Từ 10/8, chính thức triển khai Hệ thống quản lý hải quan tự động tại cảng Cái Lân. Ảnh: Quang Hùng.

Cảng Cái Lân là khu bến chính của cảng biển Quảng Ninh, gồm các bến cảng tổng hợp và cảng container, cho phép tàu hàng rời đến 5 vạn tấn, tàu container đến 5.000 teus cập cầu làm hàng trong điều kiện bình thường. Nhiều hãng tàu đã chọn cảng container quốc tế Cái Lân là một trong những điểm trung chuyển trên tuyến, hoàn thiện chuỗi dịch vụ và mang lại sự hài lòng tối đa cho khách hàng.

Trước đây, việc quản lý hàng hoá XNK tại cảng chủ yếu được thực hiện thủ công hoặc bán thủ công. Cụ thể, DN phải đến bộ phận giám sát hải quan để đăng ký xác nhận hàng đủ điều kiện qua khu vực giám sát hải quan, sau đó đến cảng để làm thủ tục giao nhận hàng hóa. Tại khu vực cảng chưa có sự kết nối liên thông, thông suốt giữa các khâu trước, trong thông quan và khâu vận chuyển hàng hóa đang chịu sự giám sát hải quan. Việc quản lý của cơ quan Hải quan về toàn bộ diễn biến của hàng hóa từ khi đưa vào, lưu giữ cho đến khi ra khỏi khu vực giám sát hải quan phải thực hiện thủ công và gặp nhiều khó khăn trong quá trình quản lý.

Đứng trước yêu cầu trên, Cục Hải quan Quảng Ninh lựa chọn Chi cục Hải quan cảng Cái Lân là đơn vị đầu tiên để triển khai Hệ thống VASSCM, cùng 2 DN kinh doanh cảng là Công ty Kinh doanh cảng Container quốc tế Cái Lân (CICT) và Công ty CP cảng Quảng Ninh, bắt đầu từ 10/8/2018. Hệ thống VASSCM được kỳ vọng sẽ giúp kết nối trực tiếp thông tin về hàng hoá XNK, phương tiện chở hàng hoá XNK giữa đơn vị kinh doanh cảng và cơ quan Hải quan. DN hoạt động XNK chỉ cần thực hiện khai báo thủ tục hải quan trên Hệ thống VASSCM, trong đó mọi chứng từ giao nhận hàng tại cảng và các thông báo hàng hoá đủ điều kiện qua khu vực giám sát đều được thực hiện trên Hệ thống VASSCM, DN không phải di chuyển và tiếp xúc với bộ phận giám sát của cơ quan Hải quan tại cảng.

Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Ninh Bùi Văn Khắng cho biết, việc triển khai Hệ thống VASSCM tại cảng Cái Lân không phải là công việc mới vì trên thực tế đã được triển khai thí điểm tại Cục Hải quan Hà Nội, Hải Phòng, TP. Hồ Chí Minh và Bà Rịa - Vũng Tàu. Tuy nhiên, đây là công việc rất khó do việc triển khai cần phải có sự tham gia tích cực của các đơn vị kinh doanh cảng trong xây dựng và triển khai phần mềm, kết hợp với việc nâng cấp hệ thống cơ sở hạ tầng kỹ thuật tại cảng để đáp ứng với điều kiện quản lý hiện đại, đủ tiêu chuẩn kết nối với hệ thống quản lý của cơ quan Hải quan.

Công ty CICT đã đầu tư hệ thống máy móc, cơ sở vật chất hiện đại, với quy trình an ninh nghiêm ngặt, với hệ thống cẩu, xe nâng, xe đầu kéo... đảm bảo khai thác hàng container với công suất chuẩn quốc tế. Chính vì vậy, việc đưa Hệ thống VASSCM vào vận hành, mọi thủ tục được triển khai nhanh chóng thuận tiện, được kết nối thông qua môi trường mạng. Ông Lê Hồng Quang, Tổng giám đốc Công ty CICT cho biết, với những thông tin được cung cấp từ cơ quan Hải quan, DN có thể chủ động hơn trong việc lập kế hoạch sản xuất kinh doanh, giảm chi phí khai thác của cảng, cũng cung cấp một cách kịp thời đến cho khách hàng. Bên cạnh đó, bản thân DN kinh doanh kho bãi cảng chủ động chế độ quản lý thống kê, lưu giữ chứng từ, sổ sách, cung cấp thông tin, hỗ trợ dịch vụ khai thác kinh doanh , tăng khả năng cạnh tranh, giảm chi phí quản lý.

Là DN sản xuất bột mỳ có hoạt động XNK thường xuyên tại cảng Cái Lân, Giám đốc Nhà máy sản xuất bột mỳ Vima Flour Bùi Thanh Dương cho biết, việc triển khai Hệ thống VASSCM kết hợp quản lý dữ liệu 24/7 giúp DN tiết kiệm được thời gian thuận tiện đưa hàng hóa ra, vào cảng. Cụ thể, thông qua quá trình làm thủ tục thông quan, việc xuất trình các giấy tờ đều được đưa vào Hệ thống. Quan trọng hơn, DN có thể chủ động đăng ký thủ tục cho các lô hàng XNK trên hệ thống không phụ thuộc quá nhiều vào thời gian làm việc của cơ quan Hải quan nhờ kết nối, xử lý dữ liệu 24/7.

Tới đây, để triển khai mở rộng Hệ thống VASSCM tại các chi cục hải quan cảng: Cẩm Phả, Hòn Gia, Vạn Gia, ông Bùi Văn Khắng đề nghị các đơn vị kinh doanh cảng cần nâng cao tinh thần trách nhiệm trong việc xác nhận hàng hoá đủ điều kiện qua khu vực giám sát hải quan; cung cấp thông tin về hàng hoá, vị trí lưu giữ hàng hoá tại cảng, thông tin về phương tiện vận chuyển hàng hoá cho cơ quan Hải quan cần nhanh chóng, kịp thời, chính xác. Cùng với đó, các hãng tàu và đại lý hãng tàu cũng cần nâng cao trách nhiệm về thông tin, khai báo đầy đủ, chính xác, kịp thời các nội dung trong E-manifest khi truyền vào Hệ thống VASSCM.