Sẽ có rất nhiều vấn đề phát sinh khi Việt Nam công nhận người chuyển giới. Ảnh: Ngọc An

Theo đề cương Dự thảo Luật chuyển đổi giới tính, người muốn được chuyển đổi giới tính phải đáp ứng đủ 4 điều kiện sau: Có giới tính sinh học hoàn thiện (là giới tính của một người được xác định là nam hay nữ dựa trên sự hoàn chỉnh về cả bộ phận sinh dục và nhiễm sắc thể). Được kiểm tra tâm lý theo bảng chuẩn, có xác nhận của chuyên gia tâm lý và bác sĩ tâm thần về mong muốn có giới tính khác với giới tính sinh học hoàn thiện và có năng lực hành vi dân sự đầy đủ. Từ đủ 18 tuổi trở lên và phải Là người độc thân.

Về điều kiện “Là người độc thân”, ông Nguyễn Huy Quang cho biết, điều này cần được hiểu là “hiện đang không có vợ hoặc có chồng”, bởi nó liên quan đến khía cạnh đạo đức, pháp luật. Cụ thể, theo quy định của Luật Hôn nhân và Gia đình, vợ (nữ) chồng (nam), nếu người chồng muốn chuyển thành nữ thì quan hệ vợ chồng sẽ là nữ- nữ (vợ - vợ); và ngược lại. Bên cạnh đó, nếu cặp vợ chồng này có con, khi cho phép chuyển giới, đứa con chung của hai người sẽ gọi người mới chuyển giới như thế nào cho phù hợp?

Ông Quang cũng cho biết thêm hiện trên thế giới hiện nay có 61 quốc gia cho phép thực hiện chuyển đổi giới tính, trong đó 38 quốc gia (62%) ở châu Âu yêu cầu người có mong muốn được công nhận chuyển đổi giới tính phải trải qua phẫu thuật, sau đó mới được công nhận về mặt giấy tờ nhân thân.

Tuy nhiên tại Việt Nam, không phải người nào có mong muốn chuyển đổi giới tính cũng đủ điều kiện kinh tế để chi trả cho phẫu thuật hoặc bảo đảm về sức khỏe để trải qua các cuộc phẫu thuật với các nguy cơ xấu có thể xảy ra, nên việc yêu cầu phải trải qua phẫu thuật mới cho phép thay đổi giấy tờ về nhân thân sẽ hạn chế số người có mong muốn được chuyển đổi giới tính được công nhận giới tính mới.

Hiện nay, chưa có số liệu thống kê chính xác về số lượng người chuyển giới nhưng theo nghiên cứu của các tổ chức khoa học uy tín, tỉ lệ người chuyển giới chiếm khoảng 0,3%-0,5% dân số. Tại Việt Nam, hiện có khoảng 270.000- 300.000 người mong muốn chuyển đổi giới tính.