Ảnh minh họa.

Tính đến ngày 20-6-2011, tổng phương tiện thanh toán tăng 2,45%; tín dụng tăng 7,13% (trong đó tín dụng VND tăng 2,67%, tín dụng bằng ngoại tệ tăng 23,47%), cho thấy khả năng đạt tăng trưởng tổng phương tiện thanh toán khoảng 15-16% và tín dụng dưới 20% vào cuối năm 2011. Cơ cấu tín dụng phù hợp với mục tiêu của Chính phủ, cơ bản đáp ứng được nhu cầu vay của DN và hộ sản xuất. Lãi suất thị trường biến động tăng trong 4 tháng đầu năm, nhưng có biểu hiện giảm sức ép từ tháng 5. Hoạt động của hệ thống các tổ chức tín dụng an toàn, bảo đảm khả năng thanh khoản.

Những dấu hiệu giảm nhiệt trên sẽ là tiền đề để thị trường tiền tệ bớt sức nóng trong 6 tháng cuối năm. Theo đánh giá của các chuyên gia, đây sẽ là thời điểm sôi động nhất của thị trường do các DN cần mua USD để trả nợ và nhu cầu ngoại tệ tăng cao để nhập hàng. Nắm bắt được thực tế đó, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã yêu cầu các tổ chức tín dụng thực hiện cho vay, cơ cấu lại thời hạn trả nợ, phân loại tín dụng, trích lập dự phòng để xử lý rủi ro... Mặt khác, NHNN cũng đưa ra thông điệp sẽ xử lý nghiêm các trường hợp tổ chức tín dụng xây dựng và thực hiện tốc độ tăng trưởng trên 20% trong năm 2011.

Đối với các tổ chức tín dụng không thực hiện giảm tốc độ và tỷ trọng dư nợ cho vay lĩnh vực phi sản xuất theo lộ trình, NHNN sẽ áp dụng tỷ lệ dự trữ bắt buộc gấp 2 lần so với tỷ lệ dự trữ bắt buộc chung; đồng thời hạn chế phạm vi hoạt động kinh doanh chung. Các chuyên gia kinh tế cho rằng, thành công bước đầu của NHNN cùng với việc kiên định thực hiện mục tiêu điều hành chính sách tiền tệ theo hướng kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô sẽ tạo cơ sở vững chắc giảm mặt bằng lãi suất, ổn định thị trường ngoại hối theo hướng bền vững hơn.

Tuy nhiên, theo TS. Nguyễn Ngọc Bảo, NHNN, tình hình tiền tệ, hoạt động ngân hàng hiện còn một số vấn đề cần tiếp tục xử lý trong 6 tháng cuối năm. Đó là lãi suất ở mức cao, ảnh hưởng đến sản xuất kinh doanh; vốn huy động của nền kinh tế tăng ở mức thấp hơn tín dụng và nợ xấu có biểu hiện tăng.

Kiến nghị một số giải pháp liên quan đến chính sách tiền tệ những tháng cuối năm, TS. Bảo cho rằng: Cần chỉ đạo các ngân hàng thực hiện nghiêm các giải pháp kiểm soát tốc độ tăng trưởng tín dụng năm 2011 của từng ngân hàng dưới 20%; giảm dần tốc độ và tỷ trọng cho vay lĩnh vực phi sản xuất trong tổng dư nợ theo lộ trình đến 31-12-2011 là 16%; kiểm soát chặt chẽ chất lượng tín dụng, chấp hành nghiêm quy định về lãi suất huy động tối đa bằng VND, tiết kiệm chi phí để giảm mặt bằng lãi suất cho vay ở mức hợp lý.

Tiếp tục theo dõi sát diễn biến thị trường ngoại tệ, vàng để có giải pháp điều hành tích hợp; tăng dự trữ ngoại tệ... Tuy nhiên, theo ông Bảo, để đạt được hiệu quả cao, cần sự phối hợp chặt chẽ của các bộ, ngành và cơ quan chức năng trong thực hiện đồng bộ các giải pháp về tài khóa, đầu tư công, kiểm soát nhập siêu, kiểm soát thị trường ngoại tệ, vàng, công tác thông tin tuyên truyền phù hợp... Đây là công cụ quan trọng trong điều hành, góp phần hỗ trợ các giải pháp ổn định thị trường tiền tệ.

Trần Thắng
(Bài đăng trên Báo Hải quan số 84 ngày 17-07-2011)