Lãnh đạo 2 đơn vị Cục Hải quan Bắc Ninh và Ban Quản lý các Khu Công nghiệp Bắc Ninh ký quy chế phối hợp tháng 11/2022. Ảnh: Quang Hùng

Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin

Khoảng 2 năm trở lại đây, Cục Hải quan Bắc Ninh đã chủ động ký quy chế phối hợp với Ban Quản lý KCN các tỉnh Bắc Ninh, Bắc Giang và Thái Nguyên nhằm nâng cao hiệu quả công tác trong nhiệm vụ quản lý nhà nước đối với các dự án đầu tư của các tổ chức kinh tế trong các KCN. Đồng thời, tạo điều kiện thuận lợi, rút ngắn thủ tục hành chính và đẩy mạnh công tác xúc tiến đầu tư, nâng cao Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và xây dựng môi trường đầu tư kinh doanh lành mạnh, công bằng và phát triển.

Đơn cử như tại địa bàn tỉnh Bắc Ninh, sau hơn 1 năm triển khai, quy chế phối hợp giữa Cục Hải quan Bắc Ninh và Ban Quản lý các KCN tỉnh đã và đang phát huy được hiệu quả trong hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp, thúc đẩy thu hút đầu tư và sản xuất kinh doanh, hoạt động xuất nhập khẩu. Việc trao đổi thông tin, phối hợp trong công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động đầu tư, xuất khẩu, nhập khẩu của các doanh nghiệp và các dự án đầu tư tại các KCN trên địa bàn tỉnh được thực hiện nhịp nhàng, nhanh chóng và thuận lợi.

Với tốc độ tăng trưởng đầu tư trên địa bàn mạnh mẽ như hiện nay, dự báo số lượng doanh nghiệp gia tăng, đòi hỏi Ban Quản lý các KCN tỉnh cũng như Cục Hải quan Bắc Ninh phải nâng cao hiệu quả, năng lực quản lý, trong đó có vai trò của công tác phối hợp, trao đổi thông tin về doanh nghiệp và dự án đầu tư của hai bên.

Thời gian qua, Cục Hải quan Bắc Ninh tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng CNTT và quản lý rủi ro, công tác quản lý chuyển dịch từ tiền kiểm sang hậu kiểm, rút ngắn thời gian thông quan, tạo thuận lợi cho hoạt động thương mại. Đơn vị đã chủ động và đi tiên phong trong việc xây dựng phần mềm CNTT tích hợp dữ liệu tập trung các khâu trong công tác quản lý giúp nâng cao hiệu qủa công tác báo cáo, thống kê; phân tích thông tin và đưa ra các cảnh báo rủi ro trong hoạt động quản lý.

Để phát huy hiệu quả của phần mềm quản lý, Cục Hải quan Bắc Ninh và Ban Quản lý KCN đẩy mạnh công tác phối hợp, trao đổi thông tin nhanh chóng, kịp thời.

Hải quan Bắc Ninh có trách nhiệm thông tin cho Ban Quản lý các KCN về xử lý tài sản, hàng hoá có nguồn gốc nhập khẩu khi doanh nghiệp chuyển đổi loại hình từ doanh nghiệp chế xuất sang doanh nghiệp không hưởng chế độ chính sách doanh nghiệp chế xuất. Thông tin các tổ chức kinh tế thực hiện dự án đầu tư có các vấn đề phát sinh liên quan đến việc tăng mục tiêu, quy mô công suất dự án so với Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư; cung cấp thông tin thống kê về thu nộp thuế, kim ngạch xuất nhập khẩu của các doanh nghiệp khi nhận được văn bản đề nghị của Ban Quản lý các KCN...

Phối hợp trao đổi thông tin doanh nghiệp

Trong quá trình quản lý, Cục Hải quan Bắc Ninh phát hiện nhiều vi phạm pháp luật trong lĩnh vực hải quan. Cụ thể, đưa nguyên liệu, vật tư, máy móc, thiết bị đến cơ sở khác gia công lại hoặc đến cơ sở, nơi lưu giữ khác với địa điểm ban đầu đã thông báo với cơ quan Hải quan để gia công, sản xuất hàng hóa xuất khẩu mà không thông báo cho cơ quan Hải quan. Vi phạm quy định về quản lý nguyên liệu, vật tư, máy móc, thiết bị, sản phẩm gia công, sản xuất xuất khẩu, chế xuất dẫn đến hàng hóa thực tế tồn kho thiểu so với chứng từ kế toán, số kế toán, hồ sơ hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu mà cơ quan Hải quan phát hiện khi kiểm tra, thanh tra đối với hàng hóa đã thông quan...

Mới đây, tại Hội nghị sơ kết quy chế phối hợp giữa Cục Hải quan Bắc Ninh và Ban Quản lý các KCN tỉnh, đại diện Phòng Nghiệp vụ, Cục Hải quan Bắc Ninh cho biết, đơn vị vừa triển khai phần mềm thu thập thông tin doanh nghiệp, qua đó nhận biết "sức khoẻ" của doanh nghiệp để cơ quan Hải quan đưa ra các quyết định quản lý. Do đó, nhiều chỉ tiêu thông tin cần có sự phối hợp, chia sẻ thông tin từ Ban Quản lý các KCN và các cơ quan chức năng liên quan.

Ví dụ như tình hình sử dụng điện năng của các doanh nghiệp, phần mềm tính toán lượng máy móc nhất định đang hoạt động, lượng nguyên phụ liệu, sản phẩm đầu ra có sự tăng, giảm, lập tức đưa ra cảnh báo để cơ quan Hải quan phân tích các dấu hiệu bất thường... Tương tự, liên quan đến chỉ tiêu thông tin về nhân công, số lượng nguồn nhân lực tại các doanh nghiệp theo từng ngành hàng, biến động công nhân hàng tháng, hàng quý, để cơ quan Hải quan đưa ra cảnh báo, các giải pháp để quản lý.

"Hải quan Bắc Ninh mong muốn nhận được sự phối hợp chặt chẽ hơn nữa từ Ban Quản lý các KCN và các ban, ngành liên quan trong việc chia sẻ thông tin để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về hải quan trên địa bàn", đại diện Phòng Nghiệp vụ cho hay.

Đồng tình với ý kiến trên, đại diện Chi cục Hải quan Bắc Ninh, Cục Hải quan Bắc Ninh cho rằng, việc nắm bắt tình hình sản xuất của các doanh nghiệp, giải thể, phá sản là cần thiết để cơ quan Hải quan triển khai các biện pháp quản lý thuế. Thời gian tới, đề nghị Ban Quản lý các KCN cung cấp thông tin thay đổi của các dự án để cơ quan Hải quan đánh giá năng lực sản xuất của doanh nghiệp. Bởi, theo quy định khi các doanh nghiệp thay đổi nội dung quy mô dự án, cơ quan Hải quan cần đánh giá năng lực sản xuất của doanh nghiệp để đảm bảo quản lý đối với nguồn nguyên liệu đầu ra, đầu vào phù hợp với thực tế hoạt động của doanh nghiệp.

Trước đề xuất của Cục Hải quan Bắc Ninh, lãnh đạo Ban Quản lý các KCN Bắc Ninh cho hay, việc phối hợp cung cấp, chia sẻ thông tin liên quan đến hoạt động của các doanh nghiệp là cần thiết, nhưng vẫn đảm bảo bảo mật thông tin của doanh nghiệp. Trong thời gian tới, mong muốn 2 đơn vị tiếp tục thực hiện nghiêm túc, hiệu quả quy chế phối hợp, qua đó góp phần tạo môi trường kinh doanh bình đẳng, thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp trên địa bàn.