Giám sát hải quan hiện đại nâng cao hiệu suất, hiệu quả quản lý hải quan
	TP Hồ Chí Minh chống thất thu thuế từ hoạt động thương mại điện tử bước đầu có hiệu quả
	Hải quan TPHCM: Chống thất thu hiệu quả góp phần tăng thu ngân sách
	Hải quan TP Hồ Chí Minh: Nâng cao hiệu quả chống buôn lậu từ quản lý rủi ro

Lô hàng dây cáp điện nhập khẩu vi phạm bị Hải quan cảng Sài Gòn khu vực 1 phát hiện. Ảnh: T.H

Thu ngân sách giảm gần 4.000 tỷ đồng

Mặc dù kim ngạch XNK hàng hóa đã bật tăng kể từ đầu tháng 3/2023, song tính chung trong 3 tháng đầu năm 2023, kim ngạch XNK do Cục Hải quan TPHCM làm thủ tục thông quan qua các cảng trên địa bàn vẫn giảm sâu, tác động đến số thu NSNN của đơn vị này.

Theo Cục Hải quan TPHCM, tổng kim ngạch XNK hàng hóa qua các cảng TPHCM do đơn vị làm thủ tục hải quan trong quý 1/2023 chỉ đạt 28,34 tỷ USD, giảm sâu 18,68% so với cùng kỳ năm 2022 (tương đương giảm 6,51 tỷ USD). Hàng hóa XNK trong quý 1 giảm đã kéo số thu NSNN của Cục Hải quan TPHCM trong quý này cũng giảm mạnh. Cụ thể, trong quý 1/2023, Cục Hải quan TPHCM đã thu nộp ngân sách là 31.546,3 tỷ đồng, đạt 21,64% dự toán (145.800 tỷ đồng); giảm 5,75%, tương đương giảm tuyệt đối 1.923,7 tỷ đồng so với cùng kỳ năm 2022.

Theo phân tích của Cục Hải quan TPHCM, trong số 12 chi cục hải quan phát sinh số thu NSNN, chỉ có Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Hiệp Phước có số thu tăng so với cùng kỳ năm 2022 (đạt 7.688,3 tỷ đồng, tăng 108,9% - tương đương tăng tuyệt đối 4.009,3 tỷ đồng) do kim ngạch nhập khẩu của mặt hàng ô tô nguyên chiếc các loại tăng so với cùng kỳ năm 2022. Các chi cục còn lại đều có số thu giảm so với cùng kỳ năm 2022, trong đó một số chi cục có số thu giảm lớn, như: Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 giảm 2.043,1 tỷ đồng (17,38%); Chi cục Hải quan quản lý hàng đầu tư giảm 1.287,6 tỷ đồng (17,43%); Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất giảm 762,4 tỷ đồng (36,18%)...

Số liệu phân tích của Phòng Thuế XNK cho thấy, nguyên nhân khiến số thu ngân sách giảm là do kim ngạch nhập khẩu có thuế của một số nhóm hàng giảm sâu. Chẳng hạn, kim ngạch xăng dầu các loại đạt 1,35 tỷ USD, giảm 13,5% so với cùng kỳ năm 2022, tương đương giảm 211,9 triệu USD; kim ngạch sắt thép đạt 513,4 triệu USD, giảm 40% so với cùng kỳ năm 2022, tương đương giảm 342,4 triệu USD...

Với kết quả trên, Cục Hải quan TPHCM dự kiến số thu ngân sách trong tháng 4/2023 đạt 10.376,8 tỷ đồng. Lũy kế từ đầu năm đến ngày 30/04/2023, ước số thu ngân sách được 42.061,7 đạt 28,85% dự toán, giảm gần 4.000 tỷ đồng so với cùng kỳ năm 2022.

Nhiều giải pháp chống thất thu

Trong bối cảnh hàng hóa XNK giảm, số thu ngân sách giảm, Cục Hải quan TPHCM đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nghiệp vụ. Bên cạnh công tác tạo thuận lợi thương mại, thúc đẩy XNK hàng hóa, Cục Hải quan TPHCM chú trọng công tác chống thất thu ngân sách qua công tác trị giá tính thuế, thu hồi nợ đọng, chống buôn lậu và gian lận thương mại... Trong đó công tác trị giá tính thuế được quan tâm thực hiện. Theo đó, triển khai thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật mới, công tác tham mưu bản hướng dẫn để thực hiện thống nhất, hiệu quả công tác trị giá tính thuế đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu trong toàn Cục.

Cùng với đó, Cục Hải quan TPHCM chỉ đạo các đơn vị chú trọng rà soát việc khai báo trị giá trên hệ thống nghiệp vụ, kiểm tra việc xác định trị giá của các chi cục đối với các nhóm hàng xuất khẩu, nhập khẩu có nghi vấn về trị giá theo quy định, đặc biệt trọng đối với những mặt hàng và doanh nghiệp có khả năng rủi ro cao về trị giá. Đồng thời, các đơn vị cũng tập trung kiểm soát chặt chẽ các mặt hàng hoặc doanh nghiệp trọng điểm theo các chuyên đề của Tổng cục Hải quan chỉ đạo để kịp thời tham mưu cho lãnh đạo Cục chấn chỉnh, nhắc nhở các trường hợp thực hiện chưa đúng quy định, nâng cao hiệu quả công tác tham vấn giá và kiểm tra sau thông quan về trị giá hải quan.

Theo đánh giá của Cục Hải quan TPHCM, qua công tác nghiệp vụ, các đơn vị hải quan đã phát hiện một số trường hợp nhập khẩu hàng hóa khai báo giá tính thuế chưa hợp lý, có dấu hiệu giảm số thuế phải nộp cho NSNN, nên đã thực hiện tham vấn, điều chỉnh tăng trị giá tính thuế, tăng thu cho ngân sách. Tính từ đầu năm 2023 đến ngày 31/3/2023, toàn Cục đã thực hiện tham vấn 5.982 tờ khai, trong đó số tờ khai chấp nhận trị giá khai báo là 3.987 tờ khai, số tờ khai đã bác bỏ trị giá khai báo là 1.995 tờ khai, đạt tỷ lệ 33,35% trên tổng tờ khai đã thực hiện tham vấn giá, góp phần tăng thu NSNN trên 29,74 tỷ đồng.

Một trong những giải pháp chống thất thu thuế được Cục Hải quan TPHCM thực hiện quyết liệt trong thời gian qua đó là công tác xử lý, thu hồi nợ thuế. Các đơn vị đã rà soát, thực hiện phân loại các nhóm nợ có khả năng thu, nợ không có khả năng thu, tổ chức thu hồi và xử lý nợ thuế; tăng cường triển khai công tác khoanh, xóa nợ, áp dụng quyết liệt các biện pháp cưỡng chế thuế tueo Luật Quản lý thuế... nhờ đó, số nợ thuế tại Cục Hải quan TPHCM trong quý 1/2023 đã giảm trên 200 tỷ đồng. Cục cũng tăng cường rà soát, kiểm tra việc áp dụng chính sách thuế, phát hiện các trường hợp áp dụng chưa đúng, chưa thống nhất để tham mưu cho lãnh đạo chấn chỉnh và hướng dẫn thực hiện thống nhất trong toàn Cục; tiếp tục tập trung vào công tác miễn thuế, giảm thuế và hoàn thuế, đảm bảo việc miễn thuế, giảm thuế và hoàn thuế đúng đối tượng, đúng chính sách.