Gỡ vướng kiểm tra chuyên ngành đối với nguyên liệu thức ăn thủy sản
	Doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản cần kiểm soát chặt chẽ vệ sinh khử khuẩn

Công chức Cục Hải quan TPHCM kiểm tra hàng hóa nhập khẩu qua cảng Cát Lái. Ảnh: T.H

Vướng về áp dụng giấy phép

Thực tế tại Cục Hải quan TP Hồ Chí Minh khi làm thủ tục cho nhiều lô hàng thức ăn thủy sản, doanh nghiệp đã có Giấy đăng ký kiểm tra nhà nước về chất lượng hàng hóa nhập khẩu có xác nhận của cơ quan kiểm tra nhưng chưa được thông quan hàng hóa do vướng mắc kết quả kiểm tra chất lượng.

Tổng cục Hải quan cho biết, theo quy định tại Thông tư số 16/2021/TT-BNNPTNT ngày 20/12/2021 của Bộ NNPTNT thì mặt hàng thức ăn thủy sản, sản phẩm xử lý môi trường thủy sản phải thực hiện kiểm tra nhà nước về chất lượng trước thông quan. Theo quy định tại Khoản 1 Điều 24 Nghị định 85/2019/NĐ-CP, hàng hóa thuộc danh mục phải kiểm tra chuyên ngành trước thông quan, cơ quan Hải quan quyết định thông quan trên cơ sở kết quả thông báo đạt yêu cầu của cơ quan kiểm tra chuyên ngành.

Tại Khoản 3 Điều 1 Nghị định số 74/2018/NĐ-CP quy định chỉ hàng hóa tại quy chuẩn kỹ thuật quốc gia quy định biện pháp công bố hợp quy dựa trên Kết quả chứng nhận của tổ chức chứng nhận được chỉ định theo quy định của pháp luật (biện pháp 2c) mới thực hiện kiểm tra trước thông quan: cơ quan kiểm tra chuyên ngành kiểm tra và ra thông báo kết quả kiểm tra, cơ quan Hải quan thông quan trên cơ sở thông báo kết quả kiểm tra đạt yêu cầu của cơ quan quan kiểm tra chuyên ngành.

Theo quy định tại điểm 2a, 2b Khoản 3 Điều 1 Nghị định số 74/2018/NĐ CP thì đối với hàng hóa tại quy chuẩn kỹ thuật quy định biện pháp công bố hợp quy 2a, 2b là kiểm tra sau thông quan: cơ quan Hải quan thông quan trên cơ sở Giấy đăng ký kiểm tra chất lượng có xác nhận của cơ quan kiểm tra, việc kiểm tra, đánh giá sự phù hợp thực hiện sau khi hàng hóa đã thông quan.

Thực tế, khi nhập khẩu thức ăn thủy sản, doanh nghiệp chỉ xuất trình Giấy đăng ký kiểm dịch và kiểm tra chất lượng xác nhận của Tổng cục Thủy sản cho cơ quan Hải quan để thông quan hàng hóa. Lý giải về vấn đề này, doanh nghiệp nhập khẩu cho biết, Tổng cục Thủy sản chỉ xác nhận trên Giấy đăng ký kiểm dịch và kiểm tra chất lượng mà không cấp thông báo kết quả kiểm tra chất lượng và việc kiểm tra chất lượng trước thông quan thực hiện theo Thông tư số 16/2021/TT BNNPTNT ngày 20/12/2021 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn là doanh nghiệp nộp hồ sơ đăng ký kiểm tra cho Tổng cục Thủy sản, còn việc kiểm tra được thực hiện theo quy định tại Nghị định 74/2018/NĐ-CP. Do đó, các lô hàng thủy sản đã đáp ứng điều kiện kiểm tra theo điểm 2b Khoản 3 Điều 1 Nghị định số 74/2018/NĐ-CP thì được thông quan khi có giấy đăng ký kiểm tra chất lượng.

Như vậy áp dụng theo quy định tại Thông tư 16/2022/TT-BNNPTNT thì cơ quan Hải quan không có cơ sở để thông quan theo đúng quy định.

Giải pháp tạm thời

Để giải quyết vướng mắc, Tổng cục Thủy sản đã đề nghị cơ quan Hải quan thực hiện thông quan trên cơ sở giấy đăng ký kiểm tra chất lượng có xác nhận của cơ quan kiểm tra đối với các lô hàng thức ăn thủy sản áp dụng biện pháp 2b theo quy định tại điểm 2b Khoản 3 Điều 1 Nghị định số 74/2018/NĐ-CP.

Theo Tổng cục Hải quan, bản chất vướng mắc là do quy định không thống nhất tại các văn bản của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn liên quan đến kiểm tra chất lượng đối với thức ăn chăn nuôi, cụ thể là Thông tư số 16/2021/TT-BNNPTNT ngày 20/12/2021 (quy định phương thức kiểm tra trước thông quan) và các Thông tư quy định về biện pháp công bố hợp quy đối với sản phẩm thức ăn chăn nuôi, sản phẩm xử lý môi trường thủy sản (biện pháp công bố hợp quy 2b) của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn dẫn đến khó khăn cho doanh nghiệp, cơ quan Hải quan trong việc thông quan hàng hóa.

Theo quy định tại khoản 3 Điều 156 Luật ban hành văn bản, vấn đề liên quan đến kiểm tra chất lượng thức ăn thủy sản, sản phẩm xử lý môi trường thủy sản, cơ quan Hải quan áp dụng theo văn bản ban hành sau là Thông tư số 16/2021/TT-BNNPTNT của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, cơ quan Hải quan thông quan trên cơ sở thông báo kết quả kiểm tra của cơ quan kiểm tra.

Trong thời gian chờ ý kiến của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về việc sửa đổi các văn bản liên quan, tháo gỡ khó khăn vướng mắc cho doanh nghiệp, Tổng cục Hải quan cho biết, đối với các lô hàng thức ăn thủy sản, sản phẩm xử lý môi trường nuôi trồng thủy sản áp dụng biện pháp công bố hợp quy 2b, cơ quan Hải quan thông quan trên cơ sở Giấy đăng ký kiểm tra chất lượng có xác nhận của cơ quan kiểm tra theo quy định tại điểm 2b Khoản 3 Điều 1 Nghị định số 74/2018/NĐ-CP. Đây được cho là giải pháp tạm thời. Theo Tổng cục Hải quan, để có căn cứ thực hiện thống nhất về việc thông quan đối với thức ăn thủy sản, sản phẩm xử lý môi trường nuôi trồng thủy sản, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cần rà soát, sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật liên quan những bất cập nêu trên và có hướng dẫn để cơ quan Hải quan và doanh nghiệp thực hiện.