Vai trò đầu mối của Hải quan trong kiểm tra chất lượng, an toàn thực phẩm nhập khẩu
	Doanh nghiệp kỳ vọng các mục tiêu cải cách tại nghị định về kiểm tra chuyên ngành
	Gấp rút xây dựng dự thảo Nghị định về kiểm tra chuyên ngành trình Chính phủ trong quý 2/2021

Hoạt động nghiệp vụ tại Chi cục Kiểm định Hải quan 6. Ảnh: Hồng Nụ

Đơn giản hóa phù hợp với yêu cầu cải cách tại Quyết định 38

Theo Bộ Tài chính, trình tự, thủ tục kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu tại dự thảo Nghị định kế thừa đầy đủ các nội dung đã được quy định tại Nghị định số 15/2018/NĐ-CP ngày 2/2/2018 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật An toàn thực phẩm, đặc biệt là các nội dung đã triển khai ổn định và không có vướng mắc.

Chẳng hạn như: quy định về tự công bố sản phẩm, đăng ký bản công bố sản phẩm; yêu cầu đối với sản phẩm động vật trên cạn, sản phẩm động vật thủy sản, sản phẩm thực vật nhập khẩu dùng làm thực phẩm; thủ tục đăng ký quốc gia, vùng lãnh thổ và cơ sở sản xuất, kinh doanh xuất khẩu thực phẩm vào Việt Nam và kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm tại nước xuất khẩu các phương thức kiểm tra.

Tuy nhiên, để đảm bảo quy định rõ ràng, minh bạch và phù hợp với các yêu cầu cải cách hành chính tại Quyết định 38/QĐ-TTg, tại dự thảo Nghị định này đã làm rõ hơn về hồ sơ, trình tự, thủ tục tự công bố sản phẩm, đăng ký bản công bố sản phẩm, kiểm tra theo các phương thức kiểm tra chặt, giảm, thông thường và cách thức xử lý sau khi kiểm tra.

Theo đó, các nội dung cải cách về kiểm tra an toàn thực phẩm theo tại nghị định là đơn giản hóa trình tự, thủ tục tự công bố sản phẩm, đăng ký bản công bố sản phẩm, phù hợp với yêu cầu cải cách 4 tại Quyết định 38/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.

Cụ thể, việc tự công bố sản phẩm chỉ phải thực hiện đối với hàng hóa lần đầu nhập khẩu và được thực hiện tự động hoàn toàn trên Cổng thông tin một cửa quốc gia bao gồm: việc nộp hồ sơ và cấp Thông báo tiếp nhận kèm mã số tự công bố sản phẩm.

Tương tự như vậy là thủ tục đăng ký bản công bố sản: tổ chức, cá nhân chỉ phải nộp hồ sơ lần đầu, Cổng thông tin một cửa quốc gia tự động tiếp nhận, cấp số tiếp nhận hồ sơ đăng ký bản công bố sản phẩm và chuyển thông tin cho cơ quan kiểm tra (Cục An toàn thực phẩm thuộc Bộ Y tế hoặc cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chỉ định); cơ quan kiểm tra tiếp nhận và cấp Giấy tiếp nhận đăng ký bản công bố sản phẩm kèm mã số đăng ký bản công bố sản phẩm qua Cổng thông tin một cửa quốc gia.

Về việc sử dụng mã số tự công bố sản phẩm, mã số đăng ký bản công bố sản phẩm, đối với hàng hóa đã được cấp mã số tự công bố sản phẩm thì các lần nhập khẩu tiếp theo, tổ chức, cá nhân khai mã số tự công bố sản phẩm trên tờ khai hải quan khi làm thủ tục hải quan để được áp dụng phương thức kiểm tra thông thường, kiểm tra giảm.

Đối với hàng hóa đã được cấp mã số đăng ký bản công bố sản phẩm thì các lần nhập khẩu tiếp theo, tổ chức, cá nhân được sử dụng mã số đăng ký bản công bố sản phẩm để được miễn kiểm tra an toàn thực phẩm nhập khẩu.

Theo Bộ Tài chính, quy định như dự thảo Nghị định nhằm đảm bảo các thủ tục kiểm tra an toàn thực phẩm sẽ được thực hiện hoàn toàn trên Cổng thông tin một cửa quốc gia và theo cơ chế tự động (thay vì việc thực hiện thủ công, theo nhiều hình thức khác nhau như tại Nghị định số 15/2018/NĐ-CP) và đảm bảo dữ liệu sẽ được quản lý, xử lý tập trung, không bị phân tán.

Cho phép doanh nghiệp được lựa chọn tổ chức kiểm nghiệm

Đáng chú ý, tại dự thảo nghị định cho phép doanh nghiệp được đăng ký cơ quan kiểm tra, lựa chọn tổ chức kiểm nghiệm (đối với hàng hóa thuộc trường hợp phải lấy mẫu để kiểm nghiệm).

Theo quy định hiện hành thì doanh nghiệp chỉ thực hiện việc kiểm tra an toàn thực phẩm tại một cơ quan quản lý nhà nước do bộ quản lý ngành, lĩnh vực giao, chỉ định. Với nội dung cải cách này, doanh nghiệp sẽ chủ động hơn trong hoạt động kinh doanh của mình do doanh nghiệp được lựa chọn cơ quan kiểm tra được Bộ quản lý ngành, lĩnh vực giao/chỉ định hoặc cơ quan Hải quan thực hiện kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm theo các phương thức kiểm tra.

Nội dung này đã thể chế hóa “cơ quan kiểm tra” theo nội dung mô hình mới về kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu tại Quyết định 38/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.

Cùng với các nội dung cải cách trên, tại dự thảo Nghị định quy định cơ chế quản lý, phương thức, trình tự, thủ tục kiểm tra nhà nước về chất lượng và kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu cũng quy định rất rõ hồ sơ đăng ký kiểm tra an toàn thực phẩm nhập khẩu theo hướng cắt giảm, đơn giản hóa.