Thủ tục hủy tờ khai, đưa hàng về bảo quản sẽ được điện tử hóa. Trong ảnh: DN thực hiện thủ tục hải quan tại Chi cục Hải quan Gia Thụy (Hà Nội). Ảnh: N.Linh.

Rõ ràng thủ tục hủy tờ khai

Tại Khoản 1 Điều 22 Thông tư số 38/2015/TT-BTC quy định một số trường hợp cơ quan Hải quan sẽ tự hủy tờ khai khi quá hạn 15 ngày mà người khai hải quan chưa có hàng hóa đưa vào khu vực giám sát hải quan hoặc chưa thực hiện thủ tục kiểm tra hải quan với cơ quan Hải quan. Theo ban soạn thảo, chính sách hiện hành chưa có quy định về việc hàng hóa NK đã đăng ký tờ khai, chưa hoàn thành thủ tục hải quan nhưng có nhu cầu tái xuất. Chính vì vậy, thông tư sửa đổi, bổ sung quy định cụ thể các trường hợp hủy tờ khai và điện tử hóa thủ tục hủy tờ khai.

Cụ thể, các trường hợp hủy tờ khai khi hết thời hạn có giá trị làm thủ tục hải quan gồm: Đối với tờ khai hải quan NK là khi hết thời hạn 15 ngày kể từ ngày đăng ký tờ khai hàng hóa NK mà không có hàng NK đến cửa khẩu.

Đối với tờ khai hàng hóa XK, hết thời hạn 15 ngày kể từ ngày đăng ký tờ khai hàng hóa XK, hàng hóa được miễn kiểm tra hồ sơ và miễn kiểm tra thực tế nhưng chưa đưa vào khu vực giám sát hải quan tại cửa khẩu xuất; Hết thời hạn 15 ngày kể từ ngày đăng ký tờ khai hàng hóa XK, hàng hóa phải kiểm tra hồ sơ nhưng người khai hải quan chưa nộp hồ sơ hải quan hoặc đã hoàn thành thủ tục hải quan nhưng hàng hóa chưa đưa vào khu vực giám sát hải quan tại cửa khẩu xuất; Hết thời hạn 15 ngày kể từ ngày đăng ký tờ khai hàng hóa XK, hàng hóa phải kiểm tra thực tế nhưng người khai hải quan chưa nộp hồ sơ và xuất trình hàng hóa để cơ quan Hải quan kiểm tra.

Các trường hợp hủy tờ khai theo yêu cầu của người khai hải quan gồm: Tờ khai hải quan XK đã hoàn thành thủ tục hải quan, đã có hàng hóa đưa vào khu vực giám sát hải quan nhưng người khai hải quan đề nghị đưa trở lại nội địa để sửa chữa, tái chế; Tờ khai hải quan XK tại chỗ đã thông quan hoặc giải phóng hàng nhưng người XK hoặc người NK hủy giao dịch XK, NK; Tờ khai hải quan XK đã thông quan hoặc giải phóng hàng nhưng thực tế không XK; Tờ khai hải quan XK, NK khai sai các chỉ tiêu thông tin không được khai bổ sung, trừ trường hợp tờ khai hải quan NK đã thông quan, giải phóng hàng và hàng hóa đã qua khu vực giám sát hải quan hoặc tờ khai hải quan XK đã thông quan, giải phóng hàng và hàng hóa thực tế đã XK.

Các trường hợp hủy khác gồm: Tờ khai hàng hóa XK, NK đã được đăng ký nhưng chưa được thông quan do Hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan có sự cố và tờ khai hải quan giấy thay thế đã được thông quan, giải phóng hàng, đưa hàng về bảo quản; Tờ khai hàng hóa XK, NK đã đăng ký nhưng hàng hóa không đáp ứng các quy định về kiểm tra chuyên ngành, sau khi xử lý vi phạm với hình thức phạt bổ sung là buộc phải tái xuất, tiêu hủy.

Thủ tục hủy tờ khai sẽ được ứng dụng CNTT để điện tử hóa. Trường hợp hủy theo đề nghị của người khai, đơn đề nghị được chuyển theo hình thức điện tử (không sử dụng mẫu giấy); cơ quan Hải quan thực hiện việc kiểm tra và phản hồi kết quả trong vòng 8 giờ làm việc.

Đối với hủy tờ khai theo rà soát của cơ quan Hải quan: Cơ quan Hải quan sẽ rà soát, hủy tờ khai hết thời hạn có giá trị làm thủ tục hải quan trong thời hạn 1 ngày kể từ ngày hết hạn và thông báo cho người khai hải quan thông qua hệ thống.

Quản chặt việc đưa hàng về bảo quản

Quy định hiện hành cho phép việc đưa hàng về bảo quản thực hiện trên cơ sở đề nghị của DN hoặc cơ quan quản lý chuyên ngành. Người khai hải quan tự chịu trách nhiệm bảo quản hàng hóa, không quy định cụ thể các điều kiện cần đáp ứng về khu vực lưu giữ hàng hóa đưa về bảo quản. Tại Thông tư sửa đổi, bổ sung Thông tư 38/2015/TT-BTC sẽ hướng dẫn rõ quy định tại Điểm b Khoản 3 Điều 33 Nghị định 08/2015/NĐ-CP liên quan đến việc địa điểm đưa hàng về bảo quản là kho bãi có địa chỉ rõ ràng, được ngăn cách với khu vực xung quanh.

Theo đó, nội dung sửa đổi, bổ sung đưa hàng về bảo quản đối với hàng hóa phải kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm được quy định như sau: Trường hợp do cơ quan kiểm tra chuyên ngành chỉ định, người khai hải quan đề nghị đưa hàng về bảo quản (bản điện tử) kèm giấy đăng ký kiểm tra chuyên ngành có xác nhận của cơ quan kiểm tra chuyên ngành. Trong thời hạn 1 giờ làm việc, cơ quan Hải quan xác nhận việc cho phép đưa hàng về bảo quản theo đúng địa chỉ ghi nhận trên giấy đăng ký kiểm tra chuyên ngành đã được cơ quan kiểm tra chuyên ngành xác nhận.

Trường hợp do người khai hải quan đề nghị đưa về địa điểm bảo quản của người khai hải quan, người khai hải quan phải nộp bản đề nghị đưa hàng về bảo quản (bản điện tử) kèm Giấy đăng ký kiểm tra chuyên ngành có xác nhận của cơ quan kiểm tra chuyên ngành. Khi nộp hồ sơ đề nghị đưa hàng về địa điểm bảo quản lần đầu tiên, người khai hải quan nộp cho cơ quan Hải quan tài liệu chứng minh địa điểm đưa hàng về bảo quản là kho bãi có địa chỉ rõ ràng, được ngăn cách với khu vực xung quanh đảm bảo quy định tại Điểm b Khoản 3 Điều 33 Nghị định 08/2015/NĐ-CP. Trong vòng 2 giờ cơ quan Hải quan sẽ thông báo cho người khai về kết quả xử lý.

Đối với việc quản lý hàng hóa đưa về bảo quản, Thông tư quy định, khi hàng hóa được đưa về địa điểm kiểm tra hoặc địa điểm bảo quản, người khai hải quan phải thông báo về hàng hóa đã đến đích cho cơ quan Hải quan. Trường hợp bất khả kháng không thể đưa hàng hóa về địa điểm kiểm tra hoặc địa điểm bảo quản đúng thời hạn, người khai hải quan áp dụng các biện pháp cần thiết để đảm bảo nguyên trạng hàng hóa và thông báo ngay cho cơ quan Hải quan theo số điện thoại đường dây nóng trên Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Hải quan.

Trong thời gian bảo quản hàng hóa, trường hợp cơ quan kiểm tra chuyên ngành yêu cầu đưa hàng hóa vào lắp đặt, vận hành để thực hiện kiểm tra chuyên ngành, người khai hải quan có trách nhiệm thông báo cho chi cục hải quan nơi đăng ký tờ khai bằng văn bản trước khi lắp đặt, vận hành.

Liên quan đến việc kiểm tra việc bảo quản hàng hóa tại kho của DN, Thông tư sửa đổi, bổ sung Thông tư 38/2015/TT-BTC quy định: Cơ quan Hải quan nơi quản lý địa điểm bảo quản hàng hóa chịu trách nhiệm kiểm tra việc bảo quản từ khi nhận được thông báo của người khai hải quan về thời điểm hàng hóa đến địa điểm bảo quản đến khi thông quan, giải phóng hàng. Cục Hải quan nơi đăng ký địa điểm bảo quản hàng hóa phân công cho đơn vị trực thuộc tổ chức giám sát, theo dõi tình hình bảo quản hàng hóa.

Trường hợp có cơ sở xác định hàng hóa không đảm bảo nguyên trạng theo đề nghị của cục hải quan nơi đăng ký tờ khai thì cục hải quan quản lý địa điểm bảo quản có trách nhiệm kiểm tra xử lý theo quy định của pháp luật.