Tòa nhà liên hợp khang trang, hiện đại. Ảnh T.Bình.

Biểu tượng mới trên vùng biên Cao Bằng

Nhiều dịp lên cửa khẩu Trà Lĩnh, một hình ảnh làm tôi cảm thấy nhiều băn khoăn là ngôi nhà “Trạm Kiểm soát liên hợp”- nơi làm việc của các lực lượng chức năng ở cửa khẩu gồm: Hải quan, Biên phòng, Kiểm dịch…

Trạm kiểm soát liên hợp cửa khẩu Trà Lĩnh (cũ). Ảnh: T.Bình.

Là cửa khẩu có nhiều điều kiện thuận lợi nhất ở địa phương, chỉ cách thành phố khoảng 40 km, gần nhất trong các cửa khẩu ở mảnh đất vùng biên này, nhưng trụ sở làm việc lại rất tuềnh toàng. Một ngôi nhà 2 tầng cũ kỹ, màu sơn ố vàng, nhiều nơi bong tróc, nền nhà thấp hơn mặt đường hàng chục cm… Những hình ảnh này đã lột tả được gần như cơ bản về sự kém phát triển ở một trong những cửa khẩu quan trọng nhất của Cao Bằng. Nhưng đó là hình ảnh xưa rồi! Xuân này, cửa khẩu Trà Lĩnh đã khoác lên mình “áo mới”.

Như để chúng tôi được tận mặt thấy sự đổi thay trên mảnh đất Trà Lĩnh, nên dịp chúng tôi ghé cửa khẩu là một ngày tiết trời nắng vàng rạng rỡ hiếm hoi xen trong những ngày đông rét mướt. Ngồi trên xe từ trụ sở Chi cục Hải quan cửa khẩu Trà Lĩnh (Cục Hải quan Cao Bằng) lên khu vực cửa khẩu (cách chừng 3km) chúng tôi đi từ bất ngờ này đến ngạc nhiên khác. Những đồi đất nhấp nhô ở khu vực cửa khẩu nay biến mất, thay vào đó là những mặt bằng rộng rãi khang trang của kho ngoại quan, của địa điểm kiểm tra hàng hóa tập trung. Ngồi trên xe, Phó Chi cục trưởng Hoàng Văn Hà hỏi chân tình “nhà báo thấy khác trước nhiều không?”. Có lẽ không đợi câu trả lời mà chỉ nhìn vào khuôn mặt ngỡ ngàng của tôi anh cũng hiểu được tôi cảm thấy bất ngờ thế nào chỉ sau một năm trở lại Trà Lĩnh. Nhưng đó chưa phải là ngạc nhiên lớn nhất...

Cách cửa khẩu chừng 2 km, nổi lên trên nền trời Đông hình ảnh cờ đỏ sao vàng đang tung bay trong gió. Lá cờ là điểm cao nhất trên nóc một toà nhà bề thế nằm hiên ngang ở cửa khẩu- điều lần đầu tiên tôi được thấy sau rất nhiều lần đến Trà Lĩnh trong vòng gần chục năm qua. Anh Hoàng Văn Hà “bật mí”: Đây chính là tòa nhà làm việc liên hợp thay thế cho Trạm kiểm soát liên hợp trước đây. Tòa nhà được đưa vào hoạt động cuối năm 2016. Khu nhà cũ của Trạm đã được phá hủy, san lấp để xây dựng mặt bằng, hạ tầng cửa khẩu khang trang, đồng bộ hơn.

Đến gần hơn, tòa nhà hiện ra càng bề thế, khang trang với đá và kính ốp bên ngoài xanh thẫm hiện đại. Đứng ở biên cương Tổ quốc, trước tòa nhà là biểu tượng mới của cửa khẩu Trà Lĩnh, tôi ngước nhìn lá cờ đỏ sao vàng tung bay, hình Quốc huy và hàng chữ “CỬA KHẨU TRÀ LĨNH” nổi bật trên vị trí cao nhất, trang trọng nhất, lòng tôi trào dâng niềm tự hào khôn tả!

Dẫn tôi tham quan bên trong tòa nhà, Phó Chi cục trưởng Hoàng Văn Hà giới thiệu như một hướng dẫn viên chuyên nghiệp. Tòa nhà cao 4 tầng, được xây dựng khang trang, đồng bộ, là nơi làm việc của tất cả các lực lượng ở cửa khẩu như: Ban Quản lý khu kinh tế, Hải quan, Biên phòng, Kiểm dịch… Các khu vực làm việc đều được lắp đặt đủ trang thiết bị cần thiết, bố trí ngăn nắp, gọn gàng. Đặc biệt, ngay sảnh chính rộng rãi thoáng đãng là nơi thực hiện các thủ tục về XNC, XNK với 2 luồng xuất cảnh, nhập cảnh riêng biệt. Điều kiện làm việc tập trung từ lãnh đạo các đơn vị đến công chức thừa hành nên quá trình giải quyết thủ tục cho người dân, doanh nghiệp được thực hiện nhanh chóng, nhịp nhàng.

Lãnh đạo Chi cục Hải quan cửa khẩu Trà Lĩnh chia sẻ: Đối với lực lượng Hải quan, được chuyển về làm việc tại đây là điều kiện thuận lợi để đơn vị triển khai các chương trình cải cách, hiện đại hóa theo chủ trương của Ngành. Bởi trước đây, ở địa điểm cũ, sự xuống cấp về hạ tầng, sự phập phù của hệ thống điện, đường truyền internet… khiến việc tác nghiệp bị ảnh hưởng, nhất là thực hiện Hệ thống thông quan tự động VNACCS/VCIS. Với những cơ sở vật chất như hiện nay nên 100% tờ khai tại Chi cục đều được thực hiện bằng phương thức điện tử, công tác quản lý, giám sát hải quan, kể cả giám sát nội bộ cũng được đảm bảo nhờ các hệ thống camera…

Lên địa điểm cao nhất của tòa nhà, phóng tầm mắt ra toàn bộ khu vực cửa khẩu, hình ảnh cửa khẩu Trà Lĩnh nhấp nhô với núi, đồi trước đây đã được thay đổi cơ bản bước đầu với một hệ thống cơ sở hạ tầng tương đối bằng phẳng, rộng rãi, đồng bộ, những ngôi nhà khang trang, cao tầng của người dân cũng mọc lên nhiều hơn.

Mở đường kết nối

Làm việc với chúng tôi, Trưởng ban Quản lý Khu Kinh tế Cao Bằng Lê Thành Chung hào hứng chia sẻ: Trong định hướng phát triển kinh tế tại địa phương, Cao Bằng xác định cửa khẩu Trà Lĩnh là cửa khẩu quốc tế (hiện nay là cửa khẩu chính hay còn gọi là cửa khẩu quốc gia), là động lực quan trọng để tạo hành lang kết nối, giao lưu thương mại giữa ASEAN- Việt Nam- Trung Quốc thông qua Khu kinh tế cửa khẩu Trà Lĩnh (Cao Bằng)- Long Bang (Trung Quốc). Bởi từ các tỉnh Tây Nam (Trung Quốc) qua Trà Lĩnh đi cảng biển Hải Phòng và tỏa ra các nước ASEAN là con đường ngắn nhất.

Khu vực làm việc của cơ quan Hải quan trong tòa nhà liên hợp khang trang, hiện đại. Ảnh: T.Bình.

Phục vụ mục tiêu trên, Cao Bằng đã huy động được nhiều nguồn vốn khác nhau để tập trung đầu tư cho Khu kinh tế cửa khẩu Trà Lĩnh với tổng số tiền đến nay khoảng 400 tỷ đồng. Đây là con số không nhỏ so với một địa phương còn khó khăn như Cao Bằng.

Trong đó, địa phương tập trung vào hoàn thành tòa nhà làm việc liên hợp, xây dựng hạ tầng (nâng cấp đường, xây dựng hệ thống điện, cung cấp nước sách, thoát nước…) Khu kinh tế cửa khẩu với tổng diện tích 177,5 ha... Hiện nay có 7 DN được cấp giấy chứng nhận đầu tư, trong đó, 5 DN đã được giao đất đầu tư xây dựng kho, bãi và 2 DN (Công ty cổ phần Thương mại quốc tế Quang Anh; Công ty TNHH một thành viên Du Trọng Đại) đã hoàn thành việc đầu tư một phần kho bãi, được Tổng cục Hải quan công nhận là địa điểm kiểm tra hàng hóa tập trung và kho ngoại quan để đưa vào khai thác.

Đặc biệt, các cơ quan chức năng đã quy hoạch và xây dựng Khu trung chuyển phục vụ XNK hàng hóa nông, lâm, thủy hải sản tại thị trấn Hùng Quốc (Trà Lĩnh) có diện tích 100 ha, với tổng số 553 mặt hàng khác nhau như: Gạo, hoa quả, hải sản…

Ông Lê Thành Chung chia sẻ thêm: Phía Trung Quốc cũng đang tập trung đầu tư xây dựng cửa khẩu Long Bang, dự án Trung tâm lưu thông hàng hóa thương mại quốc tế. Dự kiến khi hoàn thành, lượng hàng hóa XNK qua khu vực này khoảng 10 triệu tấn/năm. Chính phủ Trung Quốc cũng chủ trương xây dựng thành phố Bách Sắc thành trung tâm nông nghiệp Trung Quốc - ASEAN. Hiện, Bách Sắc đang cung cấp khoảng 30% tổng lượng hàng nông sản của toàn Trung Quốc.

Rời Trà Lĩnh khi tết Đinh Dậu đang cận kề, với những gì “mắt thấy tai nghe” chúng tôi hy vọng và tin tưởng mùa Xuân mới sẽ mang đến sức bật lớn hơn cho vùng đất biên cương Đông Bắc của Tổ quốc!