Đại diện DN hướng dẫn người tiêu dùng cách phân biệt sản phẩm bị nhái. Ảnh: T.D

Đó là ý kiến của nhiều chuyên gia, DN tại hội thảo “Phòng chống hàng giả, hàng nhái và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ” do Trung tâm tư vấn dịch vụ chống hàng giả, Hội chống hàng giả và bảo vệ thương hiệu Thành phố Hà Nội (HATAP) tổ chức ngày 1-10 tại TP.HCM.

Đánh giá về những hệ lụy của hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, ông Nguyễn Ngọc Khoa, Chủ tịch HATAP cho rằng, vấn nạn này có tác hại trực tiếp đến người tiêu dùng không chỉ về kinh tế, mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người tiêu dùng, đặc biệt đối với mặt hàng như thực phẩm, dược phẩm, mỹ phẩm… có nguy cơ đe dọa tới tính mạng người tiêu dùng.

Đối với DN, vấn nạn trên sẽ làm giảm uy tín thương hiệu chính phẩm của người sản xuất kinh doanh chân chính, làm lu mờ hình ảnh nhãn hiệu nổi tiếng và có thể gây mất lòng tin đối với người tiêu dùng, làm triệt tiêu động lực sáng tạo về trí tuệ của DN, thậm chí có thể khiến DN bị phá sản.

Ông Lê Kiên, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Thế giới Túi xách cho biết, tình trạng túi xách hàng giả, hàng nhái được bày bán công khai không chỉ ở các cửa hàng, các chợ đầu mối mà tại các trung tâm mua sắm cao cấp. Hậu quả là nạn túi xách giả, nhái tràn lan không kiểm soát, dẫn đến sự cạnh tranh bất bình đẳng giữa sản xuất và kinh doanh túi xách, cũng như giữa những nhà sản xuất túi xách với nhau. Nhiều mẫu mã sản phẩm của DN như mẫu balô cặp học sinh kéo với hơn 300.000 sản phẩm bị nhái kiểu dáng khiến DN thiệt hại hơn 20 tỉ đồng.

Bên cạnh đó, theo cam kết của Việt Nam trong Hiệp định thương mại tự do (FTA) ASEAN- Trung Quốc, mức thuế NK túi xách vào Việt Nam chỉ còn 5%. Đây là thời cơ hàng Trung Quốc tràn ngập thị trường Việt Nam. Nếu kéo dài vài năm nữa sẽ giết các sản phẩm thương hiệu trong nước, đẩy các công ty túi xách đến chỗ gia công cầm chừng hoặc chuyển sang gia công làm hàng giá rẻ cho các nhãn hàng khác.

Biện pháp phòng vệ yếu

Lí giải về nguyên nhân hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng chưa giảm, đại diện Công ty Nhựa Bình Minh cho biết, việc làm nhái thương hiệu của Nhựa Bình Minh đã được phát hiện từ cách đây khoảng 15 năm. Khi đó, công nghệ sản xuất của những đối tượng làm ăn không chân chính còn kém nên DN dễ phát hiện và có cách phòng chống. Tuy nhiên, càng ngày hành vi làm giả, làm nhái sản phẩm của DN một cách tinh vi nên khó phát hiện.

Bên cạnh đó, có không ít người tiêu dùng biết mình đang mua bán hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng nhưng vẫn chấp nhận bởi loại hàng hóa này thường rẻ phù hợp với túi tiền của người tiêu dùng, nhất là người thu nhập thấp. Mặt khác, do siêu lợi nhuận nên một bộ phận nhà sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng nhái kém chất lượng gây khó khăn cho cơ quan chức năng trong thực thi nhiệm vụ.

Ngoài ra, theo ông Nguyễn Thanh Bình, Trưởng Văn phòng đại diện Cục Sở hữu trí tuệ tại TP.HCM, hiện nhiều DN sản xuất không quan tâm đến việc bảo vệ thương hiệu, các giải pháp công nghệ bảo vệ sở hữu trí tuệ. Nhiều DN không mặn mà tham gia các chương trình Nhà nước hỗ trợ DN đăng kí bảo vệ thương hiệu, nhãn hiệu. Có trường hợp cơ quan chức năng phát hiện hàng nhái, hàng giả, mời DN cùng phối hợp nhưng DN không nhiệt tình vì sợ tốn chi phí, cũng như uy tín thương hiệu bị ảnh hưởng.

Do vậy, công tác đấu tranh chống hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ không chỉ riêng của lực lượng, DN hay cá nhân mà của toàn xã hội. Trong đó, vai trò DN cũng rất quan trọng. Sự liên minh giữa các nhà sản xuất trong đấu tranh chống hàng giả cần tích cực hơn nữa. DN không được buông lỏng trong quản lí, giám sát tiêu thụ hàng hóa của mình. Khi bị xâm phạm nhãn hiệu, chủ sở hữu cần chủ động gửi đơn khiếu nại hoặc thông qua văn phòng luật sư để khiếu nại lên Cục Sở hữu trí tuệ.

Các cấp, ngành cũng cần tăng cường kiểm tra, kiểm soát trong sản xuất, NK, lưu thông hàng hóa trên thị trường. Xử lí nghiêm các hành vi cố tình vi phạm, xem thường kỉ cương phép nước, phương hại đến tính mạng, sức khỏe người tiêu dùng.

Thu Dịu