Hà Nội: Tiêu hủy 18 tấn xì gà, thuốc lá, thực phẩm…
	Cao điểm nắng nóng, cao điểm du lịch: Đề phòng thực phẩm bẩn
	Ngộ độc thực phẩm tập thể : Công ty cung ứng bánh mì không đủ điều kiện vệ sinh ATTP
	Phòng chống ngộ độc thực phẩm tập thể cho khách du lịch
	"Đau đầu" với ngộ độc thực phẩm

Cơ quan chức năng của Hà Nội tiến hành kiểm tra cơ sở kinh doanh thực phẩm. Ảnh: Thúy Vân

Nhiều nguy cơ

Báo cáo của ngành Y tế cho thấy, những tháng đầu năm 2020, cả nước xảy ra 23 vụ với 419 người bị ngộ độc (12 người tử vong), trong đó năm 2019 toàn quốc có 8 ca tử vong. Điều đó chứng tỏ mức độ nguy hiểm của các vụ ngộ độc thực phẩm ngày càng tăng, không cho phép người dân, cơ sở kinh doanh ăn uống, chế biến thực phẩm được phép chủ quan.

Đó là những con số "biết nói" cảnh báo tình trạng mất an toàn vệ sinh thực phẩm đang xảy ra tại một số cơ sở, song qua tìm hiểu phóng viên được biết, thói quen lựa chọn và chế biến thực phẩm của phần đông các cơ sở vẫn theo kiểu "được chăng, hay chớ" hầu như ít quan tâm tới sức khỏe người dùng.

Theo đó, tại một số quán “cơm bụi”, tình trạng sử dụng lại thức ăn thừa từ nhiều ngày khá phổ biến. Mục sở thị khi là khách hàng ăn cơm tại một quán cơm bụi trên phố Pháo Đài Láng, quận Đống Đa, Hà Nội, phóng viên chứng kiến cảnh nhân viên dùng chung dao thớt khi chế biến đồ ăn chín và đồ tươi sống.

Chưa kể, khi bước chân vào tới khu vực nhà bếp mới thực sự là "tá hỏa" khi rau củ quả tươi, kể cả các loại rau ăn sống được vứt bừa bãi ngay bên cạnh chỗ sơ chế thịt, cá và thao tác rửa rau của nhân viên phục vụ chỉ là nhúng qua nước.

Khi chế biến, những nhân viên này lúc thì dùng tay không bốc thịt sống, lúc lại thái thịt chín bày ra đĩa; có lúc đông khách, các loại đĩa đựng đồ tươi sống chỉ kịp "lau qua" trước khi đựng đồ ăn chín.

Cơ sở chế biến thì như vậy, còn với người tiêu dùng hiện thói quen ăn uống an toàn chưa thực sự được coi trọng, nhất là đối với một bộ phận không nhỏ người tiêu dùng có thói quen sử dụng thức ăn đường phố. Hình ảnh một gánh hàng rong với vài vật dụng đơn sơ nhưng vẫn thu hút rất đông thực khách không hiếm gặp trên bất kỳ phố phường nào của Hà Nội.

Chưa kể, rất nhiều cửa hàng bán thực phẩm chế biến sẵn song không có tủ kính che đậy, bày bán trên vỉa hè, đường phố nườm nượp người qua lại. Chẳng hạn, trên phố Đê La Thành, quận Đống Đa có rất nhiều hàng bán gà luộc sẵn bày bán trên vỉa hè, không có bất kỳ sự che đậy nào song người tiêu dùng vẫn vô tư sử dụng mà không mảy may lo lắng.

Qua quan sát phóng viên nhận thấy một số cơ sở kinh doanh thức ăn đường phố đặt quá gần nơi có rác thải, bùn lầy, cống rãnh ứ đọng. Vì rác thải, nước thải là nguồn chứa nhiều vi sinh vật gây bệnh làm ô nhiễm môi trường xung quanh và dễ lây nhiễm vào thức ăn đồ uống. Đặc biệt, các hàng quán ở khu vực công cộng như bến xe, bến tàu, nhà ga... tập trung rất đông người, xe đi lại tấp nập, nhiều bụi bẩn mà thức ăn không được che đậy kín dễ bị ô nhiễm bụi, bẩn, khói xe, vi sinh vật có hại, côn trùng,... gây ảnh hưởng đến sức khỏe người sử dụng.

Nói về nguy cơ ngộ độc thực phẩm tăng cao khi mùa hè tới, đặc biệt tại các cơ sở kinh doanh thực phẩm, các bếp ăn tập thể và ngay cả tại hộ gia đình, ông Lâm Quốc Hùng, Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế cho biết, khi nhiệt độ từ 37 đến 40 độ C là điều kiện lý tưởng để vi khuẩn phát triển mạnh so với thời tiết bình thường.

Cũng theo ông Hùng, những loại vi khuẩn khi ở trong môi trường nắng nóng sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người. Chẳng hạn như vi khuẩn E.coli gây bệnh đường ruột, tiêu chảy; vi khuẩn Salmonella gây bệnh thương hàn; vi khuẩn Shigella gây đau bụng, tiêu chảy, ngộ độc đường ruột; vi khuẩn Staphylococcus aureus gây mủ ở vết thương; vi khuẩn Clostridium gây tiêu chảy; vi khuẩn Vibrio cholerae gây bệnh tả...

Về phía chuyên gia, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, nguyên cán bộ Viện Công nghệ sinh học và công nghệ thực phẩm, Đại học Bách Khoa Hà Nội cho rằng, những thực phẩm có nguồn gốc động vật, giàu đạm, dầu như thịt, hải sản, cá, sữa, tiềm ẩn nguy cơ bị ôi thiu, vi khuẩn xâm nhập rất cao, chỉ cần sơ suất nhỏ trong chế biến, bảo quản thực phẩm là vi khuẩn phát triển gây ngộ độc thực phẩm.

Thận trọng trong sử dụng thực phẩm

Nhiều năm nay chúng ta đã nói nhiều tới các biện pháp để giảm ngộ độc thực phẩm bằng các cuộc thanh, kiểm tra, xử lý vi phạm, song thực tế cho thấy những cuộc kiểm tra này chỉ như muối bỏ bể, hiệu quả chưa được như kỳ vọng.

Nói về thực tế này, Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội Trần Văn Chung nhấn mạnh, để chủ động triển khai công tác phòng, chống dịch và bảo đảm an toàn thực phẩm trong mùa hè, Sở Y tế yêu cầu các đơn vị chức năng tăng cường giám sát các cơ sở trên địa bàn, đẩy mạnh tuyên truyền các biện pháp phòng chống dịch bệnh và bảo đảm an toàn thực phẩm. Đặc biệt, chú trọng các mặt hàng thực phẩm ăn ngay, thức ăn chế biến sẵn, cơ sở sản xuất, kinh doanh nước uống, nước đá, cơ sở thức ăn đường phố, các bếp ăn tập thể.

Về phía Bộ Y tế, ông Nguyễn Thanh Phong, Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm khuyến cáo, người tiêu dùng cần lựa chọn, mua và sử dụng những thực phẩm còn tươi, thực phẩm có nhãn mác ở những cửa hàng cố định, đặc biệt lưu ý hạn sử dụng của sản phẩm, tránh những sản phẩm không có nguồn gốc, những thực phẩm có dấu hiệu ôi, thối, mốc.

Khi chế biến thực phẩm, cần bảo đảm vệ sinh tay, vệ sinh dụng cụ ăn uống, dụng cụ chế biến thực phẩm; sử dụng nguồn nước sạch; bảo quản thực phẩm bảo đảm vệ sinh; đặc biệt là thực hiện “ăn chín, uống sôi”.

Bên cạnh đó, theo ông Phong, để có thực phẩm an toàn, tốt nhất chế biến vừa đủ và ăn ngay sau khi chế biến, nếu chưa sử dụng cần che đậy bảo quản cẩn thận. Nếu để sau 2 giờ phải hâm nóng lại trước khi sử dụng. Không nên để thực phẩm qua đêm và hâm đi hâm lại nhiều lần.