Doanh nghiệp xuất khẩu cá tra kỳ vọng khởi sắc từ nhiều thị trường lớn
	Năm 2023, xuất khẩu cá tra tăng trưởng trong khó khăn

Chế biến cá tra xuất khẩu. Ảnh: TTXVN

Trong các thị trường chính nhập khẩu cá tra, riêng thị trường Trung Quốc có nhu cầu nhập khẩu cá tra nguyên con xẻ bướm đông lạnh cao nhất. Trong 5 năm qua, xu hướng nhập khẩu sản phẩm này tăng mạnh hơn so với cá tra phile đông lạnh.

Theo bà Lê Hằng, Giám đốc truyền thông của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam, năm 2022, các doanh nghiệp Việt Nam XK cá tra sang thị trường Trung Quốc và Hồng Kông đạt 712 triệu USD, tăng 58% so với năm 2021. Hai dòng sản phẩm chính XK sang Trung Quốc là cá tra phile đông lạnh (mã HS 030462) chiếm trên 74% giá trị với 531 triệu USD và cá tra nguyên con xẻ bướm đông lạnh (HS030324) chiếm khoảng trên 25% với gần 180 triệu USD.

Trong khi XK cá tra phile đông lạnh sang Trung Quốc tăng 84% từ năm 2018 tới năm 2022, thì XK cá tra nguyên con xẻ bướm đông lạnh (mã HS 030324) tăng 143%.

Năm 2018, XK cá tra nguyên con xẻ bướm đông lạnh chỉ chiếm khoảng 15% tổng XK cá tra sang Trung Quốc, tới năm 2022 tỷ trọng lên tới 25%. Trong khi đó, tỷ trọng của cá tra phile giảm từ 88% năm 2019 xuống 75% trong 2 năm gần đây.

Các địa phương tại Trung Quốc nhập khẩu nhiều nhất sản phẩm cá tra nguyên con đông lạnh của Việt Nam gồm: Quảng Đông, Sơn Đông, Thượng Hải, Triết Giang, Hồ Nam và An Huy… Năm 2022, riêng Quảng Đông đã chiếm 37% sản phẩm cá tra nguyên con nhập khẩu vào Trung Quốc, Sơn Đông chiếm 14% và Thượng Hải chiếm 13%...

Đối với sản phẩm cá tra phile đông lạnh, nhập khẩu vào Quảng Đông cũng chiếm tỷ trọng cao nhất 28%, Sơn Đông 12%, Thiên Tân 12%, Thượng Hải 10%.

Là nước tiêu thụ thuỷ sản lớn, nhưng Trung Quốc cũng là một cường quốc về chế biến thủy sản với khoảng 9,2-9,3 nghìn cơ sở chế biến, tổng công suất 28,5 triệu tấn/năm.

Những năm gần đây, Trung Quốc chế biến 21- 22 triệu tấn thuỷ sản (80% là cá biển, 20% là cá nước ngọt). Hàng năm, một lượng lớn thủy sản được nhập khẩu, một phần đáng kể được chế biến và XK. Ngoài việc NK cá tra để tiêu thụ trong nước, Trung Quốc cũng dùng cho mục đích chế biến XK, nhất là sản phẩm cá tra nguyên con. Theo thống kê của Hải quan Trung Quốc, năm 2022 XK cá tra phile đông lạnh của nước này đạt 8,2 triệu USD.

Sau 3 năm ảnh hưởng của dịch bệnh, tổng kim ngạch nhập khẩu thủy sản của Trung Quốc sẽ tăng trở lại vào năm 2023 và kim ngạch nhập khẩu nhiều chủng loại sẽ đạt mức cao mới. Với thị trường tiêu thụ thủy sản khổng lồ của Trung Quốc, ngành thủy sản nhập khẩu dự kiến sẽ phục hồi đáng kể vào năm 2023.

Năm 2022, cá đông lạnh nhập khẩu của Trung Quốc chiếm 45,4% tổng kim ngạch nhập khẩu thủy sản. Trong tương lai, các sản phẩm cá đông lạnh nhập khẩu của Trung Quốc vẫn có tiềm năng phát triển rất lớn trong việc nâng cao giá trị gia tăng của sản phẩm.

Những tín hiệu trên của thị trường Trung Quốc sẽ là cơ hội cho các doanh nghiệp xuất khẩu cá tra của Việt Nam. Trong số các thị trường nhập khẩu cá tra Việt Nam, Trung Quốc thu hút số doanh nghiệp XK đông đảo nhất. Tính đến thời điểm đầu tháng 12/2022, có hơn 160 doanh nghiệp Việt Nam có mặt hàng cá tra XK sang Trung Quốc.

Trong đó, Top 5 doanh nghiệp XK cá tra sang Trung Quốc gồm: Công ty TNHH Đại Thành, Công ty CP Thủy sản Trường Giang, Công ty Cổ Phần Đầu tư và Phát triển Đa Quốc gia I.D.I, Công ty CP Chế biến và XNK Thủy sản Cadovimex II và Công ty Cổ phần Gò Đàng. Nhìn chung, các công ty này không chênh lệch nhau nhiều về doanh số, chiếm từ 6-7% giá trị XK cá tra sang Trung Quốc.