Theo cuộc khảo sát do Tổng Liên đoàn lao động thực hiện, 20% người được khảo sát có thu nhập không thể đủ cho cuộc sống của họ. Ảnh: Hương Dịu.

Giữ nguyên mức tăng sẽ âm 4%

Năm nay, tại phiên họp lần thứ nhất, thay vì đề xuất tăng bằng hoặc nhích hơn mức tăng năm 2018 (6,8%), Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam quyết định đề xuất mức tăng lương tối thiểu vùng năm 2019 ở mức rất cao, 8% (tăng từ 220.000 – 330.000 đồng). Trong khi đó, Phòng công nghiệp và Thương mại Việt Nam vẫn giữ nguyên quan điểm không tăng lương tối thiểu vùng.

Theo ông Mai Đức Chính, Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam, năm 2017 kinh tế khó khăn, Tổng Liên đoàn lao động đã có chia sẻ với giới chủ, đồng thời, tốc độ tăng trưởng GDP 6 tháng đầu năm đạt 7,08%, mức cao nhất trong 7 năm qua, năng suất lao động cũng tăng. Ngoài ra, việc điều chỉnh lương tối thiểu phải phù hợp với mức tăng trưởng kinh tế cả nước 6 tháng đầu năm chỉ số lạm phát (CPI) cả năm dự kiến tăng 4%. Như vậy, cộng 4% của chỉ số lạm phát và 4% của mức thiếu hụt tiền lương tối thiểu, ít nhất năm 2019 phải tăng lương ở mức 8%. Tuy nhiên, người lao động cũng mong muốn được chia sẻ với chủ sử dụng nên đơn vị này chỉ đề nghị mức tăng 8%.

Đáng chú ý, theo ông Mai Đức Chính, nếu không tăng lương tối thiểu vùng, hoặc giữ nguyên mức tăng như năm 2017 thì tiền lương của người lao động sẽ bị mất giá, có thể sẽ âm tới 4%. Vì vậy đề nghị Chính phủ quan tâm định hướng việc nâng lương tối thiểu năm 2019 cho người lao động với mức thỏa đáng.

Trái ngược với đề xuất của ông Mai Đức Chính, trong phiên họp lần thứ 2 vừa qua ông Hoàng Quang Phòng, Phó Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), đã đề xuất tăng 2% so với mức lương tối thiểu năm 2018.

Lí giải về mức đề xuất tăng này, ông Phòng cho biết, từ ngày 1/7, lương cơ sở dành cho công chức, viên chức trong khu vực công đã tăng thêm 90.000 đồng (từ 1.300.000 lên 1.390.000 đồng). Trong khi trước đó 7 tháng, từ ngày 1/1, doanh nghiệp đã phải chi phí cho tăng lương tối thiểu 2018, theo đó lương tối thiểu của khu vực DN đã tăng thêm 180.000 - 230.000 đồng.

“Bên cạnh đó, việc điều chỉnh mức đề xuất 2% đã phần nào tính tới sự cân đối giữa đảm bảo năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp và cải thiện chất lượng việc làm, tạo thêm nguồn việc làm mới. Mức đề xuất điều chỉnh 2% đã phải vượt qua nhiều quan điểm trái chiều như Hiệp hội Doanh nghiệp Nhật Bản, Hiệp hội Doanh nghiệp Hàn Quốc, Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam, Hiệp hội Dệt may Việt Nam...”, ông nhấn mạnh.

Có thể mức tăng sẽ từ 6-7%

Theo cuộc khảo sát với 1.600 người lao động tại 60 công ty do Tổng Liên đoàn lao động thực hiện cho thấy, 20% người được khảo sát có thu nhập không thể đủ cho cuộc sống của họ; 31% phải chi tiêu rất đạm bạc và tiết kiệm; 41% có mức lương chỉ đủ để trang trải các nhu cầu cuộc sống của họ; và chỉ có 8% có khả năng tiết kiệm. Với mức thu nhập thấp như vậy, người lao động buộc phải làm việc thêm giờ để duy trì cuộc sống.

Đánh giá về mức tăng lương tối thiểu vùng năm 2019, ông Bùi Sỹ Lợi, Phó Chủ nhiệm Ủy ban các vấn đề xã hội của Quốc hội cho rằng, ngay từ đầu năm 2018, tình hình tăng trưởng kinh tế đã có những tín hiệu đáng mừng, GDP đạt 7,38%. Song điều kiện để điều chỉnh mức lương tối thiểu còn cần dựa vào cơ sở biến động của chỉ số giá sinh hoạt, các điều kiện phát triển kinh tế xã hội và quan hệ cung cầu trên thị trường.

“Theo Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam, mức sống tối thiểu của khu vực có quan hệ lao động mới đáp ứng được 90-92%. Vì vậy, xét điều kiện tăng trưởng và mức sống tối thiểu hiện tại, tôi cho rằng cần tiếp tục điều chỉnh mức lương tối thiểu vùng của năm 2019 theo hướng tăng thêm. Căn cứ vào tình hình thực tế, mức lương tối thiểu vùng năm 2019 có thể tăng từ 6-7% so với năm 2018, như vậy sẽ giảm bớt gánh nặng cho năm sau khi phải đuổi kịp lộ trình đã đề ra. Điều này nhằm đảm bảo tiêu chí lương tối thiểu phải bảo đảm nhu cầu sống tối thiểu vào năm 2020”, ông Bùi Sỹ Lợi phân tích.