Công chức Hải quan Hà Nam (Cục Hải quan Hà Nam Ninh) hướng dẫn doanh nghiệp làm thủ tục hải quan. Ảnh: H.Nụ.

Một số DN đề nghị Tổng cục Hải quan giải thích cho cơ sở pháp lý nội dung tại Công văn 905/TCHQ-TXNK ngày 17/2/2017. DN cũng thắc mắc hiện tại khi làm các thủ tục thì thực hiện theo Công văn 905/TCHQ-TXNK hay Thông tư số 38/2015/TT-BTC (gọi tắt Thông tư 38)?

Liên quan đến căn cứ pháp lý của công văn 905/TCHQ-TXNK, Tổng cục Hải quan cho biết, quy định tại Khoản 1 Điều 3 Thông tư số 39/2015/TT-BTC của Bộ Tài chính (gọi tắt Thông tư 39) thì người khai hải quan tự kê khai, tự xác định trị giá hải quan theo các nguyên tắc và phương pháp xác định trị giá hải quan quy định tại Luật Hải quan 2014, Nghị định 08/2015/NĐ-CP của Chính phủ (gọi tắt Nghị định 08), chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác, tính trung thực của các nội dung kê khai và kết quả tự xác định trị giá hải quan.

Theo đó, cơ quan Hải quan thực hiện kiểm tra trị giá khai báo của người khai hải quan, trường hợp có nghi vấn về trị giá khai báo thì tổ chức thực hiện tham vấn với người khai hải quan để làm rõ nghi vấn. Trong quá trình tham vấn, nếu người khai hải quan không chứng minh hoặc quá thời hạn quy định mà không giải trình được các nội dung nghi vấn liên quan đến việc xác định trị giá hải quan thì cơ quan Hải quan thực hiện ấn định thuế theo quy định tại Khoản 1 Điều 39 Luật Quản lý thuế và Khoản 3 Điều 33 Nghị định số 83/2013/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý thuế và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quản lý thuế.

Như vậy, việc cơ quan Hải quan ra quyết định ấn định thuế khi DN không chứng minh được nghi vấn về trị giá trong quá trình tham vấn là phù hợp với quy định của Luật Quản lý thuế, không nhất thiết phải thực hiện kiểm tra sau thông quan.

Liên quan đến thắc mắc của DN nên thực hiện theo văn bản nào, theo Tổng cục Hải quan, nội dung Công văn 905/TCHQ-TXNK có căn cứ pháp lý là Điều 39 Luật Quản lý thuế và Khoản 3 Điều 33 Nghị định số 83/2013/NĐ-CP, do vậy có đủ cơ sở để thực hiện. Bởi tại Điều 33 Nghị định số 83/2013/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý thuế và Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quản lý thuế quy định cụ thể.

Thời gian qua, cơ quan báo chí, truyền thông và cộng đồng DN có phản ánh tới Tổng cục Hải quan về việc một số cục hải quan tỉnh, thành phố xử lý các lô hàng có nghi vấn trị giá khai báo không đúng quy định.

Tổng cục Hải quan cho biết, theo quy định hiện hành, tại Điều 21 Nghị định 08, Điều 25 Thông tư 38 quy định: Trường hợp cơ quan Hải quan nghi vấn về trị giá khai báo nhưng chưa đủ cơ sở bác bỏ, người khai hải quan đề nghị tham vấn thì cơ quan Hải quan thực hiện giải phóng hàng trên cơ sở số thuế người khai hải quan đã nộp hoặc được tổ chức tín dụng bảo lãnh số thuế tự kê khai, tính thuế của người khai hải quan và thực hiện tham vấn trị giá. Thời hạn thực hiện tham vấn tối đa là 5 ngày làm việc.

Trường hợp cơ quan Hải quan nghi vấn về trị giá khai báo nhưng chưa đủ cơ sở bác bỏ trị giá khai báo và người khai hải quan không đề nghị tham vấn thì cơ quan Hải quan thông quan trên cơ sở số thuế người khai hải quan đã nộp hoặc được tổ chức tín dụng bảo lãnh số thuế tự kê khai, tính thuế của người khai hải quan. Thực hiện kiểm tra sau thông quan theo quy định.

Để chấm dứt tình trạng đã nêu, Tổng cục Hải quan đã có công văn số 6338/TCHQ-TXNK ngày 27/9/2017 chỉ đạo các cục hải quan tỉnh, thành phố tổ chức, thực hiện việc kiểm tra, tham vấn, xác định trị giá theo đúng quy định tại Luật Quản lý thuế, Luật Hải quan, Nghị định 08, Thông tư 38, Thông tư 39 của Bộ Tài chính, Công văn 905/TCHQ-TXNK ngày 17/2/2017 của Tổng cục Hải quan và các văn bản có liên quan.

Cụ thể: Kiểm tra chi tiết tên hàng, các yếu tố ảnh hưởng đến trị giá hải quan theo hướng dẫn tại Điểm 1 Mục I Công văn 905/TCHQ-TXNK, đồng thời đối chiếu so sánh trị giá khai báo với cơ sở dữ liệu trị giá để xác định chính xác dấu hiệu nghi vấn/không nghi vấn trị giá khai báo. Không để tình trạng sót, lọt các lô hàng có trị giá khai báo thấp nhưng không được xác định dấu hiệu nghi vấn để xử lý ở những khâu tiếp theo.

Thực hiện bác bỏ trị giá khai báo trong quá trình tham vấn hoặc kiểm tra sau thông quan trên cơ sở đối chiếu 4 điều kiện xác định trị giá giao dịch quy định tại Khoản 3 Điều 6 Thông tư số 39, các căn cứ bác bỏ trị giá khai báo quy định tại Khoản 1, Khoản 3 Điều 25, Điều 142 Thông tư 38 và các quy định về ấn định thuế tại Khoản 1 Điều 39 Luật Quản lý thuế với hồ sơ, mức giá khai báo, thông tin do DN cung cấp, giải trình tại thời điểm tham vấn hoặc kiểm tra sau thông quan.

Xác định trị giá hải quan đối với các trường hợp đủ cơ sở bác bỏ trị giá khai báo trong quá trình tham vấn hoặc kiểm tra sau thông quan theo đúng trình tự, nguyên tắc và các phương pháp xác định trị giá quy định tại Thông tư số 39. Khi xác định trị giá, phải thu thập kiểm chứng đầy đủ các nguồn thông tin dữ liệu, không áp đặt chủ quan theo mức giá kiểm tra tại Danh mục hoặc xác định quá cao, quá thấp gây khiếu nại, khiếu kiện từ phía DN hoặc gây thất thu NSNN.

Không sử dụng kết quả giải quyết khiếu nại của DN này để làm cơ sở xác định dấu hiệu nghi vấn hoặc chấp nhận trị giá khai báo hoặc xác định trị giá cho DN khác.

Tổng cục Hải quan nhấn mạnh, hiện nay, đơn vị đang soạn thảo nội dung sửa đổi Điều 21 Nghị định 08, Điều 25 Thông tư 38 nhằm khắc phục vướng mắc trong quá trình tổ chức thực hiện theo hướng: Trường hợp có nghi vấn về trị giá khai báo, cơ quan Hải quan thông báo cơ sở nghi vấn, mức giá, phương pháp do cơ quan Hải quan dự kiến xác định và thời gian tham vấn, đồng thời giải phóng hàng hóa theo quy định; người khai hải quan thực hiện tham vấn trị giá theo quy định.

Công ty TNHH Thực phẩm sạch Thương mại T & P hỏi, thời gian tới cơ quan Hải quan có thay đổi gì trong công tác quản lý giá để giảm bớt phiền hà, chi phí vì việc tham vấn giá quá nhiều, nộp bổ sung thêm thuế dẫn đến gây thiệt hại cho DN?

Để việc kiểm tra, tham vấn, xác định trị giá được đúng quy định tại Luật Quản lý thuế, Luật Hải quan, Nghị định số 08, Thông tư 38, Thông tư 39, thời gian qua, Tổng cục Hải quan đã có công văn số 6338/TCHQ-TXNK ngày 27/9/2017 chỉ đạo, chấn chỉnh các cục hải quan tỉnh, thành phố trong việc tổ chức, thực hiện việc kiểm tra, tham vấn, xác định trị giá thực hiện theo đúng quy định.

Tổng cục Hải quan nhấn mạnh, hiện nay, nhằm tạo điều kiện cho DN không phải thực hiện tham vấn nhiều lần trong quá trình làm thủ tục hải quan, Điểm b Khoản 4 Điều 25 Thông tư 38 quy định về tham vấn một lần, theo đó, người khai hải quan được yêu cầu tham vấn một lần nếu đáp ứng điều kiện hàng hóa XK, NK có cùng hợp đồng mua bán, được XK hoặc NK theo nhiều chuyến khác nhau và thông tin, dữ liệu để kiểm tra, xác định trị giá không thay đổi.

DN có thể căn cứ quy định nêu trên để tháo gỡ vướng mắc hiện tại. Trong quá trình xây dựng Thông tư sửa đổi, bổ sung Thông tư 38, Tổng cục Hải quan tiếp tục nghiên cứu, sửa đổi nội dung về tham vấn một lần tạo sự thuận lợi hơn nữa cho DN XK, NK.

Trước đó, cũng để tạo điều kiện cho DN Tổng cục Hải quan ban hành Công văn 905/TCHQ-TXNK hướng dẫn quy định tại Điều 25 Thông tư số 38. Theo hướng, cơ quan Hải quan thực hiện tham vấn trong thời gian 30 ngày kể từ ngày đăng ký tờ khai hải quan đối với các lô hàng có dấu hiệu nghi vấn về trị giá thuộc Phụ lục 1 kèm theo Công văn 905/TCHQ-TXNK hoặc các lô hàng có dấu hiệu nghi vấn về trị giá do DN lựa chọn tham vấn.

Trường hợp cơ quan Hải quan có đủ cơ sở bác bỏ trị giá khai báo nhưng DN không đồng ý hoặc DN đồng ý với cơ sở bác bỏ trị giá khai báo nhưng không khai bổ sung trong thời hạn hoặc người đại diện có thẩm quyền của DN theo quy định của pháp luật không đến tham vấn đúng thời hạn hoặc người đến tham vấn không phải là đại diện có thẩm quyền của DN theo quy định của pháp luật mà không có giấy ủy quyền thì thực hiện ấn định thuế theo quy định tại Khoản 1 Điều 39 Luật Quản lý thuế, không thực hiện chuyển kiểm tra sau thông quan theo quy định tại Điểm g.2 Khoản 3 Điều 25 Thông tư 38.