Người lao động đến làm thủ tục tại BHXH TPHCM. Ảnh minh hoạ: T.D

Khắc phục 425,4 tỷ đồng sau thanh tra

Theo BHXH Việt Nam, đến hết tháng 6/2023, đã có 17,48 triệu người tham gia BHXH, tăng 662 nghìn người (khoảng 3,9%) so với cùng kỳ năm 2022, đạt 37,5% lực lượng lao động (LLLĐ) trong độ tuổi. 90,89 triệu người tham gia BHYT, tăng 4,35 triệu người (khoảng 5,04%) so với cùng kỳ năm 2022, đạt 91,86% dân số. 14,29 triệu người tham gia BHTN, tăng 495 nghìn người so với cùng kỳ năm 2022, đạt 30,7% LLLĐ trong độ tuổi.

Đáng chú ý, trong 6 tháng đầu năm, ngành BHXH Việt Nam cũng đã giải quyết cho khoảng 37 nghìn người hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH hàng tháng; 665.423 người hưởng các chế độ BHXH một lần, tức hơn 110.000 người/tháng; 4.386.236 lượt người hưởng chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức, phục hồi sức khỏe. Phối hợp với ngành Lao động - Thương binh và Xã hội giải quyết cho 499.824 người hưởng chế độ BHTN, trong đó: 490.726 người hưởng trợ cấp thất nghiệp (TCTN) và 9.098 người hưởng mới hỗ trợ học nghề.

Bên cạnh đó, công tác chi trả chế độ, chính sách BHXH, BHTN luôn được thực hiện đúng quy định và tạo điều kiện thuận lợi cho người hưởng. Ngoài việc chi trả BHXH, TCTN qua hệ thống bưu điện, tiếp tục vận động, khuyến khích người nhận các chế độ qua phương thức thanh toán không dùng tiền mặt. Hiện có khoảng 62% số người hưởng nhận các chế độ BHXH, TCTN qua tài khoản cá nhân tại khu vực đô thị (tăng khoảng 1% so với năm 2022).

Việc thực hiện chính sách BHYT được triển khai đồng bộ nhiều giải pháp để kiểm soát chặt chẽ, hiệu quả quỹ BHYT. Tính hết tháng 6/2023, cả nước có khoảng 82,98 triệu lượt người KCB BHYT nội trú và ngoại trú (tăng 18,76 triệu lượt người so với cùng kỳ năm 2022); với số tiền giám định, thanh toán là 57.03 tỷ đồng (tăng 10.79 tỷ đồng so với cùng kỳ năm 2022).

Nhờ chủ trì và phối hợp thực hiện thanh tra, kiểm tra tại 9.013 doanh nghiệp, các doanh nghiệp đã khắc phục, nộp tiền chậm đóng trong thời gian thanh tra, kiểm tra trực tiếp là 425,4 tỷ đồng (tăng 22% so với cùng kỳ năm 2022); ban hành, tham mưu ban hành 448 Quyết định xử phạt vi phạm hành chính với số tiền xử phạt là 15 tỷ đồng; yêu cầu truy thu tiền đóng BHXH, BHYT, BHTN của 23.118 lao động đóng chưa đúng quy định với số tiền truy thu là 62,4 tỷ đồng; yêu cầu thu hồi về quỹ BHXH, BHYT, BHTN số tiền hơn 37,6 tỷ đồng tiền hưởng các chế độ không đúng quy định.

Chủ động triển khai kịch bản thích ứng với tình hình

Đánh giá về những khó khăn và giải pháp để phát triển hiệu quả số người tham gia vào “lưới” an sinh BHXH, BHYT, đại diện BHXH Việt Nam cho rằng, BHXH các tỉnh cần tham mưu chính quyền địa phương giao chi tiêu đến từng quận huyện, ban hành các chính sách hỗ trợ, tuy nhiên không nên dàn trải mà cần tập trung vào những nhóm lớn; khẩn trương kiện toàn các ban chỉ đạo về thực hiện chính sách BHXH, BHYT trên địa bàn đến cấp huyện, cấp xã…

Về lĩnh vực BHYT, trong 6 tháng đầu năm 2023, tình hình KCB BHYT trên toàn quốc có sự gia tăng rất lớn so với cùng kỳ năm 2022, trong đó, một số địa phương tăng đến 60 -70%. Vì vậy, BHXH các tỉnh, thành phố cần đánh giá rủi ro, tìm hiểu nguyên nhân để phục vụ công tác KCB và giám định BHYT; chủ động công tác tham mưu đề xuất, thực hiện các giải pháp đảm bảo quyền lợi cho người tham gia. Liên quan đến việc giải quyết hưởng các chế độ BHXH, BHTN, đại diện Ban nghiệp vụ thông tin, 6 tháng đầu năm 2023, BHXH các tỉnh thành phố đã rất nỗ lực trong việc giải quyết chế độ BHXH cho người dân, đồng thời kiểm soát, phát hiện các dấu hiệu trục lợi quỹ BHXH. Trong đó, một số tỉnh như Đồng Nai, Bình Dương đã làm tốt công tác rà soát, phát hiện các hành vi vi phạm. Thời gian tới cần có sự phối hợp, thống nhất cao hơn nữa giữa hai ngành BHXH Việt Nam và ngành Công an trong việc xử lý, xét xử các hành vi trục lợi; có quy định, chế tài xử lý mạnh để chấm dứt tình trạng nêu trên... Ngoài ra, trong thời gian còn lại của năm 2023, toàn ngành sẽ tập trung xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực BHXH, BHYT; hướng dẫn kiểm tra chuyên đề về giấy nghỉ việc hưởng chế độ ốm đau, hồ sơ thủ tục giải quyết chế độ BHXH một lần, tháo gỡ các vướng mắc khác phát sinh trong thực tiễn triển khai.

Theo Tổng giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thế Mạnh, các đơn vị và BHXH các địa phương cần chủ động xây dựng, triển khai các giải pháp, kịch bản điều hành thích ứng với diễn biến, tình hình thực tế; nắm bắt, đánh giá những vướng mắc, bất cập trong tổ chức, thực hiện để chủ động phối hợp với các bộ, ngành… đề xuất cơ quan có thẩm quyền giải quyết, tháo gỡ nhằm đảm bảo quyền lợi, tạo điều kiện thuận lợi cho người tham gia BHXH, BHYT, BHTN.

Đối với BHXH các tỉnh, cần khẩn trương, tăng cường công tác tham mưu huy động sự vào cuộc của các cấp trong thực hiện chính sách BHXH, BHYT, trong đó, giao được chỉ tiêu phát triển người tham gia BHXH, BHYT đến từng cấp xã, phường, đảm bảo kết quả số người tham gia tăng trưởng bền vững… Thời gian tới cần tiếp tục đổi mới hơn nữa nội dung, hình thức, phương pháp truyền thông; tăng cường các giải pháp thu, giảm nợ, thu hồi nợ đóng BHXH, BHTN, BHYT; tăng cường công tác quản lý chi trả các chế độ BHXH, BHYT, ngăn chặn trục lợi quỹ BHXH, BHYT, đảm bảo quyền lợi người tham gia; tăng cường thanh tra, kiểm tra đột xuất, kịp thời xử lý các hành vi vi phạm...

Tiếp tục cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số, trong đó bổ sung thêm các tính năng, tiện ích của ứng dụng VssID, tích cực vận động người dân, người lao động cài đặt, sử dụng ứng dụng này để chủ động trong việc nắm bắt quá trình đóng - hưởng BHXH, BHYT của bản thân, góp phần cùng các cơ quan chức năng phát hiện xử lý các hành vi vi phạm trong lĩnh vực BHXH, BHYT để đảm bảo quyền lợi chính đáng cho người tham gia, thụ hưởng.