Ông Nguyễn Đình Long, Phó Cục trưởng Cục Hải quan Hà Tĩnh

Xin ông cho biết, Cục Hải quan Hà Tĩnh đã triển khai công tác kiểm soát mặt hàng vàng từ cửa khẩu như thế nào?

Thời gian qua, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính, Tổng cục hải quan đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo về công tác quản lý thị trường vàng. Bám sát các chỉ đạo, Cục Hải quan Hà Tĩnh đã tổ chức lực lượng, triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ kiểm tra, giám sát, kiểm soát hải quan.

Trong đó, tập trung tuần tra, kiểm soát khu vực cửa khẩu, đường mòn lối mở hai bên cửa khẩu đường bộ, khu vực tập kết hàng hóa gần biên giới; thu thập thông tin, phân tích rủi ro các đối tượng trọng điểm. Đặc biệt tổ chức kiểm tra chặt chẽ đối với lô hàng của các DN có rủi ro cao và hành lý của hành khách XNC.

Đồng thời phối hợp tích cực với Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan) và các lực lượng chức năng tại cửa khẩu trao đổi, chia sẻ thông tin, đấu tranh chuyên án; tuyên truyền vận động người dân tố giác tội phạm, không tham gia, tiếp tay cho các đối tượng buôn lậu.

Nhờ chủ động triển khai các biện pháp nghiệp vụ, vào ngày 11/5, Chi cục Hải quan cửa khẩu quốc tế Cầu Treo (Cục Hải quan Hà Tĩnh) và lực lượng Biên phòng đã kiểm tra, bắt giữ vụ vận chuyển 4 kg vàng qua biên giới cửa khẩu quốc tế Cầu Treo. Qua đó, góp phần quản lý chặt chẽ địa bàn hoạt động hải quan, bảo đảm an ninh, trật tự an toàn xã hội, bình ổn và an toàn thị trường vàng, bảo vệ người tiêu dùng, chống thất thu NSNN.

Ông có thể cho biết thủ đoạn mà các đối tượng áp dụng để thực hiện các hành vi mua bán, vận chuyển trái phép vàng qua biên giới?

Buôn lậu vàng trong vài năm gần đây có dấu hiệu gia tăng với nhiều thủ đoạn tinh vi, phức tạp và quy mô lớn. Đặc biệt, khi giá vàng ngày càng tăng, vì lợi nhuận, nhiều đối tượng bất chấp các thủ đoạn nhằm vận chuyển, mua bán trái phép vàng qua biên giới, cửa khẩu hòng thu lời bất chính. Trong khi đó, việc kiểm tra, kiểm soát sẽ gặp rất nhiều khó khăn nếu không có thông tin và sự phối hợp với lực lượng, cơ quan chức năng khác.

Từ các biện pháp triển khai, Hải quan Hà Tĩnh nhận thấy vàng là mặt hàng trị giá cao, dễ bị các đối tượng lợi dụng cất giấu trong các hành lý phương tiện, lẫn trong hàng hóa nông sản hay lợi dụng đường mòn, đêm tối để vận chuyển vàng lậu từ nước ngoài vào Việt Nam với nhiều phương thức, thủ đoạn tinh vi.

Các đối tượng buôn lậu, vận chuyển trái phép vàng qua biên giới thường sử dụng các thủ đoạn như: nguỵ trang, cất giấu trong các hầm vách, sắc xi, dưới ghế, đeo trên người, trà trộn lẫn vào quần áo….

Ví dụ có đối tượng đeo những sợi dây chuyền phía trên gần cổ rất mảnh nhỏ nhưng phía dưới (phần dây dài dưới cổ giáp ngực được giấu trong áo- PV) được chế tác bản rất to, thậm chí lên tới vài lượng vàng.

Ngoài việc lợi dụng biên giới đường bộ, các đối tượng liệu có lựa chọn vận chuyển, mua bán trái phép mặt hàng này qua đường biển không, thưa ông?

Với tình hình diễn biến của thị trường vàng trong thời gian qua, chúng tôi cho rằng không loại trừ khả năng các đối tượng sẽ lợi dụng đường biển để thực hiện các hành vi mua bán, vận chuyển trái phép vàng hòng kiếm lời.

Mặc dù vậy, để kiểm soát việc mua bán, vận chuyển trái phép vàng qua biên giới đường bộ và cả đường biển, đường hàng không… thì khi thực hiện kế hoạch các lực lượng kiểm soát cần nêu cao nhận thức, tinh thần trách nhiệm trong thực thi công vụ, chủ động tổ chức lực lượng, tập trung nguồn lực, triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ kiểm tra, giám sát, kiểm soát hải quan theo đúng quy định của pháp luật.

Đặc biệt, nêu cao trách nhiệm của người đứng đầu trong chỉ đạo, điều hành và quản lý, kiểm tra, giám sát công việc của CBCC khi thi hành công vụ; đảm bảo thực hiện tốt công tác phòng chống tiêu cực; không bao che, tiếp tay cho buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới đất liền, cảng biển; kịp thời phát hiện, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật...

Để công tác kiểm soát nói chung và kiểm soát chặt mặt hàng vàng nói riêng, xin ông cho biết, Hải quan Hà Tĩnh có kế hoạch để nâng cao kỹ năng, năng lực cho CBCC trong phát hiện, bắt giữ và xử lý các vụ việc liên quan đến vàng lậu như thế nào?

Nhằm nâng cao kiến thức, kỹ năng phục vụ công tác điều tra, kiểm soát đối với các hành vi vi phạm liên quan đến vận chuyển trái phép vàng qua biên giới, ngoài cử CBCC tham gia các khoá đào tạo do Tổng cục Hải quan tổ chức, Hải quan Hà Tĩnh đã chủ động mời đại diện của các cơ quan quản lý chuyên môn trực tiếp trao đổi, chia sẻ những kiến thức về cách nhận biết, kỹ năng phát hiện trong các khâu nghiệp vụ liên quan.

Mới đây nhất, Cục Hải quan Hà Tĩnh đã tổ chức cho các CBCC triển khai thực hành kỹ năng thông qua việc kiểm soát các phương tiện, hành khách XNC nhằm phát hiện các thủ đoạn, hành vi cất giấu vàng. Theo đó, qua quá trình theo dõi, kiểm soát và nắm bắt thông tin, CBCC thực thi đã học được một số kỹ năng nhận biết, phát hiện các đối tượng có nhiều khả năng sử dụng các thủ đoạn hòng trốn tránh sự kiểm soát của cơ quan chức năng.

Do đó, để làm tốt từ khâu rà soát, phát hiện, đòi hỏi CBCC làm công tác kiểm soát phải thật nhạy bén, có kiến thức chuyên sâu và tinh tế trong việc nắm bắt cử chỉ, tác phong, thái độ cũng như sàng lọc các thủ đoạn cất giấu. Đặc biệt, đưa vào diện nghi vấn, kiểm tra đột xuất với người có hành vi sử dụng ô tô con, ô tô khách, bán tải… biểu hiện bất thường từ đó sàng lọc các đối tượng theo hướng trọng điểm để đưa vào diện kiểm tra triệt để.

Ngoài ra, CBCC khi áp dụng các biện pháp kiểm soát phải có kiến thức chuyên sâu từ quá trình hoạt động nghiệp vụ và tham khảo kiến thức, mô tả trên internet để có những nhận biết, xác định và quyết định kiểm tra khi có nghi ngờ. Sau khi bắt giữ (nếu có) để xác định vàng thật - vàng giả, tuổi vàng… vẫn phải thông qua sự phối hợp để kiểm định của các cơ quan chuyên môn.

Xin cảm ơn ông!