Ngành Hải quan thu ngân sách đạt hơn 100.000 tỷ đồng
	Infographics: Bức tranh thu ngân sách nhà nước quý I của ngành Hải quan

Giảm mạnh trong tháng 3 và 4

Thống kê cho thấy, tổng kim ngạch XNK hàng hóa cả nước 4 tháng đầu năm đạt 158,94 tỷ USD tăng 0,85% so với cùng kỳ năm trước, trong đó XK đạt 80,86 tỷ USD, tăng 2% và NK đạt 78,08 tỷ USD, giảm 0,3% so với cùng kỳ năm trước. Tổng trị giá kim ngạch XNK có thuế đạt 33,41 tỷ USD, giảm 9,46% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, kim ngạch XK có thuế đạt 1,9 tỷ USD, giảm 8,8% so với năm trước; kim ngạch NK có thuế đạt 31,51 tỷ USD, giảm 9,5% so với cùng kỳ năm trước.

Theo phân tích của Cục Thuế XNK, trong tháng 1 và tháng 2/2020, do các hợp đồng thương mại của các DN được tiếp tục thực hiện nên lượng hàng hóa XNK giảm không đáng kể. Nhưng bước sang tháng 3 và tháng 4, dịch Covid-19 lan rộng ra nhiều quốc gia, một số cửa khẩu, sân bay đóng cửa đã khiến các mặt hàng XNK chính giảm mạnh ảnh hưởng đến công tác thu nộp ngân sách. Điển hình như kim ngạch một số dòng hàng chính mang lại số thu cao bị giảm mạnh trong tháng 4 như ô tô nguyên chiếc các loại, xăng dầu…

Trong tháng 3 và 4, mặt hàng sắt thép các loại NK giảm tới 15,7% về trị giá so với cùng kỳ. Ảnh: Phan Trâm

Cụ thể, kim ngạch NK có thuế của một số mặt hàng chính giảm mạnh như ô tô nguyên chiếc các loại dưới 9 chỗ ngồi đạt 459 triệu USD, giảm 35,8%, số thuế phải thu đạt 7.815 tỷ đồng, giảm 5.076 tỷ đồng so với cùng kỳ năm trước; xăng dầu các loại đạt 768 triệu USD, giảm 41%, số thuế phải thu đạt 3.799 tỷ đồng, giảm 3.237 tỷ đồng so với cùng kỳ năm trước; máy móc thiết bị dụng cụ phụ tùng đạt 5,55 tỷ USD, giảm 9,6%, số thuế phải thu đạt 14.548 tỷ đồng, giảm 1.522 tỷ đồng so với cùng kỳ năm trước; linh kiện phụ tùng ô tô đạt 1 tỷ USD, giảm 13,7%, số thuế phải thu đạt 5.544 tỷ đồng, giảm 1.259 tỷ đồng so với cùng kỳ năm trước; máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện giảm tới 46,5% về trị giá so với cùng kỳ năm 2019; sắt thép các loại giảm tới 15,7% về trị giá…

Những mặt hàng XK như dầu thô cũng giảm 18,4% về trị giá so với cùng kỳ năm 2019; quặng các loại giảm 18,6% về lượng và giảm tới 23,9% về trị giá so với cùng kỳ năm 2019.

Cũng theo đại diện Cục Thuế XNK, bình thường những mặt hàng trên ngoài số thuế NK, còn đóng góp không nhỏ thuế GTGT, TTĐB và thuế BVMT, tuy nhiên, do kim ngạch các dòng hàng chính này giảm đáng kể cũng kéo theo số thuế này bị giảm mạnh.

Đặc biệt, do ảnh hưởng của dịch bệnh, hoạt động XNK tại một số cửa khẩu bị gián đoạn, kéo theo đó nguồn cung cấp nguyên liệu phục vụ cho sản xuất của DN bị ảnh hưởng… Điều này, đã tạo sức ép ngày càng lớn đến nguồn thu NSNN, đặc biệt từ đầu tháng 3 đến nay.

Theo đại diện Cục Thuế XNK, tổng thu 4 tháng đầu năm 2020 đạt 101.627 tỷ đồng, bằng 30,07% dự toán, bằng 28,63% chỉ tiêu phấn đấu, giảm 13.552 tỷ đồng, tương đương giảm 11,77% so với cùng kỳ năm 2019 (115.179 tỷ đồng).

Trong khi đó, tình hình thu của một số cục hải quan tỉnh, thành phố lớn hầu hết đều bị ảnh hưởng của dịch bệnh, nhất là một số đơn vị có số thu chủ yếu như Cục Hải quan TP Hồ Chí Minh thu đạt 32.810 tỷ đồng, đạt 28,53% dự toán và giảm tới 14,77% so với cùng kỳ; Cục Hải quan Hải Phòng thu trên 18.530 tỷ đồng, giảm tới 20,27%; Cục Hải quan Bắc Ninh thu đạt 3.050 tỷ đồng, giảm 7,77% so với cùng kỳ;

Có một số đơn vị như Cục Hải quan Bà Rịa – Vũng Tàu giảm số thu tới 11,85% so với cùng kỳ, chỉ đạt 5.320 tỷ đồng, Cục Hải quan Đồng Nai trong 4 tháng mới thu đạt 5.073 tỷ đồng, giảm tới 20,5% so với cùng kỳ.

Đại diện Cục Thuế XNK nhấn mạnh, sỡ dĩ số thu của Cục Hải quan Bà Rịa - Vũng Tàu bị ảnh hưởng là do giá xăng dầu của thế giới và trong nước thời gian qua chạm đáy và địa bàn Cục Hải quan Đồng Nai là nơi có nhiều trụ sở, nhà máy sản xuất của các DN Trung Quốc nên bị ảnh hưởng nhiều nhất.

Đáng chú ý, trong số 35 cục hải quan tỉnh, thành phố của cả nước có 8 đơn vị có số thu cao, chiếm 83% tổng dự toán toàn ngành. Nhưng số thu đến 30/4 của các đơn vị này giảm 13,9% so với cùng kỳ năm 2019 (tương đương khoảng 12.750 tỷ đồng).

Chủ động nắm bắt các tác động tăng giảm

Theo nhận định, với tình hình dịch Covid-19 đang ảnh hưởng trực tiếp đến các nước, các thị trường lớn trên thế giới nên trong các tháng tiếp theo hoạt động XNK vẫn còn hạn chế, điều này sẽ tác động mạnh đến công tác thu nộp ngân sách của ngành Hải quan. Do đó, để hoàn thành nhiệm vụ thu của năm 2020 đang đặt ra nhiều khó khăn và thách thức đối với ngành Hải quan trước bối cảnh này.

Để thúc đẩy, hỗ trợ các DN nhanh chóng vực dậy hoạt động kinh doanh, sản xuất, thương mại, XNK, qua đó, phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ thu ngân sách trong bối cảnh ảnh hưởng từ dịch Covid-19, Tổng cục Hải quan yêu cầu các đơn vị chủ động phân tích, đánh giá và nắm bắt các tác động tăng giảm số thu của quý II.

Theo Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Lưu Mạnh Tưởng, Tổng cục Hải quan tiếp tục chỉ đạo các cục hải quan tỉnh, thành phố nắm bắt, đánh giá tình hình thu ngân sách trong quý II và những tháng tiếp theo để kịp thời phân tích, đánh giá những biến động của kim ngạch XNK, mặt hàng XNK có thuế cũng như thị trường của các nước lớn có ảnh hưởng, kịp thời báo cáo lãnh đạo Tổng cục để phân tích và báo cáo cấp có thẩm quyền có những giải pháp kịp thời, phù hợp nhằm đảm bảo nhiệm vụ thu ngân sách trong năm 2020.

Đồng thời, Tổng cục Hải quan đã và đang tích cực hỗ trợ, tháo gỡ các vướng mắc cho các DN XNK, trong đó tích cực tháo gỡ nhiều khó khăn, vướng mắc cho các DN XK gạo, khẩu trang, trang thiết bị y tế… nhằm tạo nguồn thu để hoàn thành nhiệm vụ thu ngân sách của năm nay.

Ngoài ra, cơ quan Hải quan không thanh, kiểm tra các DN không có dấu hiệu vi phạm theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Ngành Hải quan sẽ đẩy mạnh hơn nữa ứng dụng hệ thống dịch vụ công trực tuyến vào thực hiện thủ tục hải quan điện tử và phối hợp với Kho bạc, ngân hàng để thu thuế điện tử 24/7 đảm bảo thông quan hàng hóa nhanh chóng cho các DN; tạo điều kiện thuận lợi để các DN thực hiện thủ tục hoàn thuế, miễn thuế, gia hạn nộp thuế.