Bà đánh giá như thế nào về vai trò của nữ doanh nhân trong phát triển nền kinh tế đất nước hiện nay?

Tại Việt Nam, phụ nữ đang chiếm 52% lực lượng lao động, sở hữu khoảng một phần năm số doanh nghiệp đang hoạt động và đóng góp quan trọng vào tăng trưởng kinh tế. Hiện các nữ doanh nhân đang tham gia tích cực vào nền kinh tế, đóng vị trí quan trọng trong sự phát triển của kinh tế quốc gia và gần đây doanh nhân nữ ngày càng phát triển cả về quy mô và chất lượng. Đối với xã hội, các doanh nhân nữ cũng luôn đi đầu trong những hoạt động từ thiện xã hội và đây cũng là điểm bật và bệ phóng để các doanh nhân nữ hội nhập thành công và đặc biệt là hội nhập trong tiến trình mà các nước trên thế giới đang quan tâm đó là nền kinh tế xanh.

Tôi nghĩ rằng trong quá trình hội nhập với chất lượng, chuẩn mực quốc tế và khu vực, các doanh nhân nữ đang chuyển mình để đạt được ngưỡng chuẩn chung của khu vực và quốc tế. Vị thế của các doanh nhân nữ đang ngày càng được đánh giá cao và đóng một vai trò rất quan trọng. Trong thời gian tới, các doanh nhân nữ Việt Nam rất mong muốn trở thành người tiên phong trong lĩnh vực sản xuất sạch. Bên cạnh đó, doanh nhân nữ cũng đóng góp rất lớn trong vấn đề giải quyết việc làm. Vì hầu hết những doanh nghiệp do nữ làm chủ lại sử dụng rất nhiều lao động đặc biệt trong những lĩnh vực sử dụng nhiều lao động nữ.

Phụ nữ đang chiếm 52% lực lượng lao động. Ảnh S.T.

Nhưng các doanh nhân nữ không thể gánh vác những trách nhiệm đó một cách đơn độc, họ rất cần có những chính sách chương trình tháo gỡ những khó khăn, tạo thuận lợi cho việc kết nối giữa doanh nghiệp và nhà khoa học trong việc áp dụng khoa học kỹ thuật, áp dụng công nghệ cao trong sản xuất kinh doanh. Họ rất cần sự hỗ trợ của VCCI, của các tổ chức hiệp hội thông qua mạng lưới của mình nhằm xúc tiến xuất khẩu, kết nối đầu tư và kinh doanh. Họ cũng cần sự hợp tác và hỗ trợ của các doanh nhân nam với tư cách là đối tác trong chuỗi cung ứng và chuỗi giá trị. Sự chia sẻ của các chuyên gia trong nước và quốc tế sẽ giúp các doanh nhân nữ chuẩn bị tư thế, chủ động nâng cao nhận thức và áp dụng khoa học kĩ thuật, khoa học công nghệ vào cuộc sống kinh doanh của doanh nghiệp mình. Đây cũng là động lực thúc đẩy quyền năng kinh tế của doanh nhân nữ.

Có ý kiến cho rằng doanh nhân nữ, nhất là trong thời kỳ khởi nghiệp thường gặp nhiều thách thức, trở ngại, rào cản hơn những nam doanh nhân như việc tiếp cận với nguồn vốn, tài chính,… và thường chịu nhiều rủi ro. Ý kiến của bà như thế nào về vấn đề này?

Có một điều rất mừng là vừa qua theo báo cáo chỉ số khởi nghiệp của Việt Nam đã chỉ ra rằng tỷ lệ phụ nữ khởi nghiệp cao hơn nam giới gần 4%. Năm 2015, tỷ lệ phụ nữ khởi nghiệp là 15,5% trong khi của nam giới là 11,6%. Mặc dù tỷ lệ phụ nữ khởi nghiệp cao hơn nam giới, song phụ nữ vẫn phải đối mặt với rất nhiều rào cản. Thứ nhất, phụ nữ khi khởi nghiệp không phải ai cũng nhận được sự đồng thuận của gia đình, ủng hộ khởi nghiệp. Bên cạnh đó, trách nhiệm chăm sóc gia đình, nuôi dạy con cái cũng làm cho phụ nữ thiếu thời gian để tham gia mạng lưới, tiếp cận thông tin, công nghệ, đầu tư và các nguồn hỗ trợ từ Chính phủ. Thứ hai, mặc dù Luật Đất đai, Luật Thừa kế đã quy định rất rõ là nam nữ bình đẳng nhưng trên thực tế do văn hóa truyền thống lâu đời thì thường cha mẹ vẫn để của thừa kế cho con trai. Đối với những quy định thế chấp tài sản, tuy sổ đỏ đứng tên hai vợ chồng, nhưng khi vợ mang đi thế chấp sẽ rất khó được người chồng hay gia đình đồng ý. Đây cũng là một rào cản.

Hiện nay, Hội đồng Doanh nhân nữ Việt Nam đang phối hợp với các đối tác quốc tế để hỗ trợ và kết nối với một số ngân hàng thương mại để xây những gói dịch vụ dành riêng cho doanh nhân nữ. Mô hình này đã được thực hiện ở một số nước ASEAN để tháo bỏ những vướng mắc đang trói chân doanh nhân nữ. Ví dụ đối với những vướng mắc về thế chấp thì người ta sẽ có những đánh giá phi tài chính để hỗ trợ cho phụ nữ tiếp cận tài chính. Đây cũng là những điều mà Hội đồng doanh nhân nữ Việt Nam đã và sẽ làm để hỗ trợ cho các thành viên của mình.

Với vai trò là chủ tịch Hội đồng Doanh nhân nữ Việt Nam, bà có kiến nghị gì để doanh nhân nữ phát huy tốt hơn trong thời gian tới?

Thứ nhất, doanh nhân nữ muốn hội nhập thành công rất cần sự hỗ trợ của Nhà nước. Bằng chính sách thôi chứ không cần bằng tiền mặt hay các chương trình bao cấp. Chúng tôi cần các cơ chế để tháo gỡ khó khăn đặc biệt là trong lĩnh vực tiếp cận nguồn vốn, tiếp cận với khoa học công nghệ. Thứ hai là các chính sách tháo gỡ, tạo cơ chế để khuyến khích các doanh nhân nữ áp dụng các công nghệ ứng dụng trong sản xuất nhỏ và các công nghệ cao trong sản xuất quy mô lớn để đưa ra những sản phẩm sạch, đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng. An toàn cho người tiêu dùng chính là những nhân tố quan trọng để chúng ta có nguồn nhân lực chất lượng cao trong tương lai.

Bên cạnh đó, các tổ chức như VCCI và các hiệp hội cần cố gắng xây dựng các chương trình hỗ trợ phù hợp và chắp mối kinh doanh. Có thể giới thiệu các doanh nhân nữ trở thành nhà cung ứng của các nhà phân phối của các công ty đa quốc gia hoặc tạo điều kiện phối hợp với các doanh nhân nam trong chuỗi giá trị và chuỗi cung ứng tại Việt Nam. Đồng thời, bản thân những doanh nhân nữ cũng phải trở nên mạnh mẽ và tự tin hơn, làm chủ được ý thức của mình. Đôi khi đã dám nghĩ rồi thì nên dám làm, tất sẽ thành công.

Xin cảm ơn bà!