Giải bài toán xuất khẩu nông, lâm, thủy sản chính ngạch
	Nâng cao năng lực xuất khẩu nông, lâm, thủy sản

Đóng gói thủy sản xuất khẩu. Ảnh: T.H

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam, vướng mắc của doanh nghiệp thủy sản về kiểm dịch đối với thuỷ sản nhập khẩu để gia công và sản xuất xuất khẩu đã được tháo gỡ.

Cụ thể, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn vừa ban hành Thông tư 06/2022/TT-BNNPTNT về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của các Thông tư quy định về kiểm dịch động vật, sản phẩm động vật thủy sản.

Theo đó, sản phẩm động vật thủy sản nhập khẩu làm nguyên liệu để gia công xuất khẩu, sản xuất xuất khẩu được miễn kiểm dịch.

Đồng thời, sửa đổi, bổ sung danh mục động vật, sản phẩm động vật thủy sản miễn kiểm dịch, cụ thể, danh mục động vật, sản phẩm động vật thủy sản miễn kiểm dịch gồm: Động vật, sản phẩm động vật thủy sản nhập khẩu thuộc diện ngoại giao; sản phẩm động vật thủy sản nhập khẩu làm nguyên liệu để gia công xuất khẩu, sản xuất xuất khẩu; sản phẩm động vật thủy sản làm hàng mẫu thử nghiệm; sản phẩm động vật thủy sản nhập khẩu để trưng bày hội chợ, triển lãm; sản phẩm động vật thủy sản làm thực phẩm xuất khẩu bị triệu hồi hoặc trả về.

Theo Thông tư mới, sản phẩm động vật thủy sản thuộc diện phải kiểm dịch gồm: Sản phẩm động vật thủy sản (bao gồm cả phôi, trứng, tinh dịch và ấu trùng của các loài thủy sản) ở dạng tươi sống, ướp lạnh, đông lạnh; các đối tượng sản phẩm động vật thủy sản khác thuộc diện phải kiểm dịch theo yêu cầu của nước nhập khẩu hoặc theo quy định của các Điều ước quốc tế mà Việt Nam ký kết hoặc gia nhập.

Bên cạnh những nội dung đã được ghi nhận, sửa đổi, các doanh nghiệp đề nghị Cục Thú y bổ sung vào Dự thảo quy định kiểm dịch đối với hàng thủy sản chuyển mục đích sử dụng sang tiêu thụ nội địa có nguồn gốc nhập khẩu để sản xuất xuất khẩu hoặc gia công xuất khẩu, vì đây là nhu cầu thực tiễn của doanh nghiệp trong hoạt động sản xuất, kinh doanh; đồng thời góp phần đáp ứng yêu cầu về kiểm soát và quản lý Nhà nước hiện hành trong công tác kiểm tra thủy sản có nguồn gốc nhập khẩu.

Theo bà Tạ Hà, chuyên gia thị trường cá tra của VASEP, việc bổ sung quy định này cho hàng thủy sản nhập khẩu hoàn toàn góp phần đáp ứng yêu cầu về kiểm soát và quản lý nhà nước hiện hành trong công tác kiểm tra thủy sản có nguồn gốc nhập khẩu.

Việc chuyển sang loại hình nào, doanh nghiệp cần phải thực hiện đầy đủ quy trình khai báo, chịu kiểm tra theo quy định hiện hành của loại hình đó. Khi đó, cơ quan có thẩm quyền (Cơ quan Thú y) có đủ công cụ kiểm soát để đảm bảo các lô hàng thủy sản được chuyển loại hình nhập khẩu không gây mất an toàn thực phẩm và không có bằng chứng nào khẳng định là “tạo ra sự cạnh tranh không công bằng” với các lô hàng nhập khẩu khác do đã được kiểm tra theo đúng quy định để xác nhận lô hàng đảm bảo về an toàn thực phẩm.

Hơn nữa, theo đại diện VASEP, các quy định pháp lý trong lĩnh vực hải quan vẫn cho phép doanh nghiệp chuyển loại hình đối với hàng nhập khẩu. Theo Nghị định 59/2018/NĐ-CP ngày 20/4/2018 và Thông tư 39/2018/TTBTC ngày 20/4/2018 về thủ tục hải quan và kiểm tra, giám sát, kiểm soát hải quan, các hàng hóa nhập khẩu không chịu thuế vẫn được phép chuyển mục đích sử dụng, miễn là người khai hải quan phải khai lại tờ khai hải quan mới và phải tuân thủ đúng chính sách quản lý hàng hóa XNK, chính sách thuế đối với hàng hóa đó theo loại hình nhập khẩu mới.

Tuy kiến nghị trên chưa được giải quyết nhưng những thay đổi đáng kể trong Thông tư 06/2022/TT-BNNPTNT là một tin vui đối với các doanh nghiệp chế biến thủy sản, giúp các doanh nghiệp phần nào giảm bớt gánh nặng trong bối cảnh nhiều khó khăn hiện tại.

Như vậy sau 7 năm, đề xuất bỏ quy định kiểm dịch đối với thuỷ sản nhập khẩu để gia công và sản xuất xuất khẩu đã được Cục Thú y, Bộ NNPTNT tiếp thu tích cực bằng Thông tư 06/2022/TT-BNNPTNT, tháo gỡ gánh nặng về thủ tục cho doanh nghiệp thuỷ sản, tạo điều kiện cho doanh nghiệp nhập khẩu nguyên liệu để gia công, sản xuất xuất khẩu của trong bối cảnh nguồn nguyên liệu trong nước không ổn định và thiếu hụt theo mùa vụ, trong khi nhu cầu nhập khẩu của thị trường thế giới gia tăng.