Doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản thêm nỗi lo về IUU
	Sớm nhận diện tàu cá có nguy cơ vi phạm để gỡ “Thẻ vàng” IUU
	Phấn đấu gỡ “Thẻ vàng” IUU trong giai đoạn 2022-2023

Toàn cảnh cuộc họp của Ban chỉ đạo. Ảnh: VGP/Đức Tuân

Sau gần 5 năm triển khai thực hiện, phía Ủy ban châu Âu (EC) đánh giá cao và ghi nhận sự cam kết, quyết tâm chính trị và nỗ lực của Việt Nam trong triển khai các giải pháp chống khai thác IUU.

Báo cáo về kết quả thực hiện chống khai thác IUU tại cuộc họp của Ban Chỉ đạo Quốc gia về IUU ngày 20/9, ông Trần Đình Luân, Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản (Bộ NN&PTNT) cho biết: tính đến nay, công tác lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS) trên tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên đã có tiến bộ, đạt 95,27% (28.519/29.936 tàu), tăng 5,01% so với trước.

Bên cạnh đó, công tác chứng nhận và truy xuất nguồn gốc thủy sản từ khai thác đã tổ chức triển khai thực hiện theo quy định của Luật Thủy sản, cơ bản đáp ứng yêu cầu theo khuyến nghị của EC.

Việc kiểm soát nguồn gốc nguyên liệu nhập khẩu từ khai thác ngoài vùng biển Việt Nam đã được tăng cường, đảm bảo theo quy định của pháp luật Việt Nam và cơ bản đáp ứng được quy định của Hiệp định biện pháp quốc gia có cảng (PSMA).

"Đáng chú ý, ở khâu ngăn chặn, xử lý tình trạng tàu cá Việt Nam vi phạm khai thác hải sản ở vùng biển nước ngoài, đến nay đã ngăn chặn, chấm dứt được tình trạng tàu cá Việt Nam vi phạm ở các nước, quốc đảo Thái Bình Dương", ông Trần Đình Luân nói.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, ông Trần Đình Luân cũng nhấn mạnh vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế. Đoàn thanh tra của EC yêu cầu Việt Nam phải nỗ lực, quyết tâm hơn nữa trong triển khai thực hiện, tăng cường công tác thực thi pháp luật, đảm bảo hiệu quả trong tổ chức triển khai thực hiện các quy định pháp luật về chống khai thác IUU trong thực tế.

Điển hình như, đảm bảo lộ trình lắp đặt thiết bị giám sát tàu cá, kiểm soát tàu cá ra vào cảng, xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi khai thác IUU; kiểm soát nguyên liệu hải sản khai thác nhập khẩu vào Việt Nam theo PSMA…; đặc biệt là phải ngăn chặn, chấm dứt được tình trạng tàu cá, ngư dân Việt Nam vi phạm khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài.

Đề cập tới vấn đề vẫn còn tình trạng tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài, Trung tướng Nguyễn Trọng Bình, Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam nêu rõ, cần có chế tài mạnh, xử lý nghiêm hành vi này; các địa phương cần vào cuộc mạnh mẽ hơn.

“Đi biển chỗ nào nhiều cá, chỗ nào vùng biển của ta, chỗ nào là vùng biển nước ngoài thì tài công (thuyền trưởng) biết rõ. Hiện, việc xử phạt tài công chưa đủ mức răn đe. Ở một số nước chủ yếu là xử phạt tài công, có nước phạt tù, còn ngư dân thì chỉ phạt tiền”, Trung tướng Nguyễn Trọng Bình nói.

Phó Thủ tướng Lê Văn Thành khẳng định, việc gỡ “thẻ vàng”, tuyệt đối không để EC rút “thẻ đỏ” là vấn đề cấp bách, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đến đời sống của ngư dân, ngành xuất khẩu thuỷ sản cũng như uy tín, thương hiệu quốc gia trên trường quốc tế.

Cho rằng các kết quả đạt được đã có tiến bộ so với trước, song Phó Thủ tướng khẳng định, những kết quả đạt được chưa đáp ứng yêu cầu. Việc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình trong năm 2022 còn chậm (mới tăng được 5%). Đặc biệt, còn để xảy ra tình trạng tàu cá vi phạm khai thác hải sản ở vùng biển nước ngoài. Việc truy xuất nguồn gốc thủy sản còn nhiều tồn tại.

“Đây là vấn đề lớn, nếu không khắc phục được không những không gỡ được “thẻ vàng” mà còn có nguy cơ bị nâng lên cảnh báo “thẻ đỏ””, Phó Thủ tướng nói.

Phó Thủ tướng yêu cầu thành lập ngay các đoàn liên ngành, ở Trung ương do lãnh đạo Bộ NN&PTNT chủ trì, ở địa phương do lãnh đạo UBND tỉnh phụ trách đi kiểm tra cụ thể, kịp thời phát hiện, xử lý thật nghiêm những hành vi vi phạm các quy định về chống khai thác IUU.

Bên cạnh đó, các lực lượng Cảnh sát biển, Biên phòng, Kiểm ngư, Công an các địa phương đẩy mạnh tuần tra, kiểm tra, xử lý vi phạm trên biển và tại các cảng cá; đồng thời đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền để ngư dân hiểu rõ rủi ro, tác hại, từ đó nâng cao ý thức trong chống khai thác IUU.

Về lâu dài, Phó Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương triển khai thực hiện có hiệu quả các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, đặc biệt là Đề án phòng, chống khai thác IUU đến năm 2025 vừa được Thủ tướng ban hành, phát triển ngành khai thác, chế biến, xuất khẩu thuỷ, hải sản Việt Nam an toàn, bền vững.