Tận dụng ưu đãi chứng nhận xuất xứ gia tăng cơ hội xuất khẩu vào châu Âu
	Hải quan TPHCM tạm giữ container thuốc lá xuất lậu, trị giá hơn 10 tỷ đồng
	Cần làm rõ chính sách quản lý thuốc lá thế hệ mới

Hàng trăm thùng thuốc lá xuất lậu bị Hải quan TPHCM tạm giữ. Ảnh: T.H

Chặn lô thuốc lá lậu hơn 10 tỷ đồng

Tối thứ Bảy đầu tháng 12/2022, một container hàng băng keo xuất khẩu thuộc tờ khai hải quan ngày 1/12/2022 của Công ty TNHH Hoàng Mai Global (Số 7 Đường Số 8, phường Tăng Nhơn Phú A, Thành phố Thủ Đức, TPHCM) đang chờ làm thủ tục lên tàu thì đã bị cơ quan Hải quan dừng lại để kiểm tra trọng điểm. Ngay trong đêm, Đội kiểm soát hải quan (Cục Hải quan TPHCM) đã chủ trì phối hợp với Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 và Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (PC03)– Công an TPHCM, thực hiện kiểm tra thực tế toàn bộ lô hàng.

Lô hàng này được doanh nghiệp khai báo trên tờ khai hải quan gồm gần 12 tấn băng keo dán bằng nhựa, tự dính 1 mặt, dạng cuộn, xuất xứ Việt Nam, trị giá trên 608 triệu đồng. Kiểm tra thực tế hàng hóa trong container, cơ quan Hải quan phát hiện phần lớn hàng hóa trong container sai so với khai báo hải quan. Theo đó, cơ quan Hải quan phát hiện, doanh nghiệp chỉ nguỵ trang phía đầu container là 4 kiện hàng băng keo theo đúng như khai báo trên tờ khai hải quan, còn toàn bộ hàng hóa phía bên trong container là mặt hàng thuốc lá, gồm 810 thùng carton. Kiểm đếm chi tiết, cơ quan Hải quan phát hiện có 405.000 bao thuốc lá điếu, nhãn hiệu ESSE các loại. Trị giá ước tính số hàng này khoảng 10,5 tỷ đồng.

Đáng chú ý, trên bao bì các thùng carton chứa thuốc lá đã được dán nhãn kiểm soát của Hải quan Campuchia. Cơ quan Hải quan nghi vấn hàng hóa có nguồn gốc từ Campuchia được đưa vào Việt Nam để xuất khẩu sang nước thứ ba, nên đang phối hợp với cơ quan Công an, xác minh, làm rõ.

Theo Đội trưởng Đội Kiểm soát Hải quan Tạ Hồng Khanh, để ngụy trang số thuốc lá lậu tránh sự phát hiện của cơ quan Hải quan, khi đóng gói hàng, doanh nghiệp đã dùng thùng carton có hình dáng và kích thước như thùng carton chứa hàng hóa là băng keo để lồng bên ngoài các thùng chứa thuốc lá. Doanh nghiệp cho rằng, ngụy trang như vậy, khi kiểm tra qua máy soi, các thùng hàng sẽ có kích thước đồng nhất, giống hệt nhau... cơ quan Hải quan sẽ khó phát hiện. Tuy nhiên, lực lượng Hải quan phối hợp với Công an đã phát hiện, ngăn chặn kịp thời.

Thuốc lá lậu ngụy trang hàng khuyến khích xuất khẩu

Theo quy định hiện hành, thuốc lá là mặt hàng xuất khẩu có điều kiện, chỉ doanh nghiệp được nhà nước chỉ định mới được phép xuất khẩu. Chính vì vậy, một số doanh nghiệp đã tìm mọi cách cất giấu tinh vi, ngụy trang trong các lô hàng xuất khẩu, như: hoa quả, rau tươi, hàng gia dụng…

Theo tìm hiểu của chúng tôi, Công ty TNHH Hoàng Mai Global mới được cấp phép thành lập từ tháng 7/2020, do bà Nguyễn Thị Hoàng Mai là người đại diện pháp luật. Ngành nghề kinh doanh của doanh nghiệp này là hoạt động dịch vụ hỗ trợ khác liên quan đến vận tải, doanh nghiệp không được cấp phép, hay ủy quyền xuất khẩu thuốc lá.

Ngoài contaier thuốc lá lậu nêu trên, cách nay một năm, vào cuối tháng 12/2021, một vụ xuất lậu thuốc lá cực lớn ngụy trang trong lô hàng rau, quả tươi cũng đã bị Đội Kiểm soát chống buôn lậu khu vực miền Nam (Đội 3), Cục Điều tra chống buôn lậu - Tổng cục Hải quan chủ trì phối hợp với Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 ngăn chặn kịp thời. Lô hàng này do Công ty TNHH Phát triển thực phẩm BRADO (địa chỉ: 77 Bến Chương Dương, khu phố 2, phường Phước Lộc, Thị xã La Gi, tỉnh Bình Thuận) đứng tên mở tờ khai hải quan. Theo khai báo của doanh nghiệp, hàng là rau, quả tươi, xuất khẩu đi Hồng Kông (Trung Quốc). Kiểm tra thực tế, cơ quan Hải quan phát hiện, ngoài một số mặt hàng đúng khai báo hải quan, trong container còn có trên 1.500 cây thuốc lá nhãn hiệu Thăng Long và Marlboro (loại 10 bao/cây), không khai báo hải quan.

Qua các vụ vi phạm bị phát hiện cho thấy, để tránh sự phát hiện, các đối tượng cất giấu trong các thùng hàng cùng kích cỡ, đồng nhất với các thùng hàng theo khai báo hải quan (mặt hàng được nhà nước khuyến khích xuất khẩu, thường được hệ thống quản lý rủi ro phân luồng Xanh- miễn kiểm tra thực tế hàng hóa - PV) và được để ở phần cuối container hòng đánh lạc hướng cơ quan Hải quan nếu hàng bị kiểm tra thực tế hoặc kiểm tra qua máy soi.

Ngoài hàng xuất khẩu có chứa số lượng lớn thuốc lá xuất lậu, cơ quan Hải quan cũng phát hiện nhiều container hàng trung chuyển cũng chứa thuốc lá lậu. Trước đó, kiểm tra 2 container hàng trung chuyển qua cảng Cát Lái, khai báo là bộ phận đánh lửa, cơ quan Hải quan phát hiện thực tế hàng hoá là thuốc lá điếu. Lô hàng này xuất phát từ Đài Loan (Trung Quốc) trung chuyển qua Việt Nam để sang nước thứ ba là Malaysia. Tuy nhiên, qua công tác điều tra nắm tình hình, Đội 3 phối hợp với Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 thực hiện khám xét 2 container hàng trung chuyển, phát hiện chứa toàn thuốc lá điếu nhãn hiệu PARADOX và hiệu U2.