Hải quan TP Hồ Chí Minh giải đáp nhiều vướng mắc về gia công, sản xuất xuất khẩu điều
	Vinacas kêu cứu Thủ tướng, mong muốn được Interpol Việt Nam hỗ trợ

Doanh nghiệp xuất khẩu điều kiến nghị tháo gỡ khó khăn để xuất khẩu. Ảnh: N.H

Đơn giản thủ tục cấp C/O

Ông Tạ Quang Huyên, Tổng giám đốc Công ty Hoàng Sơn 1- một doanh nghiệp trong lĩnh vực chế biến và xuất khẩu hạt điều- cho biết, trong thời gian vừa qua, Chính phủ và các bộ ngành đã có rất nhiều nỗ lực nhằm đơn giản hóa các thủ tục xuất nhập khẩu, tăng cường tính minh bạch trong chính sách thương mại, đồng thời sẵn sàng lắng nghe và kịp thời hỗ trợ doanh nghiệp chúng tôi giải quyết các khó khăn, vướng mắc.

Như cuối năm 2022 vừa qua, Bộ công thương Việt Nam đã làm việc với Bộ thương mại Campuchia để giúp các doanh nghiệp chế biến, xuất nhập khẩu hạt điều giải quyết vướng mắc cấp C/O mẫu E cho điều thô nhập khẩu từ Campuchia về Việt Nam để chế biến xuất khẩu đi Trung Quốc.

Theo đó, trước đây các công ty Việt Nam nhập điều từ Campuchia về sẽ được cấp mẫu D, sau khi chế biến sản xuất xong muốn xuất khẩu đi Trung Quốc doanh nghiệp phải làm thêm thủ tục tự chứng nhận nguồn gốc xuất xứ của sản phẩm nên mất thêm thời gian, ảnh hưởng đến tốc độ xuất khẩu, kịp thời giao hàng cho các đối tác bên phía Trung Quốc.

Hiện tại vướng mắc nêu trên đã được Bộ Công Thương hỗ trợ các doanh nghiệp giải quyết. Các doanh nghiệp Việt Nam đã được Bộ Thương mại Campuchia cấp trực tiếp C/O mẫu E cho mặt hàng điều thô nhập khẩu về chế biến, đơn giản hóa thủ tục và giảm thiểu thời gian hành chính cho doanh nghiệp điều xuất khẩu đi các nước như Trung Quốc, Malaysia, Thái Lan,... trong khuôn khổ Hiệp định Thương mại tự do ASEAN — Trung Quốc.

Tuy nhiên, theo ông Huyên, hiện nay, các doanh nghiệp xuất khẩu điều lại đang đối mặt với rất nhiều khó khăn trong quá trình thực hiện, đáp ứng các chính sách trong hoạt động xuất nhập khẩu. Đặc biệt năm vừa qua khi tăng trưởng kinh tế thế giới đã có những dấu hiệu suy giảm bởi chính sách tiền tệ thắt chặt trên toàn cầu.

Trong đó, việc cấp C/O chứng nhận nguồn gốc xuất xứ hiện tại vẫn còn tốn nhiều thời gian và phức tạp về hồ sơ, chứng từ khi các doanh nghiệp xuất khẩu đề nghị. Thậm chí một số doanh nghiệp trong ngành chế biến xuất khẩu điều còn bị cơ quan Hải quan xử phạt về việc làm C/O không đúng với quy định nguồn gốc xuất xứ.

Trong khi đó, về bản chất C/O không phải là chứng từ bắt buộc trong bộ hồ sơ xuất khẩu, chỉ có một số khách hàng có yêu cầu, doanh nghiệp mới tiến hành thủ tục xin cấp để đầy đủ bộ chứng từ đáp ứng tiêu chuẩn giao hàng cho khách.

Trên thực tế, dù khách hàng yêu cầu C/O hay không yêu cầu C/O, doanh nghiệp vẫn chỉ bán hàng với cùng mức giá, không thu được thêm lợi nhuận gì từ việc xin C/O, thậm chí còn phải tốn thêm thời gian, nhân sự và chi phí để thực hiện khi được khách hàng yêu cầu.

Do đó, các doanh nghiệp xuất khẩu điều rất mong VCCI là cơ quan cấp giấy chứng nhận nguồn gốc xuất xứ, xem xét đơn giản hóa các hồ sơ, tài liệu, chứng từ khi doanh nghiệp đề nghị cấp C/O, tạo cơ chế để giúp cho các doanh nghiệp vẫn tuân thủ đúng quy định về xuất khẩu nhưng giảm thiểu tối đa thời gian các thủ tục hành chính, tăng tốc độ xuất khẩu hàng hóa, kịp thời giao hàng và bộ chứng từ đáp ứng thời gian, tiến độ của các đối tác nhập khẩu hàng hóa từ Việt Nam.

Duy trì xuất khẩu

Không chỉ gặp vướng về C/O, doanh nghiệp điều còn gặp một số khó khăn khi thực hiện xuất khẩu điều. Theo các doanh nghiệp, từ năm 2022 đến nay, các ngân hàng trung ương trên toàn thế giới hầu hết đều phải điều chỉnh tăng lãi suất để kiểm soát lạm phát. Việc này dẫn đến việc thắt chặt cung tiền, giảm tốc độ tăng trưởng của kinh tế toàn cầu, thất nghiệp có xu hướng tăng và người tiêu dùng phải thắt chặt chi tiêu. Điều này dẫn đến nhu cầu tiêu dùng trên toàn thế giới bị ảnh hưởng nặng nề, xuất khẩu nhân điều đi Mỹ, châu Âu, Úc, Nhật, các nước Trung Đông bị suy giảm nghiêm trọng.

Nhiều doanh nghiệp điều năm 2022 bị thua lỗ và thậm chí đã phải tạm dừng hoạt động sản xuất xuất khẩu vì không thể cứ chấp nhận bán lỗ để giữ chân khách hàng, duy trì công ăn việc làm cho công nhân. Ngoài ra, lãi suất tại Việt Nam cũng tăng làm cho chi phí sản xuất tăng theo, cùng với đó là room tín dụng bị giới hạn, điều kiện giải ngân vay vốn ngân hàng khó khăn hơn dẫn đến các doanh nghiệp chế biến điều đã khó khăn lại càng thêm khó khăn, rất khó để cạnh tranh giá bán với các doanh nghiệp chế biến điều của các quốc gia khác.

Doanh nghiệp kiến nghị lãnh đạo Ủy ban nhân dân các tỉnh thành, Phòng thương mại và công nghiệp Việt Nam có những đề xuất với Chính phủ, Ngân hàng nhà nước tạo điều kiện hỗ trợ về lãi suất, điều kiện tiếp cận nguồn vốn vay để các doanh nghiệp chế biến, sản xuất xuất khẩu có thể giảm thiểu được chi phí sản xuất, chủ động trong dòng tiền, giảm giá thành, tăng sức cạnh tranh với các nhà xuất khẩu khác trên toàn thế giới.

Như vậy sẽ góp phần giúp doanh nghiệp tìm kiếm được các khách hàng với giá cạnh tranh, ổn định sản xuất, duy trì công ăn việc làm cho người lao động, đem lại nguồn thu ngoại tệ cho quốc gia.