Ông Trần Đắc Phu, Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng, Bộ Y tế.

Phóng viên Báo Hải quan đã có cuộc trao đổi với ông Trần Đắc Phu (ảnh), Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng, Bộ Y tế xung quanh vấn đề này.

Ông có thể cho biết nguy cơ các dịch bệnh xâm nhập nước ta thời điểm cuối năm? Công tác phòng, chống dịch hiện còn khó khăn, bất cập nào cần khắc phục, thưa ông?

Hiện cả nước đã bắt đầu vào mùa Đông Xuân 2018, thời tiết lạnh ẩm, cũng là mùa tập trung đông người, nhu cầu đi lại, buôn bán, vận chuyển và tiêu thụ gia cầm lớn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm như cúm gia cầm, ho gà, bạch hầu, sởi, rubella, tiêu chảy và liên cầu heo. Cùng với đó, các bệnh nguy hiểm và mới nổi luôn đang có nguy cơ cao xâm nhập vào Việt Nam như cúm A/H7N9, sốt vàng, dịch hạch.

Dù dịch bệnh vẫn có nguy cơ cao xâm nhập và bùng phát trong nước song hiện nay việc phòng dịch của chúng ta còn không ít những hạn chế, bất cập. Kinh nghiệm như vụ dịch sốt xuất huyết vừa qua tại Hà Nội, khi dịch bùng phát dữ dội thì UBND TP. Hà Nội đã triển khai rất quyết liệt nhiều biện pháp chống dịch để dập dịch, nhưng việc phòng dịch để dịch không bùng phát trước đó lại chưa được quan tâm đúng mức.

Đáng lo ngại hơn, việc tiêm chủng nhiều loại bệnh truyền nhiễm hiện nay chưa đạt độ bao phủ đủ cao để bảo vệ cộng đồng, do vậy nếu không có những giải pháp phòng bệnh hiệu quả thì cộng đồng sẽ phải đối mặt với nhiều loại bệnh truyền nhiễm đặc biệt là đối tượng dễ bị tổn thương là người lớn tuổi, trẻ em.

Dự phòng được ví như chìa khóa vạn năng vừa để phòng chống dịch bệnh vừa bảo vệ sức khỏe người dân từ xa. Làm sao để chìa khóa trên phát huy tác dụng, thưa ông?

Để phòng chống dịch bệnh các cơ quan liên quan phải tăng cường giám sát, phát hiện sớm các bệnh dịch nguy hiểm, xử lý các ổ dịch tại cộng đồng hiệu quả, kịp thời. Ngoài việc tăng cường công tác truyền thông trong phòng, chống dịch bệnh, ngành Y tế đang thực hiện nhiều giải pháp để nâng cao tỷ lệ tiêm chủng; sẵn sàng thu dung, cấp cứu, điều trị bệnh nhân, hạn chế đến mức thấp nhất tỷ lệ tử vong.

Để kiểm soát dịch bệnh, Bộ Y tế đã yêu cầu các đơn vị tăng cường giám sát, phát hiện sớm ca bệnh, các ổ dịch, đặc biệt các bệnh nguy hiểm và mới nổi xử lý triệt để. Với các bệnh phổ biến trong mùa Đông Xuân, như cúm gia cầm, kiểm dịch y tế quốc tế cần giám sát chặt chẽ các đối tượng phải kiểm dịch tại cửa khẩu; bệnh sởi, ho gà, bạch hầu cần tăng cường tiêm vắc xin, đảm bảo tỷ lệ tiêm chủng đạt 95%. Riêng với bệnh liên cầu lợn và bệnh lây truyền qua thực phẩm, cần đặc biệt lưu tâm qua tăng cường kiểm tra giám sát đảm bảo an toàn thực phẩm.

Sau cùng tôi muốn nhấn mạnh rằng công tác y tế dự phòng nói chung và công tác phòng chống dịch nói riêng là vô cùng quan trọng, đóng vai trò là phòng tuyến quan trọng bảo vệ sức khỏe nhân dân bởi trong thời điểm hiện nay, dịch bệnh có thể xảy ra bất cứ lúc nào, ngay cả với các quốc gia phát triển. Vấn đề là chúng ta nắm bắt được thông tin, giám sát phát hiện sớm, đáp ứng nhanh, kiên quyết, kịp thời, hiệu quả để phòng tránh dịch bệnh lây lan.

Không chỉ thời điểm cận Tết công tác phòng chống dịch bệnh mới được tăng cường mà xa hơn trong thời gian tới, ngành Y tế sẽ làm gì để hạn chế dịch bệnh bùng phát, thưa ông?

Trong mọi thời điểm công tác phòng chống dịch phải chủ động, kịp thời, kiên quyết để đạt được hiệu quả cao. Chủ động là thể hiện dự phòng một cách tích cực, không chờ dịch xảy ra rồi mới chống. Đồng thời phải giám sát phát hiện ca bệnh sớm để tổ chức bao vây dập dịch một cách nhanh gọn không để dịch lây lan. Ngoài ra, phải giám sát ngay tại cửa khẩu kể cả khi dịch chưa xâm nhập vào nước ta.

Đặc biệt, việc ưu tiên đầu tư cho công tác phòng bệnh cần được thực hiện ngay từ đầu năm. Chính vì vậy công tác tuyên truyền cần phải được chú trọng hơn nữa để mỗi người đều chủ động phòng bệnh cho cá nhân, gia đình và cộng đồng, bắt đầu từ việc cụ thể mà ý nghĩa như chủ động đi tiêm chủng phòng bệnh.

Xin cảm ơn ông!