó cũng ảnh hưởng tới thu NSNN.

Thứ tư, việc điều chỉnh thuế suất thuế NK theo lộ trình cam kết tại các FTA cũng có ảnh hưởng không nhỏ đến tình hình sản xuất của các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, đặc biệt là các doanh nghiệp có số thu nộp NSNN lớn như Honda, Toyota,..

Thứ năm, công tác quản lý thu ngân sách mặc dù đã được triển khai tích cực nhưng ở một số nơi, bộ phận đòi hỏi cần phải được tăng cường, đẩy mạnh hơn nữa. Ngoài ra, việc tuân thủ chính sách pháp luật thuế ở một số DN, đối tượng nộp thuế còn chưa cao cũng ảnh hưởng tới việc thực hiện nhiệm vụ thu NSNN trong những tháng cuối năm 2017.

Trong các cuộc họp giao ban công tác mỗi tháng, người đứng đầu ngành Tài chính - Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng luôn “nhắc đi nhắc lại” ý nghĩa của việc hoàn thành thu NSNN năm 2017 và quán triệt đây là nhiệm vụ “buộc phải hoàn thành”, kể cả thu NSNN nói chung và thu ngân sách Trung ương nói riêng. Để quyết tâm này trở thành hiện thực, bên cạnh nỗ lực triển khai thu, chống thất thu hiệu quả, ngành Tài chính cần thiết phải nhìn nhận đầy đủ các quan ngại nói trên để có biện pháp ứng phó, kịp thời loại bỏ rào cản cán đích dự toán ngân sách 2017.