Hội nghị Tổng cục trưởng Hải quan Diễn đàn Hợp tác Á - Âu (ASEM) lần thứ 13 thành công tốt đẹp: Thống nhất 7 chương trình hành động
	Tuyên bố Hạ Long được thống nhất thông qua tại Hội nghị ASEM lần thứ 13

Để rõ hơn về vai trò và mục tiêu của Hải quan Việt Nam, bên lề Hội nghị ASEM lần thứ 13, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Cẩn đã trả lời phỏng vấn báo chí xung quanh vấn đề này.

Xin Tổng cục trưởng cho biết ý nghĩa và tầm quan trọng của sự kiện Hội nghị ASEM lần thứ 13 đối với Hải quan Việt Nam?

Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Cẩn: Được sự đồng ý của Chính phủ, sự chỉ đạo của Bộ Tài chính, Hải quan Việt Nam đã đăng cai tổ chức Hội nghị ASEM lần thứ 13 tại TP. Hạ Long, Quảng Ninh. Đây là một hội nghị cấp cao có sự tham gia của lãnh đạo cơ quan Hải quan gần 50 nước thành viên ASEM, có sự tham dự của Tổng Thư ký Tổ chức Hải quan thế giới (WCO), cũng như đại diện Liên minh châu Âu. Đây cũng là vinh dự, trách nhiệm của Hải quan Việt Nam với vai trò nước chủ nhà trong việc điều phối hoạt động của cơ quan Hải quan hai châu lục trong nhiệm kỳ tới (giai đoạn 2020 - 2021).

Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Cẩn trả lời phỏng vấn báo chí tại Hội nghị ASEM lần thứ 13.

Hội nghị ASEM lần thứ 13 đã bàn thảo, đề ra chương trình, kế hoạch hành động, Tuyên bố Hạ Long nhằm thúc đẩy phát triển thương mại giữa hai châu lục. Hội nghị tập trung vào các nội dung: Thúc đẩy biên giới thông minh, làm cho giao lưu thương mại được thuận lợi hơn theo hướng số hóa.

Theo đó, Hải quan Việt Nam cũng như hải quan các nước thành viên ASEM sẽ phải nâng cao năng lực, đẩy mạnh hiện đại hóa, điện tử hóa, số hóa đảm bảo cho chuỗi cung ứng hàng hóa, an ninh an toàn cho cộng đồng và các quốc gia thành viên.

Nhân sự kiện này, Hải quan Việt Nam sẽ tăng cường hơn nữa sự hợp tác kết nối với các cơ quan Hải quan Á - Âu trong việc trao đổi thông tin tình báo, xây dựng cácchương trình hành động để ngăn chặn vận chuyển hàng hóa bất hợp pháp (vũ khí, ma túy, rác thải công nghiệp); chống gian gian lận thương mại, lợi dụng ưu đãi thuế quan của các nước dành cho Việt Nam để gian lận C/O; bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ; chống thất thu thuế, tăng thu ngân sách nhà nước, đảm bảo an ninh, an toàn, lợi ích quốc gia.

Hội nghị ASEM lần thứ 13 có thảo luận nội dung liên quan đến hoạt động hải quan trong nền kinh tế số và thực thi cơ chế một cửa trong bối cảnh ứng dụng trí tuệ nhân tạo và công nghệ chuỗi khối (blockchain). Vấn đề này được Hải quan Việt Nam đã và đang tiến hành ra sao, thưa Tổng cục trưởng?

Tổng Cục trưởng Nguyễn Văn Cẩn: Tại Hội nghị ASEM lần thứ 13, về vấn đề này đã được đại diện cơ quan Hải quan các nước thành viên ASEM tham gia trao đổi sâu và rất quan tâm. Riêng Hải quan Việt Nam luôn quan tâm đẩy mạnh cải cách và áp dụng các công nghệ hải quan số và kinh tế số vào các khâu nghiệp vụ. Do đã chủ động nên đến nay, thủ tục hải quan được tự động hóa ở cấp độ cao, từ khai báo tờ khai cho đến nộp thuế, thông quan hàng hóa đạt mức điện tử 99%. Thống kê cho thấy, có đến 65% lô hàng luồng Xanh được thông quan trong thời gian không đầy 3 giây. Đây là những tiến bộ của Hải quan Việt Nam được hải quan các nước trong khu vực nói riêng và hải quan các nước thành viên ASEM đánh giá cao.

Với những tiến bộ đó, Hải quan Việt Nam còn được Chính phủ, Bộ Tài chính giao đảm nhiệm vai trò thường trực Ủy ban quốc gia về tạo thuận lợi thương mại, một cửa quốc gia, một cửa ASEAN. Để triển khai mạnh mẽ, Hải quan Việt Nam đang chủ trì xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật để cụ thể hóa Nghị quyết của Bộ Chính trị, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và của Chính phủ về đẩy mạnh hiện đại hóa, đẩy mạnh cuộc cách mạng 4.0. Ngoài ra, Hải quan Việt Nam cũng đang xây dựng hoàn thiện Đề án quản lý thương mại điện tử xuyên quốc gia qua đó có thể phòng chống, đấu tranh với tội phạm quốc tế, làm ảnh hưởng đến môi trường đầu tư, phát thương mại, kinh doanh, an ninh, an toàn tại Việt Nam.

Tham gia hội nghị có khoảng 150 đại biểu là các Tổng cục trưởng, Cao ủy các cơ quan Hải quan của các nước thành viên ASEM, Tổng Thư ký Tổ chức Hải quan Thế giới (WCO), Liên minh châu Âu và đại diện Đại sứ quán các nước thành viên ASEM tại Việt Nam.

Tại Hội nghị ASEM lần thứ 13, đại diện cơ quan Hải quan nhiều nước rất quan tâm đến đề xuất về Chiến dịch hải quan xanh nhằm ngăn chặn việc vận chuyển trái phép các lô hàng rác thải và các chất nguy hiểm của Hải quan Việt Nam. Vậy xin Tổng cục trưởng cho biết, Hải quan sẽ đưa ra những kiến nghị và giải pháp gì để thực hiện thành công hành động này?

Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Cẩn: Đây là đề xuất chương trình hành động của Hải quan Việt Nam đưa ra Hội nghị ASEM lần thứ 13. Qua các phiên thảo luận, ngài Kunio Mikuriya, Tổng Thư ký WCO có đánh giá cao nỗ lực của Hải quan Việt Nam trong việc ngăn chặn nạn NK, buôn bán chất thải, rác thải nguy hại.

Từ đầu năm 2018 đến nay, Hải quan Việt Nam đã ngăn chặn, bắt giữ, kiến nghị, xử lý gần 20.000 container rác thải; khởi tố nhiều vụ việc, buộc tái xuất nhiều container rác thải.

Trong Hội nghị ASEM lần thứ 13 này, với vai trò nước chủ nhà, thành viên của ASEM, Hải quan Việt Nam đã báo cáo về kinh nghiệm, kiến nghị và để xuất giải pháp ngăn chặn rác thải liên quan đến môi trường và an ninh quốc gia.

Sau khi tham gia ý kiến, cơ quan Hải quan các nước thành viên ASEM đã thống nhất Kế hoạch Hành động hải quan ASEM giai đoạn 2020 - 2021 gồm 7 chương trình hành động, trong đó có chương trình hành động này.

Xin cảm ơn Tổng cục trưởng!