Học sinh tham gia lớp luyện thi tại một trung tâm trên địa bàn TP Thủ Đức, TPHCM. Ảnh: Ms Yến

Cuộc đua ngày càng gay gắt

Mùa tuyển sinh đầu cấp THCS công lập thường bắt đầu vào khoảng đầu tháng 7. Thế nhưng hiện đã có một số trường THCS tư thục trên địa bàn Hà Nội rục rịch tổ chức tuyển sinh lớp 6. Thời gian tổ chức thi của các trường điểm thường không trùng nhau nên có phụ huynh có thể đăng ký cho con thi 4-5 trường khiến không ít học sinh mệt mỏi, thậm chí ốm vì áp lực học thi.

Điển hình ngày 9/3 vừa qua, Trường Tiểu học, THCS và THPT Ngôi Sao Hà Nội - Hoàng Mai và Trường THCS Archimedes cùng tổ chức khảo sát thi vào lớp 6. Trường THCS Đoàn Thị Điểm thông báo nhận đăng ký xét tuyển lớp 6 từ ngày 15/1 đến 15/4, lịch kiểm tra đánh giá năng lực vào tháng 4 và 5. Trường THCS & THPT Lê Quý Đôn xét tuyển từ ngày 10/1, lịch kiểm tra đánh giá năng lực vào tháng 4 và 5.

Trong đó, tỷ lệ chọi rất cao. Minh chứng, trường Tiểu học, THCS và THPT Ngôi Sao Hà Nội - Hoàng Mai có hơn 1.000 thí sinh dự tuyển vào lớp 6, nhưng chỉ tiêu tuyển sinh khoảng 270 em cho 8 lớp. Còn tại THCS Archimedes, trên 3.000 em tham gia đợt thi ngày 9/3. Trường không công bố chỉ tiêu, song cơ sở chính ở Trung Yên thường chỉ tuyển hơn chục lớp.

Dù chưa công bố kế hoạch tuyển sinh lớp 6 năm học 2024-2025 nhưng dự vào cuộc đua vào hệ THCS của trường chuyên Hà Nội - Amsterdam (Ams2), THCS Ngoại ngữ; các trường chất lượng cao Cầu Giấy, Thanh Xuân, Nam Từ Liêm; trường Nguyễn Tất Thành, Lương Thế Vinh..., dự báo cũng vô cùng khốc liệt. Bởi để được tham gia bài thi khảo sát vào những ngôi trường mơ ước này, học sinh phải có “học bạ đẹp”. Đơn cử như năm học 2023-2024, học sinh muốn dự thi vào lớp 6 trường Ams2 cần có 5 năm tiểu học hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ học tập và rèn luyện, đồng thời không được có quá 2 điểm 9 trong suốt 5 năm ở tất cả các môn học. Nghĩa là để trở thành học sinh trường Ams2, trẻ gần như phải giỏi tuyệt đối.

Tại TPHCM, ông Lê Hoài Nam, Phó Giám đốc Sở GD-ĐT TPHCM cho biết, năm học 2024-2025, Thành phố sẽ tổ chức khảo sát vào lớp 6 ở một số trường tiên tiến hiện đại hoặc có học sinh đăng ký vượt quá chỉ tiêu (căn cứ văn bản hợp nhất 03/2019 của Bộ GD-ĐT). Dự kiến sẽ có 6 trường thực hiện khảo sát, bao gồm: Trường THCS Trần Quốc Toản 1, Trường THCS Hoa Lư, TP Thủ Đức, Trường THCS Bình Thọ (TP Thủ Đức); Trường THCS Nguyễn Hữu Thọ (quận 7); Trường THCS Nguyễn An Khương (huyện Hóc Môn) và Trường THCS – THPT Trần Đại Nghĩa (dự kiến – đang xây dựng đề án).

Như vậy, trong năm học tới, số lượng trường thực hiện khảo sát để tuyển sinh vào lớp 6 tăng lên 4 trường so với năm học trước. Được biết, năm học 2023-2024, hệ THCS của Trường chuyên Trần Đại Nghĩa có tỷ lệ chọi 1/8.

Sẵn sàng cho hành trình dài

Theo ghi nhận tại một số trường THCS có chất lượng nổi trội trên địa bàn TPHCM, những năm trước dù không thực hiện khảo sát và vẫn tuyển sinh theo phân tuyến nhưng tuyển sinh lớp 6 cũng khá gắt gao. Chẳng hạn như ưu tiên tuyển học sinh giỏi 5 năm liền, điểm kiểm tra cuối kỳ năm lớp 5 đạt 19 điểm trở lên, kèm thêm các chứng chỉ tiếng Anh, kỹ năng...

Tại quận Gò Vấp, Trường THCS Phan Văn Trị thực hiện mô hình trường tiên tiến nhưng cách tuyển sinh lâu nay là quy định học sinh có chứng chỉ tiếng Anh Flyer. Theo ông Trịnh Vĩnh Thanh, Trưởng Phòng GD-ĐT quận Gò Vấp, nếu thực hiện bài khảo sát thì cũng là bằng tiếng Anh, nên phòng GD-ĐT tận dụng các thành tích về ngoại ngữ mà học sinh đã có để tuyển sinh trong năm học 2024 – 2025. Bởi để tổ chức một kỳ thi riêng khá tốn kém và tạo áp lực không cần thiết.

Để tham gia vào cuộc đua này, ngay từ các kỳ thi, nhiều bậc phụ phải đăng ký cho con tham gia các lớp luyện thi Toán, Văn, Tiếng Anh để trẻ có thể vượt qua nhiều trẻ em khác, ghi tên vào danh sách trúng tuyển của những ngôi trường điểm, chất lượng cao. Chị Nguyễn Thùy Dương, ngụ tại phường Linh Đông, TP Thủ Đức cho biết: “Tôi dự định sẽ cho con vào học lớp 6 tại trường THCS Bình Thọ (trường theo mô hình tiên tiến hội nhập). Khi biết thông tin trường thực hiện khảo đầu vào, nên ngay từ khi bé vào học lớp 4, tôi đã có bé tham gia lớp luyện thi tại một trung tâm chuyên luyện dạng bài khảo sát thi chuyên Trần Đại Nghĩa với mức học phí 1,2 triệu đồng/tháng, tuần học 2 buổi. Ngoài ra, trong tuần tôi cũng cho con theo học trung tâm để thi chứng chỉ tiếng Anh Flyer”.

Theo chị Dương, mặc dù biết việc này khiến phụ huynh phải dành thời gian kèm cặp, đưa đón con và con cũng bị áp lực, mệt mỏi, nhưng để con có một môi trường học tốt nên cũng phải hy sinh, chấp nhận.

Không thể phủ nhận chất lượng giáo dục tại các trường điểm, tuy nhiên việc thi tuyển vào những trường này rất khó khăn, tốn nhiều công sức. Không phải đứa trẻ nào cũng đủ năng lực để thi đỗ; hơn nữa, học phí ở một số trường điểm là trường tư thục và dân lập cũng khá cao, không phải gia đình nào cũng đủ điều kiện.