Vấn đề trên không phải là những câu chuyện hiếm có, khó tìm, mà là vấn đề gây bức xúc đối với nhiều DN hiện nay. Nhiều DN cho rằng, DN sản xuất trên đất cho mình bỏ tiền mua, nộp thuế đất đầy đủ… nhưng vẫn chưa được cấp quyền sử dụng đất, khiến DN phải sản xuất trên nỗi lo mất quyền sử dụng đất và không thể sử dụng quỹ đất này làm tài sản đảm bảo vay vốn ngân hàng.

Vì thế, kết quả điều tra PCI 2017 của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho thấy, năm 2016, tình hình sử dụng đất theo đánh giá của DN trở nên bấp bênh hơn bao giờ hết, rủi ro bị thu hồi đất của họ ở mức cao kỉ lục, nhưng chỉ 25% DN tin tưởng sẽ được đền bù thỏa đáng, giảm mạnh so với các năm trước (30-40%). Không những thế, thủ tục hành chính vẫn là trở ngại chính đối với các DN khi mở rộng mặt bằng sản xuất kinh doanh, khó khăn này càng gia tăng ở thời gian và quy trình thực hiện.

Trong khi đó, rõ ràng, các DN bất động sản lại có thể lấy được quỹ đất một cách khá dễ dàng, ngay cả khi báo chí, người dân phản đối vì dự án khách sạn, nghỉ dưỡng gây tổn hại môi trường, xây nhà chung cư quá đông đúc, bất cập quy hoạch. Do đó, những khu đất “vàng” vẫn đang bị “xẻ thịt” để mọc lên các trung tâm thương mại, chung cư cao cấp… mặc kệ dư luận. Vì vậy, chuyên gia kinh tế, GS. Đặng Hùng Võ đã nhận xét, DN kinh doanh đàng hoàng chỉ lãi từ 2-4%, nhưng 80% đại gia của Việt Nam từ đất mà lớn lên, các khoản lãi từ đất đai lớn hơn 2-4% rất nhiều mặc dù khoản lãi đã bị “chia” đi rất nhiều nơi.

Nhận định trên đặt ra câu hỏi: “Nhiều nơi” là nơi nào? Phải chăng, những “nơi” này chính là nguyên nhân gây nên tình trạng bất bình đẳng về đất đai hiện nay? Theo GS. Đặng Hùng Võ, nhiều người tưởng rằng, DN lớn thì tiếp cận đất đai dễ hơn, nhưng thực ra, họ chỉ có nhiều tiền hơn thôi chứ không hề tiếp cận dễ hơn. “Đất đai là câu chuyện bất bình đẳng trong thị trường hiện nay; vì thế, mới có chuyện DN phải xách “cái này, cái kia” đi thì mới được các cơ quan quản lý cấp phép về đất đai”, GS. Đặng Hùng Võ cho hay.