Lao động Việt Nam được ưu thích tại nhiều thị trường nước ngoài. Ảnh: ĐL

Cửa rộng mở

Thông tin tại hội nghị “Đối thoại về công tác đối với Người Việt Nam ở nước ngoài có liên quan đến TP.HCM thuộc diện chuyên gia, tu nghiệp và xuất khẩu lao động” do Uỷ ban về Người Việt Nam ở nước ngoài TPHCM và Sở Lao động Thương binh và Xã hội (LĐ-TBXH) TPHCM tổ chức chiều 5/12, bà Tạ Thị Thanh Thúy, Bí thư thứ nhất, Trưởng ban Quản lý lao động Việt Nam tại Hàn Quốc cho biết, hiện có trên 65.000 lao động Việt Nam đang làm việc tại Hàn Quốc, chiếm 22% trong tổng số 256.000 người Việt Nam ở Hàn Quốc.

Gần đây Hàn Quốc nhận được nhiều đơn hàng trong ngành đóng tàu nên cần thêm lao động trong lĩnh vực này. Năm 2027, ngành vận tải biển và hàng hải của Hàn Quốc dự kiến cần khoảng 135.000 lao động. Theo đó, trong vòng 5 năm tới, ngành này cần thêm 43.000 lao động gia nhập nhằm duy trì khả năng cạnh tranh.

Theo bà Tạ Thị Thanh Thúy, Việt Nam nhiều dư địa đưa lao động sang Hàn Quốc như dân số trẻ; gần 74 triệu người trong lực lượng lao động, trong đó 40% có thể đi làm việc ở nước ngoài (từ 20 - 44 tuổi); số thất nghiệp ở thanh niên ở mức trên 400.000 người, nhu cầu xuất khẩu lao động có thể kéo dài ít nhất tới năm 2040.

Tại thị trường Nhật Bản, ông Nguyễn Đức Minh, Phó Đại sứ quán Việt Nam ở Nhật Bản thông tin, có khoảng 380.000 người Việt Nam đang sinh sống và làm việc ở Nhật Bản, chiếm 18% tổng số lao động người nước ngoài ở Nhật Bản. Người lao động Việt Nam ở Nhật Bản được đánh giá cao về khả năng tiếp thu, học hỏi, sự chăm chỉ.

Ông Đỗ Minh Hoài, Trợ lý Chủ nhiệm, Trưởng Ban Quản lý lao động, Văn phòng Kinh tế Văn hóa Việt Nam tại Đài Bắc cho biết, tính đến cuối tháng 10/2023, người lao động Việt Nam chiếm 35% tổng số lao động nước ngoài ở Đài Loan. Lãnh thổ này cũng đang già hóa dân số nên đang “khát” nguồn nhân lực kỹ thuật bậc trung và chấp nhận trả lương cao.

Bà Nguyễn Lê Vân, Phó Chủ tịch Hiệp hội Xúc tiến Đầu tư Văn hóa Giáo dục Australia - Việt Nam cho biết, năm 2023 có 36% số ngành nghề của Australia thiếu lao động có trình độ. Do đó, Chính phủ Australia đã thực hiện nhiều chương trình, giải pháp thu hút lao động có tay nghề từ nước ngoài như tăng mức lương trần lên khoảng 70.000 AUD (khoảng 1,1 tỉ).

Hiện có nhiều cơ hội cho người lao động Việt đến Australia khi hiện tại nhiều lĩnh vực, ngành nghề tại đất nước này đang thiếu hụt dài hạn. Đặc biệt là những ngành nghề về an sinh xã hội, điều dưỡng, nông nghiệp...

Nâng cao giá trị xuất khẩu lao động

Mặc dù nguồn lao động Việt Nam xuất khẩu đang đứng trước những cơ hội lớn, tuy nhiên, thực tiễn đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài còn gặp nhiều khó khăn.

Ông Lê Long Sơn, Tổng giám đốc Công ty Esuhai - doanh nghiệp với 17 năm kinh nghiệm phái cử thực tập sinh, kỹ sư, du học sinh sang Nhật Bản cho biết, hoạt động đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài đang gặp nhiều khó khăn do nhiều người nhận thức rằng ra nước ngoài làm việc chỉ để có việc làm, thu nhập cao, thoát nghèo nên không cố gắng học tập, vượt qua thử thách trong quá trình làm việc.

Bên cạnh đó, chính sách hỗ trợ nguồn vốn cho người đi xuất khẩu lao động chưa đồng bộ ở các tỉnh, thành, còn gây khó khăn cho người lao động; công tác giải quyết việc làm cho người lao động về nước cũng chỉ mới dừng lại ở chủ trương mà chưa có chương trình hành động cụ thể. Đặc biệt, cơ quan quản lý nhà nước cũng chưa có cơ chế rõ ràng về đánh giá, xếp loại doanh nghiệp làm dịch vụ đưa người ra nước ngoài làm việc.

Bà Huỳnh Lê Như Trang, Phó Giám đốc Sở LĐ-TBXH TPHCM cho biết, TPHCM có tiềm năng lớn về hoạt động đưa người đi làm việc ở nước ngoài, với nguồn cung lao động dồi dào, nhiều chuyên gia kỹ thuật có trình độ chuyên môn cao thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau. Trên địa bàn TPHCM có 70 doanh nghiệp được cấp giấy phép hoạt động dịch vụ đưa người lao động làm việc ở nước ngoài.

Ở những thị trường lao động truyền thống như Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan (Trung Quốc), người sử dụng lao động rất thích lao động Việt Nam bởi sự khéo léo, chăm chỉ và thích nghi nhanh. Tuy nhiên, thực tiễn hiệu quả kinh tế, xã hội của hoạt động đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài tại TPHCM những năm qua chưa cao, chất lượng nguồn lao động chưa đáp ứng yêu cầu của thị trường, chủ yếu do trình độ ngoại ngữ còn thấp so với yêu cầu, ý thức tổ chức kỷ luật chưa cao, một bộ phận người lao động không tuân thủ hợp đồng và các cam kết đã ký, bỏ ra ngoài làm việc bất hợp pháp, ảnh hưởng đến uy tín của người lao động Việt Nam trên thị trường lao động quốc tế.

Theo đó, các chuyên gia kiến nghị cần xây dựng mạng lưới liên kết và giao lưu giữa các cơ quan chức năng, tổ chức đào tạo, doanh nghiệp và cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài nhằm tạo ra một hệ thống hỗ trợ toàn diện và bền vững.

Qua đó thiết lập cơ chế hỗ trợ và bảo vệ tốt hơn cho người Việt Nam khi sinh sống, lao động ở nước ngoài. Các giải pháp đề xuất bao gồm cải thiện quy trình tuyển chọn và đào tạo lao động, tăng cường hỗ trợ tư pháp và tư vấn cho người lao động, tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực lao động và tạo ra môi trường công bằng và an toàn cho người lao động Việt Nam ở nước ngoài…