Dự báo giá cước vận tải tiếp tục cao ngất ngưởng
	Giá cước tăng, hãng tàu của HAH, VOS có thêm một quý “hốt bạc”

Chi phí vận tải, thuê container đang là nỗi ám ảnh của doanh nghiệp. Ảnh: T.H

Cước vận chuyển cao nhất mọi thời đại

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), kết quả từ cuộc khảo sát của MNSC (Malaysia) vào cuối năm 2021 cho thấy, cước vận chuyển đường biển ở mức cao nhất mọi thời đại vì đã tăng từ 100% đến 700% so với mức trước đại dịch. Giá cước vận tải đường biển ở một số tuyến đã tăng lên 800%, tăng 100% so với cùng kỳ năm 2020.

Theo chỉ số vận tải Freightos, giá thuê tàu cho mỗi container 40 feet vẫn ở mức gần mức cao nhất mọi thời đại trên các tuyến vận tải toàn cầu. Ngay cả khi giá cước đi một số tuyến châu Âu như Rotterdam, Hamburg… có xu hướng giảm xuống chút ít từ mức cao kỷ lục năm ngoái thì vẫn là mức giá “trên trời”. Cho tới nay, giá cước vận tải biển giữa châu Á và châu Âu vẫn cao vì công suất các hãng tàu giảm và thiếu container.

Theo bà Tạ Hà, chuyên gia thị trường cá tra của VASEP, phản ánh của một số doanh nghiệp XK thủy sản cho thấy, hiện nay giá cước vận tải biển còn cao hơn mức đỉnh này của năm ngoái. Cái khó hơn nữa là việc đặt container, mức độ khó tùy từng tuyến, từng hãng.

Theo như phản ánh của nhiều doanh nghiệp, nhiều container hàng dù đã sản xuất xong gần 2 tháng mới thuê được container để xuất được hàng, chính vì vậy, doanh nghiệp cho rằng, khi đặt được chỗ xuất hàng còn mừng hơn ký được đơn hàng mới.

Theo các doanh nghiệp, hiện nay, giá cước đi tuyến châu Á như: Thái Lan (cảng Bangkok, Laem Chabang) 1.600 - 2.500 USD/container tùy hãng, Philippines (Davao, Cebu, General Santos) dao động 4.000 - 5.300 USD/container; đi các cảng bờ Tây dao động từ 12.000 - 14.000 USD/container (tùy hãng); đi bờ Đông như (Baltimore,Miami, New Orleans, Houston...) dao động ở mức cao từ 19.000 - 22.000 USD/container (tùy hãng), hơn nữa tuyến này rất khó đặt chỗ do cảng này có ít hãng tàu nhận vận chuyển, có những tháng còn bị cắt bớt chuyến và có sự chênh lệch giá lớn, thậm chí cả nghìn USD giữa các hãng tàu.

Chuỗi khó khăn vận chuyển hàng

Theo bà Tạ Hà, tình trạng hủy đặt chuyến xảy ra liên tục, gần tới ngày kéo container thì đại lý hãng tàu sẽ báo với chủ hàng hết hoặc thiếu container để nhà XK phải đôn đáo chạy tìm các bên khác với giá cước đã được nâng lên hoặc cao hơn vẫn còn. Hiện tượng “làm giá” hoặc cố tình “găm hàng” này khiến cho các chủ hàng buộc phải “móc túi” trả thêm cho bên khác có khi tới cả nghìn USD để lấy được đặt chỗ.

Với tình trạng trên, doanh nghiệp luôn trong trạng thái lo âu vì lỡ chuyến, các chủ hàng còn phải xếp hàng xin đặt chỗ, thậm chí nay phải chờ tới cận ngày tàu chạy mới được giao container rỗng. Kẹt cảng, lịch tàu liên tục trễ chuyến, hàng đóng container kéo vào cảng cũng bị dồn ùn ứ…

Bên cạnh đó, nếu doanh nghiệp đặt được chỗ nhưng chưa chắc đã có container, có container rồi chưa chắc hạ được container, container hạ rồi chưa chắc đã tàu đã chạy… đây là chuỗi lo lắng, thấp thỏm của các chủ hàng hiện nay.

Không những thế, do sự tăng “nóng” của giá xăng dầu trong thời gian qua, nên từ đường bộ đến đường biển, các doanh nghiệp vận tải đều rục rịch lên phương án tăng giá mới. Tổng công ty Tân Cảng Sài Gòn lại vừa thông báo do giá xăng dầu liên tục tăng khiến chi phí đầu vào nhiên liệu, giá cước vận chuyển, xếp dỡ tại các cảng và ICD đều tăng nên đơn vị cũng điều chỉnh giá dịch vụ vận chuyển container đường bộ, đường thủy phục vụ qua lại giữa cảng Cát Lái - Hiệp Phước, cảng Đồng Nai và các ICD liên kết... với mức tăng 10 - 30% so với đơn giá được duy trì từ năm 2019 từ ngày 1/4.

Theo bà Tạ Hà, chi phí logistics mà doanh nghiệp XK Việt Nam phải chịu đang vượt quá giới hạn do không thể khống chế mức trần. Rất nhiều lý do được các hãng tàu đưa ra về việc tăng cước phi mã, như: hệ quả của hơn hai năm đại dịch Covid- 19 dẫn tới tình trạng hỗn loạn chuỗi cung ứng container, các hãng tàu thiếu nhân lực, thiếu container trong khi hàng hóa vận chuyển đường biển phục hồi; xung đột chiến sự ở Ukraine - quốc gia nằm trong mối liên hệ giữa châu Âu và châu Á đè nặng lên giao thông đường biển giữa hai lục địa

Những khó khăn trên đang đè nặng lên vai doanh nghiệp XNK, chủ hàng.