Cao uỷ phụ trách vấn đề Brexit của Liên minh Châu Âu (EU) ôngMaros Sefcovic

Sau một cuộc họp căng thẳng để giải quyết những vấn đề tồn tại trong quan hệ thương mại giai đoạn hậu Brexit được tổ chức tại Bắc Ireland, Cao uỷ phụ trách vấn đề Brexit của EU khẳng định quan hệ thương mại của EU với Ireland trong thị trường chung châu Âu khôngchịu sự áp lực của bất kỳ điều kiện gì.

Ông Maros Sefcovic cho biết, EU luôn thể hiện sự đoàn kết với Ireland và sẽ tiếp tục đứng về phía Ireland, quốc gia thành viên bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi Brexit. Đồng thời, ông cho cũng khẳng định đây là vấn đề giữa EU và Vương quốc Anh chứ không phải giữa EU và Ireland.

Các nguồn tin của Ireland cũng phủ nhận một báo cáo trên trang tin Politicocho rằng các quan chức EU và các nhà ngoại giao đang thảo luận về một kế hoạch khẩn cấp nhằm hạn chế khả năng tiếp cận thị trường chung của Ireland.

Ý tưởng về hạn chế thương mại này lần đầu tiên xuất hiện vào năm 2019, sau khi Nghị viện Anh liên tục bác bỏ dự thảo Thỏa thuận Brexit và nghị định thư về Bắc Ireland kèm theo Thoả thuận này.

Theo Thỏa thuận đó, EU và Anh đã đồng ý thực hiện kiểm tra tại các cảng và sân bay ở Bắc Ireland để tránh không để xảy ra tình trạng ùn tắc dọc theo tuyếnbiên giới dài 500 km với Ireland. Tuy nhiên, EU cho biết Vương quốc Anh đã không đáp ứng điều kiện xây dựng các đơn vị hải quan phù hợp hoặc cho phép các quan chức EU truy cập vào cơ sở dữ liệu về hàng hóa di chuyển giữa Vương quốc Anh và Bắc Ireland.

Theo đại diện EU, phía Anh không thực hiện một điều kiện nào mà EU đưa ra kể cả việc dán nhãn thực phẩm chỉ dành cho thị trường Bắc Ireland.

Tháng 3/2021, Vương quốc Anh đã đơn phương gia hạn thời gian áp dụng kiểm tra hải quan đối với một số loại thực phẩm, bưu kiện và thực vật được gửi đến Bắc Ireland từ Anh. Kể từ đó, mối quan hệ giữa hai bên đã xấu đi đáng kể, với đỉnh điểm là việc EU khởi kiện Vương quốc Anh, một vụ kiện có thể sẽ được đưa ra tòa án EU vào đầu mùa thu năm nay.

Theo đánh giá của đại diện EU, quan hệ giữa hai bên hiện đang ở "ngã ba đường" và EU có thể áp thuế hoặc hạn ngạch đối với hàng hóa nhập khẩu từ Anh nếu cần thiết. Thực tế, sự kiên nhẫn của EU đang cạn dần và do đó EU sẽ phải xem xét tất cả các hành động cần thiết.

Bộ trưởng phụ trách Brexit của Vương quốc Anh, David Frost, nói rằng do Nghị định thư Bắc Ireland, các doanh nghiệp Anh không muốnbán hàng hóa của họ ở Bắc Ireland và sẽ dẫn đến tình trạng giảm nguồn cung hàng hoá cho Ireland.

Ông Frost cho biết: “Các mối đe dọa về hành động pháp lý và trả đũa thương mại từ EU sẽ không giúp cuộc sống dễ dàng hơn đối với người tiêu dùng Ireland khi họ không thể mua sản phẩm yêu thích của họ. Nó cũng không mang lại lợi ích cho các doanh nghiệp nhỏ Ireland vốn đang phải vật lộn để tìm nguồn cung vật tư từ ​​nhà cung cấp của họ ở Birmingham (Anh). Chính quyền Anh đã gửi hơn 10 công hàm tới EU với mong muốn EU cùng tìm ra các giải pháp có thể được tất cả các bên cùng chấp nhận.

Trước mắt, một trong những vấn đề phức tạp sẽ xảy ra là quy định kiểm tra bổ sung đối với các loại thịt ướp lạnh, bao gồm cả xúc xích từAnh, sẽ có hiệu lực vào ngày 1/7, khi thời gian gia hạn thứ hai kết thúc.

Đến nay, Vương quốc Anh vẫn chưa xác nhận liệu họ có gia hạn thời gian ân hạn đó hay không. Về vấn đề này, EU cho biết một thỏa thuận tạm thời trong lĩnh vực thú ý mà theo đó Vương quốc Anh sẽ chấp nhận các quy định về sức khỏe và an toàn của EU sẽ giúp giải quyết được 80% số lượng kiểm tra hải quan tăng thêm theo quy định gian hạn bổ sung.

Những mặt hàng thực phẩm bị ảnh hưởng theo quy định này sẽ bao gồm thịt băm nhỏ, khoai tây giống, vật nuôi bên cạnh đó là những cơ chế quản lý hiện hành cho giao dịch thương mại giữa hai bên như thủ tục kiểm tra dịch tễ thú y, chế độ doanh nghiệp tin cậy và hạn ngạch thép cũng sẽ không tiếp tục được áp dụng.