Ngành công nghiệp cơ khí Việt Nam hiện có thế mạnh tập trung ở 3 phân ngành chính, gồm: xe máy và phụ tùng linh kiện xe máy; cơ khí gia dụng và dụng cụ và ô tô và phụ tùng ô tô… Dù nhiều doanh nghiệp cơ khí đã nỗ lực nâng cao tỷ lệ nội địa hóa, đầu tư cơ sở hạ tầng cho sản xuất nhưng việc đáp ứng được nhu cầu sản xuất, lắp ráp trong chuỗi cung ứng còn hạn chế. Điều này dẫn đến Việt Nam nhập khẩu trung bình khoảng 40 tỷ USD trang thiết bị, máy móc, vật tư sản xuất.

Theo đánh giá của các doanh nghiệp, vẫn còn nhiều vướng mắc cũng như chưa có nhiều chương trình ưu đãi, hỗ trợ dành riêng cho ngành cơ khí phát triển. Đồng thời, đây cũng là ngành còn thiếu sự đầu tư cũng như chưa kêu gọi được nguồn vốn nước ngoài đúng tiềm năng…

Vì thế, trong các kiến nghị để phát triển kinh tế - xã hội mới đây, nhiều đại biểu Quốc hội cho rằng cần tiếp tục có cơ chế, chính sách, pháp luật để thúc đẩy phát triển nhanh, tạo sự đột phá trong phát triển ngành công nghiệp chế biến, chế tạo để ngành công nghiệp này trở thành trụ đỡ của nền kinh tế, trong đó cần tiếp tục phát triển các ngành công nghiệp nền tảng như cơ khí, chế tạo, luyện kim… Do đó, việc ban hành chính sách ưu đãi riêng, thậm chí là văn bản pháp luật riêng liên quan đến ngành công nghiệp cơ khí đã được nhiều doanh nghiệp, chuyên gia đưa ra.

Ngoài ra, trong dòng chính sách để phát triển chung, trước bối cảnh Việt Nam đang nỗ lực chuyển dịch hướng tới phát triển nền kinh tế xanh thì việc ứng dụng các thiết bị tiên tiến và dây chuyền tự động hóa được đặc biệt chú trọng. Vì vậy, chính sách để hỗ trợ doanh nghiệp cơ khí đi theo định hướng này cũng phải được quan tâm kịp thời..

Hiện cơ quan chức năng đang nghiên cứu, xây dựng Luật Công nghiệp trọng điểm, đồng thời, xây dựng chiến lược phát triển cho một số ngành công nghiệp trong thời kỳ mới… Đây là tín hiệu đáng mừng cho lĩnh vực công nghiệp giàu tiềm năng, nhưng vấn đề là chính sách cần theo kịp xu hướng phát triển và nhu cầu thực tế của doanh nghiệp, để chính sách đi vào thực thi được hiệu quả, phát huy đúng thế mạnh của ngành cơ khí là nền tảng cho sản xuất, tạo sức lan tỏa đến nhiều lĩnh vực khác của nền kinh tế.