Khó có khả năng xuất hiện lạm phát do cung tiền
	Kiểm soát lạm phát, phối hợp chặt chẽ giữa chính sách tài khóa - tiền tệ

Yếu tố nào kiềm chế tốc độ tăng CPI 6 tháng đầu năm?

Đánh giá về chỉ số CPI trong 6 tháng đầu năm, bà Nguyễn Thu Oanh, Vụ trưởng Vụ Thống kê Tổng hợp (Tổng cục Thống kê) thì, CPI 6 tháng đầu năm nay tăng so do một số nguyên nhân như giá xăng dầu trong nước tăng 17,01% so với cùng kỳ năm trước, giá gas tăng 16,51%; giá dịch vụ giáo dục tăng 4,47% do ảnh hưởng từ đợt tăng học phí năm học mới 2020-2021 theo lộ trình; giá gạo tăng 6,97%; giá vật liệu bảo dưỡng nhà ở tăng 5,03% do giá xi măng, sắt, thép, cát tăng theo giá nguyên nhiên vật liệu đầu vào.

Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) 6 tháng đầu năm tăng 1,47%, thấp nhất so với cùng kỳ kể từ 2016.

Tuy nhiên có một số yếu tố đã góp phần kiềm chế tốc độ tăng CPI 6 tháng đầu năm 2021. Đó là giá các mặt hàng thực phẩm giảm 0,39% so với cùng kỳ năm trước.

Đặc biệt, Chính phủ đã triển khai các gói hỗ trợ cho người dân và người sản xuất gặp khó khăn do dịch Covid-19 như gói hỗ trợ của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đã giảm giá điện, tiền điện cho khách hàng trong quý II và quý IV năm 2020 (được thực hiện vào tháng 1/2021) nên giá điện sinh hoạt bình quân 6 tháng đầu năm 2021 giảm 3,06% so với cùng kỳ năm 2020.

Nhu cầu đi lại, du lịch của người dân cũng giảm do ảnh hưởng của dịch Covid-19 làm giá của nhóm du lịch trọn gói giảm 2,85% so với cùng kỳ năm trước.

Nhờ đó, lạm phát cơ bản tháng 6/2021 tăng 0,07% so với tháng trước và tăng 1,14% so với cùng kỳ năm trước. Lạm phát cơ bản bình quân 6 tháng đầu năm 2021 tăng 0,87% so với bình quân cùng kỳ năm 2020.

Mục tiêu kiểm chế lạm phát trung bình ở mức dưới 4% trong năm 2021 chắc chắn sẽ đạt được, vì còn nhiều dư địa. Ảnh: Thu Dịu.

Vẫn còn nhiều áp lực

Theo Vụ trưởng Vụ Thống kê Tổng hợp, những kết quả trên là điều kiện thuận lợi để tạo dư địa kiểm soát lạm phát 2021 đạt như mục tiêu. Tuy nhiên, chúng ta không vì thế mà chủ quan vì áp lực lạm phát sẽ tiếp tục tăng từ nay đến cuối năm. Mặc dù đang ở mức thấp song CPI đang tăng dần. Giá nguyên, nhiên vật liệu cho sản xuất trong 6 tháng tăng mạnh 4,79%, là mức cao nhất của 6 tháng kể từ năm 2013 đến nay.

Nhiều chuyên gia cũng cho rằng, bước sang quý 3, kinh tế – xã hội nước ta còn phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, nhất là nền kinh tế Việt Nam có độ mở lớn nên chịu tác động đan xen nhiều mặt, bởi tình hình kinh tế quốc tế ngày càng phức tạp, khó lường.

Để hoàn thành mục tiêu tăng trưởng 6,5% trong cả năm như đã đề ra, theo tính toán, tăng trưởng 6 tháng cuối năm đều phải đạt hơn 7%. Đây là một con số rất áp lực trong bối cảnh diễn biến dịch Covid-19 còn diễn biến phức tạp và nguồn cung vắc xin còn hạn chế.

TS Nguyễn Đức Độ, Phó Viện trưởng Viện Kinh tế tài chính cho rằng: tổng cầu yếu do Covid-19 là nguyên nhân cơ bản giữ cho lạm phát tại Việt Nam được duy trì ở mức thấp, trong bối cảnh giá các hàng hóa cơ bản trên thế giới tăng cao. Chính vì vậy, mục tiêu kiểm chế lạm phát trung bình ở mức dưới 4% trong năm 2021 sẽ đạt được, vì còn nhiều dư địa.

TS Nguyễn Đức Độ phân tích, nếu tốc độ tăng giá được duy trì trong thời gian còn lại của năm mỗi tháng khoảng 0,27%, thì lạm phát so với cùng kỳ năm trước sẽ tăng từ mức 2,41% hiện nay lên mức 3,28% vào tháng 12/2021, đồng thời lạm phát trung bình của cả năm sẽ ở mức 2,12%. Còn trong trường hợp giá xăng dầu tiếp tục tăng mạnh và CPI giả định tăng trung bình 0,5%/tháng thời gian tới, lạm phát so với cùng kỳ của tháng 12/2021 sẽ ở mức 4,71%, nhưng lạm phát trung bình cũng chỉ ở mức 2,53%.