TPHCM vẫn "nóng" tình trạng phân lô đất nền trái phép. Ảnh minh họa

Nhiều dự án bán nền không phép

Theo HoREA, gần đây tái xuất hiện tình trạng phân lô bán nền tràn lan và các đợt sốt ảo giá đất tại một số địa phương. Trong đó, có nhiều khu đất nông nghiệp, đất trồng cây cao su, đất không được quy hoạch là đất ở nhưng đã bị phân lô, tách thửa trái pháp luật để bán đất nền, dẫn đến nhiều người bị lừa đảo, thiệt hại rất lớn; gây mất an ninh trật tự; phá vỡ quy hoạch phát triển đô thị của địa phương và làm trở ngại trong việc thu hút các nhà đầu tư dự án lớn do giá đất đã bị đẩy lên quá cao.

Chẳng hạn, tại quận Bình Tân đã có 9 khu đất được quảng cáo là dự án đất nền, nhà ở nhưng thực chất không có pháp lý và đang có dấu hiệu phân lô trái phép bán cho người dân. Những khu đất này thuộc các phường: An Lạc, Tân Tạo, Tân Tạo A, Bình Hưng Hòa A, Bình Hưng Hòa B, Bình Trị Đông A.

Tương tự như vậy, chính quyền Quận 12 cũng nhận định tình trạng san lấp, đầu tư hạ tầng không phép trên đất nông nghiệp, sử dụng đất không đúng mục đích đang diễn biến phức tạp. Ngay tại phường Thạnh Xuân, Quận 12 cũng đã ghi nhận 10 trường hợp đất thuộc quy hoạch cây xanh, công trình công cộng…, không đủ điều kiện chuyển thành đất ở, nhưng đã được phân lô, làm đường giao thông và rao bán như những dự án.

“Giải mã” thị trường đất nền vùng ven TPHCM lên ngôi (HQ Online) - Với tâm lý của người Việt vốn chuộng đất nền khiến phân khúc này luôn là “điểm nóng” trên thị trường bất động ...

“Sốt đất” là trách nhiệm của địa phương và Bộ Tài nguyên và Môi trường “Sốt đất” nền ở một số địa phương thời gian quan theo Bộ Xây dựng cho rằng đó là trách nhiệm quản lý của địa ...

Tình trạng phân lô, bán nền không phép như nêu trên cũng diễn ra ở nhiều quận/huyện khác của TPHCM. Đơn cử, dù phần lớn quy hoạch các khu đất ở phường Phước Long B, Quận 9 đều không phải là đất ở, thế nhưng môi giới vẫn mời chào đất nền để xây nhà ở với giá 25 triệu đồng/m2…

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA cho rằng, thủ phạm của các đợt sốt ảo giá đất và tình trạng phân lô bán nền trái phép chủ yếu là giới đầu nậu, cò đất và một số ít doanh nghiệp bất động sản "bất lương" đã lợi dụng sự thiếu hiểu biết hoặc thiếu thông tin của khách hàng. Thậm chí câu kết với một số cán bộ chính quyền cấp cơ sở hoặc có trường hợp do chính quyền cấp cơ sở buông lỏng công tác quản lý nhà nước trên địa bàn.

Bên cạnh đó, để xảy ra tình trạng này là do một số bất cập của hệ thống pháp luật từ Luật Kinh doanh Bất động sản, Luật Dân sự, Luật Đất đai, thực thi chế định thừa phát lại... Các đầu nậu lợi dụng những lỗ hổng này để làm nhiễu loạn thị trường. Cụ thể, một số doanh nghiệp tiến hành bán nền hình thành trong tương lai trái pháp luật về kinh doanh bất động sản; thỏa thuận đặt cọc giữ chỗ, thỏa thuận góp vốn, hợp tác đầu tư, hợp tác kinh doanh... với giá trị đặt cọc lớn, gây rủi ro cho khách hàng nhưng lại không vi phạm Luật Dân sự.

Trong khi đó, Luật Kinh doanh bất động sản quy định sau khi ký hợp đồng, chủ đầu tư dự án hình thành trong tương lai chỉ được nhận thanh toán lần đầu của khách hàng không quá 30% giá trị hợp đồng.

Ngoài ra, theo ông Lê Hoàng Châu, Luật Kinh doanh bất động sản cũng quy định nhân viên môi giới phải được đào tạo và có chứng chỉ hành nghề nhưng trong quá trình thực thi các Sở Xây dựng tỉnh, thành chưa quản lý được chất lượng nhân viên môi giới. Cả nước có khoảng 300.000 nhân viên môi giới nhưng chỉ có khoảng 30.000 người có chứng chỉ hành nghề, chiếm khoảng 10% dẫn đến hoạt động môi giới bị thả nổi, chất lượng thấp, thiếu tính chuyên nghiệp. Đây là một trong những nguyên nhân gây ra thiệt hại cho khách hàng và tác động tiêu cực đến thị trường bất động sản.

Cần sự vào cuộc quyết liệt của các cơ quan quản lý

Qua đó, HoREA đề nghị các bộ, ngành khẩn trương hoàn thiện hệ thống pháp luật để khắc phục các bất cập trên. Cụ thể, HoREA đề nghị bổ sung cụm từ "nền nhà, đất nền" vào Khoản 4 Điều 3 và Khoản 1 Điều 54 Luật Kinh doanh bất động sản để thống nhất quản lý loại sản phẩm "nền nhà, đất nền" hình thành trong tương lai.

Bổ sung Luật Kinh doanh bất động sản quy định về "thỏa thuận đặt cọc giữ chỗ; thỏa thuận góp vốn" trong giai đoạn trước khi ký hợp đồng bán nhà, nền nhà, đất nền hình thành trong tương lai để thống nhất quản lý. Đồng thời, quy định về giá trị đặt cọc không vượt quá 5% giá tạm tính của sản phẩm bất động sản. Đặc biệt, đề nghị bổ sung Bộ Luật Dân sự quy định trường hợp "đặt cọc" để bảo đảm giao kết hợp đồng theo quy định của pháp luật chuyên ngành thì phải vừa tuân thủ quy định của Bộ Luật Dân sự, phải vừa tuân thủ quy định của pháp luật chuyên ngành, như trường hợp "đặt cọc" để bảo đảm giao kết hợp đồng mua bán bất động sản.

Hiệp hội cũng kiến nghị Bộ Xây dựng chỉ đạo các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động môi giới bất động sản, yêu cầu nhân viên môi giới phải được đào tạo và phải có chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản theo quy định của pháp luật thì mới được hoạt động dịch vụ môi giới.

Ngoài ra, HoREA mong muốn cơ quan nhà nước vào cuộc quyết liệt sẽ sớm lập lại trật tự, hạ "sốt ảo", chống phân lô bán nền trái phép. Theo đó, các cơ quan nhà nước có thẩm quyền, nhất là UBND quận, huyện, phường, xã cần có biện pháp kiểm soát, ngăn chặn và xử lý nghiêm minh các trường hợp đầu nậu, doanh nghiệp núp bóng người sử dụng đất để thực hiện tách thửa, phân lô bán nền, huy động vốn trái pháp luật trên địa bàn./.