Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái, Trưởng Ban Chỉ đạo điều hành giá chủ trì phiên họp Ban chỉ đạo điều hành giá. Ảnh: VGP

Dư địa kiểm soát lạm phát đang tăng dần

Tại phiên họp Ban chỉ đạo điều hành giá về kết quả công tác điều hành giá 7 tháng đầu năm và những tháng còn lại của năm 2023 được tổ chức vào ngày 3/8, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết, những tháng đầu năm, thị trường các mặt hàng thiết yếu không có biến động bất thường, nguồn cung được bảo đảm, giá cả hàng hóa cơ bản ổn định, diễn biến theo đúng với kịch bản điều hành giá của Ban Chỉ đạo điều hành giá đã đề ra.

Tuy nhiên, theo Thứ trưởng, công tác điều hành giá vẫn còn chịu tác động đan xen bởi nhiều yếu tố. Cụ thể là áp lực nợ công, nợ xấu của doanh nghiệp, rủi ro trên các thị trường tài chính tiền tệ, bất động sản vẫn còn cao, rủi ro của hệ thống ngân hàng Mỹ khi thêm một ngân hàng nhỏ tại đây bị kiểm soát đặc biệt. Hơn nữa, một số rủi ro, thách thức mới về an ninh lương thực toàn cầu, thiên tai… cũng ảnh hưởng tới mặt bằng giá cả, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) trong nước.

Theo ước tính của Bộ Tài chính, nếu giả định CPI các tháng còn lại tăng đều một tỷ lệ như nhau so với tháng trước thì trong 5 tháng còn lại, CPI mỗi tháng còn dư địa tăng 1,61% để đảm bảo mục tiêu kiểm soát lạm phát bình quân năm 2023 khoảng 4,5%.

Cũng tại phiên họp, lãnh đạo một số bộ, ngành cho biết, lạm phát cả năm 2023 sẽ thấp hơn mục tiêu đề ra. Các ý kiến thống nhất cho rằng trong những tháng đầu năm, nguồn cung các hàng hóa thiết yếu được đảm bảo, giá cả cơ bản ổn định, nên dư địa điều hành giá "dễ thở” hơn từ nay đến cuối năm, từ đó đủ điều kiện để có thể xem xét lộ trình điều chỉnh các mặt hàng, dịch vụ nhà nước quản lý theo lộ trình thị trường vào thời điểm thích hợp, bảo đảm sự đồng thuận xã hội, giảm bớt áp lực sang các năm tiếp theo.

Tuy nhiên, Thứ trưởng Bộ Tài chính cho rằng, dư địa kiểm soát lạm phát đang tăng dần, nhưng việc lạm phát cơ bản đang ở mức cao hơn nhiều so với lạm phát chung cho thấy những rủi ro lạm phát cao có tính dài hạn và có thể kéo dài sang các năm tiếp theo.

Còn theo Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải, vào ngày 25/8, Nhà máy Lọc hóa dầu Nghi Sơn (nhà máy chiếm thị phần 35-40% nguồn cung xăng dầu) đóng cửa bảo dưỡng 55 ngày là thách thức lớn trong điều hành giá xăng. Bên cạnh đó, đại diện Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn lưu ý, giá gạo có xu hướng tăng trong thời gian tới do nhu cầu xuất khẩu tăng; giá thịt lợn có xu hướng tăng trở lại kể từ tháng 6/2023 và một số mặt hàng thực phẩm khác có thể tăng theo quy luật mùa vụ vào cuối năm.

Ổn định tâm lý, kiểm soát lạm phát kỳ vọng

Phát biểu chỉ đạo tại phiên họp, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đánh giá cao những kết quả đã đạt được cũng như sự nỗ lực của các bộ ngành, địa phương trong việc triển khai các biện pháp điều hành giá thời gian qua.

Phó Thủ tướng yêu cầu phải kịp thời cảnh báo các nguy cơ gây lạm phát trong nước. Ảnh: VGP

Trong những tháng còn lại của năm 2023, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đề nghị các bộ, ngành, địa phương tiếp tục phát huy những kết quả đã đạt được, bám sát các kịch bản đã đề ra, thực hiện nghiêm các chỉ đạo của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ, chủ động theo dõi chặt chẽ diễn biến giá cả, lạm phát trên thế giới, kịp thời cảnh báo các nguy cơ gây lạm phát trong nước; thực hiện hiệu quả và linh hoạt vai trò điều tiết, bình ổn giá các mặt hàng nhà nước quản lý.

Đối với giá một số mặt hàng thuộc danh mục Nhà nước định giá, Phó Thủ tướng yêu cầu cần tiếp tục theo dõi sát và các bộ, ngành phối hợp chặt chẽ, rà soát tham số đầu vào, đánh giá bối cảnh, tác động, mức độ và liều lượng điều chỉnh phù hợp để cập nhật kịch bản lạm phát làm cơ sở điều hành giá đảm bảo kiểm soát lạm phát cả năm.

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái cũng nhấn mạnh đến việc thực hiện chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách kinh tế vĩ mô khác nhằm kiểm soát lạm phát theo mục tiêu đề ra. Đồng thời phải đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền, đảm bảo kịp thời, minh bạch, đầy đủ thông tin về giá và công tác điều hành giá, nhất là diễn biến giá cả các vật tư quan trọng, các mặt hàng thiết yếu liên quan đến sản xuất và đời sống người dân để ổn định tâm lý người tiêu dùng, kiểm soát lạm phát kỳ vọng.

Cùng với những chỉ đạo chung, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái cũng nêu ý kiến cụ thể liên quan đến quản lý giá đối với một số mặt hàng thiết yếu như: xăng dầu, điện, nông sản, dịch vụ giáo dục và vật tư giáo dục, dịch vụ y tế, vật liệu xây dựng, dịch vụ vận tải…

Phó Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương theo chức năng, nhiệm vụ được giao chủ động theo dõi sát diễn biến cung cầu, giá cả thị trường các mặt hàng thuộc lĩnh vực quản lý để có biện pháp điều hành phù hợp, hiệu quả đáp ứng nhu cầu trong nước và mục tiêu quản lý lạm phát. Trong đó, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái giao Bộ Tài chính triển khai thực hiện nghiêm Luật Giá số 16/2023/QH15 có hiệu lực từ ngày 1/7/2024.