Cần thiết phải sửa đổi một số quy định về thời hạn nộp thuế để đảm bảo thống nhất giữa các luật liên quan. Ảnh: T.Linh.

Thiếu quy định về thời hạn nộp thuế

Theo Bộ Tài chính, hiện nay Luật Quản lý thuế đã có quy định chung về thời hạn nộp thuế: “Trường hợp người nộp thuế tính thuế, thời hạn nộp thuế chậm nhất là ngày cuối cùng của thời hạn nộp hồ sơ khai thuế. Trường hợp cơ quan Thuế tính thuế hoặc ấn định thuế, thời hạn nộp thuế là thời hạn ghi trên thông báo của cơ quan Thuế. Đối với các khoản thu từ đất đai, lệ phí trước bạ thì thời hạn nộp thuế theo quy định của Chính phủ và pháp luật có liên quan”.

Tuy nhiên, Luật Quản lý thuế và Luật thuế Xuất khẩu, thuế nhập khẩu vẫn chưa có quy định về thời hạn nộp tiền thuế thiếu khai bổ sung và tiền thuế ấn định đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu mà đang thực hiện theo quy định tại điểm e khoản 4 và khoản 5 Điều 42 Thông tư 38/2015/TT-BTC ngày 25/3/2015 của Bộ Tài chính theo nguyên tắc thời hạn nộp tiền thuế thiếu khai bổ sung và tiền thuế ấn định là theo thời hạn nộp thuế của tờ khai ban đầu. Ý kiến của nhiều doanh nghiệp cho thấy, quy định này tuy đảm bảo công bằng giữa các doanh nghiệp, nâng cao trách nhiệm của người nộp thuế trong khai báo, kê khai nộp thuế phải chính xác, tránh khai sai, khai ẩu nhưng có nhiều trường hợp doanh nghiệp không cố tình khai sai nên ngoài việc phải nộp đủ tiền thuế thì doanh nghiệp còn phải tính tiền chậm nộp gần bằng tiền thuế gây khó khăn cho doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, về thời hạn nộp thuế hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, từ ngày 1/9/2016 thời hạn nộp thuế hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu thực hiện theo quy định tại Điều 9 Luật thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu số 107/2016/QH13. Theo đó, có cách hiểu thời hạn nộp thuế tại Điều 9 Luật thuế Xuất khẩu, thuế nhập khẩu số 107/2016/QH13 là thời hạn nộp thuế Xuất khẩu, thuế nhập khẩu, không áp dụng đối với việc nộp các sắc thuế khác đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu như thuế Giá trị gia tăng, Tiêu thụ đặc biệt, Bảo vệ môi trường... Bởi vậy cơ quan quản lý thuế cho rằng, để tránh cách hiểu khác nhau cần quy định rõ thời hạn nộp thuế (thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu, thuế Giá trị gia tăng, thuế Tiêu thụ đặc biệt...) đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu thực hiện theo quy định của Luật thuế Xuất khẩu, thuế nhập khẩu và pháp luật có liên quan.

Theo Bộ Tài chính, từ thực tế quản lý thuế và ý kiến phản ánh từ doanh nghiệp, cần thiết phải sửa đổi một số quy định về thời hạn nộp thuế để đảm bảo thống nhất giữa Luật Quản lý thuế và Luật thuế Xuất khẩu, thuế nhập khẩu. Đồng thời tạo ra môi trường kinh doanh thuận lợi, nâng cao năng lực canh tranh cho doanh nghiệp.

Quy định thời hạn nộp thuế cụ thể

Để đảm bảo thống nhất giữa các luật, tại Dự thảo tờ trình đề nghị xây dựng Luật Quản lý thuế (sửa đổi), Bộ Tài chính đề xuất sửa đổi, bổ sung Điều 42 Luật Quản lý thuế. Theo đó, quy định thêm thời hạn nộp thuế: Trường hợp người nộp thuế tính thuế, thời hạn nộp thuế chậm nhất là ngày cuối cùng của thời hạn nộp hồ sơ khai thuế; trường hợp cơ quan Thuế tính thuế hoặc ấn định thuế, thời hạn nộp thuế là thời hạn ghi trên thông báo của cơ quan Thuế; trường hợp cơ quan Thuế ấn định thuế, thời hạn nộp thuế là 10 ngày kể từ ngày ban hành quyết định ấn định thuế; trường hợp người nộp thuế khai bổ sung hồ sơ khai thuế phát sinh số thuế phải nộp tăng thêm, thời hạn nộp thuế là ngày đăng ký tờ khai bổ sung. Đối với các khoản thu từ đất đai, lệ phí trước bạ thì thời hạn nộp thuế theo quy định của Chính phủ và pháp luật có liên quan.

Đại diện cơ quan quản lý thuế cũng kiến nghị, đối với hàng hóa xuất khẩu, khập khẩu thuộc đối tượng chịu thuế theo quy định của pháp luật về thuế, thời hạn nộp thuế thực hiện theo quy định của Luật thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu và pháp luật có liên quan.

Mặc khác, trong thứ tự thanh toán tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt, Bộ Tài chính cho rằng, khi thực hiện theo Điều 45 Luật Quản lý thuế (đã được sửa đổi, bổ sung tại Khoản 12 Điều 1 Luật số 21/2012/QH13) quy định về thứ tự thanh toán tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt, hiện nay cơ quan Thuế đang thực hiện ưu tiên thanh toán tiền thuế nợ trước, sau đó đến tiền thuế truy thu, tiền chậm nộp, tiền thuế phát sinh, tiền phạt. Tuy nhiên, theo lãnh đạo Tổng cục Thuế, thực tế ứng dụng công nghệ thông tin khó phát hiện được khoản nào là tiền thuế nợ, khoản nào là truy thu... để thực hiện đúng thứ tự thanh toán. Điều này đã dẫn đến tình trạng thanh toán không đúng thứ tự, có sự chênh lệch giữa số nợ của người nộp thuế theo dõi và cơ quan Thuế theo dõi, tiền chậm nộp tính trên số nợ cũng chưa có sự chính xác.

Do vậy, Bộ Tài chính đề xuất, cần sửa đổi, bổ sung Khoản 1 Điều 45 Luật Quản lý thuế theo hướng khoản nợ nào phát sinh trước được thanh toán trước, không phân biệt nội dung khoản nợ, cụ thể như sau: Việc thanh toán được thực hiện theo nguyên tắc khoản nào phát sinh trước được thanh toán trước, khoản nào phát sinh sau được thanh toán sau, không phân biệt nội dung của khoản phải nộp ngân sách nhà nước”.

Lãnh đạo Bộ Tài chính khẳng định, tác động tích cực của việc sửa đổi mang lại sẽ giúp giảm số nợ thuế có “tuổi” nợ lớn mà cơ quan Thuế phải theo dõi. Đồng thời, việc theo dõi số còn phải nộp giữa người nộp thuế và cơ quan Thuế được thống nhất, thuận lợi trong việc ứng dụng công nghệ thông tin để quản lý thuế.