M&A, cơ hội để phát triển doanh nghiệp Sau một thập niên tăng trưởng mạnh mẽ với hàng ngàn giao dịch đạt gần 50 tỷ USD, thị trường M&A Việt Nam đã trở ...

Cần có thêm nguồn hàng tốt hơn cho các nhà đầu tư nước ngoài (HQ Online) - Đây là nhận định của ông Đặng Xuân Minh (ảnh) Phó trưởng Ban tổ chức Diễn đàn M&A Việt Nam xung quanh những ...

Bán lẽ là lĩnh vực thu hút các hoạt động M&A sôi động trong hai năm trở lại đây. Ảnh: Nguyễn Huế

Tăng trưởng mạnh mẽ

Phát biểu tại diễn đàn, ông Vũ Đại Thắng, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết trong 10 năm qua, hoạt động M&A đã có bước tăng trưởng không ngừng. Nếu như năm 2009, tổng giá trị thương vụ M&A mới chỉ đạt 1,1 tỷ USD thì đến năm 2018, con số này đã đạt mốc 10,2 tỷ USD, đưa tổng giá trị thương vụ trong thập kỷ qua đạt khoảng 55 tỷ USD. Không chỉ đạt kỷ lục về tổng giá trị, số lượng các thương vụ cũng tăng lên nhanh chóng, diễn ra trên mọi khu vực doanh nghiệp: tư nhân, đầu tư nước ngoài, doanh nghiệp có vốn nhà nước thu hút sự tham gia không chỉ các nhà đầu tư tài chính chuyên nghiệp trong và ngoài nước mà còn có sự tham gia tích cực của các nhà đầu tư sản xuất, kinh doanh, doanh nghiệp công nghệ.... Các lĩnh vực có hoạt động M&A sôi động nhất trong thời gian gần đây tập trung vào khai thác thị trường hơn 96 triệu dân của Việt Nam bao gồm sản xuất hàng tiêu dùng và bất động sản, logistics, thương mại điện tử và bán lẻ.

Trong 7 tháng đầu năm 2019, tổng giá trị các thương vụ M&A tại Việt Nam đạt gần 5,43 tỷ USD . với các thương vụ nổi bật như thương vụ chi một tỷ USD để cổ phần của Tập đoàn Vingroup của Tập đoàn SK Hàn Quốc; thương vụ KEB Hana Bank Hàn Quốc chi 20.300 tỷ đồng mua 15% cổ phần của Ngân hàng BIDV…Dự báo năm 2019, giá trị M&A có thể gần 7,6 tỷ USD.

Nhiều cơ hội

Nhận định về sự phát triển của thị trường M&A trong thời gian tới, các diễn giả tại diễn đàn cho rằng thị trường M&A đang có nhiều cơ hội bứt phá với nhiều tác động tích cực từ tăng trưởng kinh tế tích cực, hội nhập mạnh mẽ và khung pháp lý đang dần hoàn thiện.

Cụ thể với những nỗ lực không ngừng trong cải thiện môi trường đầu tư, Việt Nam đạt được những thành tựu kinh tế xã hội rất đáng khích lệ. Tốc độ tăng trưởng GDP những năm gần đây được duy trì ở mức cao, 7%/năm; kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định, lạm phát được kiểm soát ở mức thấp; thu hút đầu tư nước ngoài đạt kết quả tích cực; số lượng doanh nghiệp trong nước mới được thành lập tiếp tục gia tăng, cộng đồng doanh nghiệp tư nhân trong nước tiếp tục lớn mạnh…

Bên cạnh đó, Việt nam chủ động hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế khu vực và toàn cầu thông qua hàng loạt các Hiệp định thương mại tự do song phương và đa phương, trong đó có các Hiệp định thế hệ mới như CPTPP, EVFTA, mở ra những thị trường rộng lớn về xuất nhập khẩu, vốn đầu tư...góp phần thúc đẩy nâng cao năng lực sản xuất, cạnh tranh của quốc gia.

Đặc biệt, Chính phủ cũng đã tiếp tục đẩy mạnh tái cơ cấu lại nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng theo hướng nâng cao hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế, trong đó tập trung cao độ cho tái cơ cấu đầu tư công, hệ thống tài chính ngân hàng và doanh nghiệp nhà nước(DNNN). Riêng đối với DNNN đã có nhiều giải pháp đẩy thúc đẩy cổ phần hóa, bán vốn tại những DNNN không cần nắm giữ cổ phần, vốn góp chi phối, kể cả những doanh nghiệp đang kinh doanh có hiệu quả. Riêng trong giai đoạn hơn 3 năm 2016 đến nay, kết quả cổ phần hoá thoái vốn tại DNNN đã đạt trên 200 ngàn tỷ, gấp đôi giai đoạn 5 năm trước. Thông qua hoạt động này, nhiều nhà đầu tư trong và ngoài nước đã mua và sở hữu được cổ phần của các doanh nghiệp có vốn của nhà nước như Vinamilk, Sabeco.... Việc thúc đẩy thực hiện cổ phần hóa, thoái vốn gắn liền với việc công khai, minh bạch lộ trình cổ phần hoá, thoái vốn sẽ tạo ra các sản phẩm ngày càng hấp dẫn hơn nữa cho thị trường M&A; mở rộng cơ hội cho các nhà đầu tư quan tâm và nghiên cứu cơ hội đầu tư, mua lại cổ phần tại các doanh nghiệp có vốn Nhà nước…

Cùng với đó, Chính phủ cũng đã đẩy nhanh việc hoàn thiện các cơ chế, chính sách nhằm cải thiện môi trường kinh doanh, thúc đẩy khu vực tư nhân phát triển, tạo điều kiện cho kinh tế tư nhân tham gia đầy đủ vào tất cả các khu vực của nền kinh tế. Các luật liên quan đến đầu tư-kinh doanh như Luật Đầu tư, Luật Doanh nghiệp, Luật Chứng khoán, Luật Xây dựng... sẽ sớm đươc sửa đổi để tháo gỡ các vướng mắc, xoá bỏ chồng chéo, cắt giảm chi phí thủ tục tham gia thị trường, chi phí kinh doanh của doanh nghiệp. Một số luật mới sẽ được xây dựng và ban hành như Luật hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ, Luật đầu tư theo hình thức công tư PPP,... sẽ tạo khung pháp lý vững chắc hơn nữa cho sự tham gia của khu vực tư nhân trong các lĩnh vực đầu tư kinh doanh.

Đặc biệt, trong thời gian sắp tới, với những định hướng chiến lược mới cho đầu tư nước ngoài chuyển từ số lượng sang chất lượng. Bên cạnh đó, cũng sẽ có một số định hướng quan trọng cụ thể để hoàn thiện pháp luật về đầu tư nước ngoài nhằm nâng cao tính minh bạch, công khai, dễ dự báo và có tính giải trình cho nhà đầu tư nước ngoài như: xây dựng Danh mục hạn chế đầu tư, đầu tư có điều kiện cho nhà đầu tư nước ngoài; các chính sách liên quan đến bảo hộ đầu tư.... Ngoài ra, cũng sẽ cho thí điểm một số mô hình quản lý mới đối với các ngành đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp sáng tạo nhằm đáp ứng nhu cầu thay đổi nhanh chóng của CMCN 4.0; cho phép thí điểm cho phép nhà đầu tư nước ngoài được sở hữu cao hơn mức quy định nhưng quyền biểu quyết bị giới hạn trong tỷ lệ quy định trong một số ngành ngân hàng, viễn thông, vận tải...

Với các yếu tố tích cực nêu trên hoạt động M&A tại Việt Nam đang nhiều cơ hội bứt phá trở thành kênh thu hút đầu tư quan trọng trong thời gian tới. "Tuy nhiên, để có thể thực sự bứt phá, thị trường M&A Việt Nam trông đợi những thay đổi mạnh mẽ từ quá trình ban hành và thực thi chính sách đến các hoạt động kết nối, thực thi thương vụ và sự đổi mới, sáng tạo trong các bên mua và bên bán”, lãnh đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư nhấn mạnh.