Hoạt động tại Phòng Giám sát hải quan trực tuyến (Cục Điều tra chống buôn lậu, Tổng cục Hải quan). Ảnh: T.Bình.

Tiến tới phi giấy tờ trong thực hiện thủ tục hải quan

Để thực hiện hiệu quả chỉ đạo của Thủ tướng, tại Kế hoạch chuyển đổi số năm 2024, Tổng cục Hải quan đề ra 6 nhóm nhiệm vụ cụ thể, gồm:

Thứ nhất, rà soát, hoàn thiện chính sách pháp luật, nâng cấp hệ thống công nghệ thông tin (CNTT) theo hướng số hóa chứng từ thuộc hồ sơ hải quan tiến tới phi giấy tờ trong thực hiện thủ tục hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu; phương tiện vận tải xuất cảnh, nhập cảnh, dần tiến đến chấm dứt việc yêu cầu người khai hải quan phải nộp chứng từ giấy thuộc bộ hồ sơ hải quan khi làm thủ tục hải quan.

Các nhiệm vụ cụ thể như: hoàn thiện và trình Ban Chỉ đạo phê duyệt mô hình tổng thể xây dựng Hải quan số, Hải quan thông minh; hoàn thiện quy trình nghiệp vụ Hải quan tổng thể trên cơ sở mô hình tổng thể xây dựng Hải quan số, Hải quan thông minh đáp ứng yêu cầu quản lý xuyên suốt từ khâu đầu đến khâu cuối.

Rà soát, hoàn thiện quy trình nghiệp vụ cụ thể theo từng lĩnh vực (quy trình nhánh) đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số toàn diện, quản lý xuyên suốt từ khâu đầu đến khâu cuối.

Thực hiện nâng cấp và triển khai các hệ thống công nghệ thông tin gồm: xây dựng hệ thống công nghệ thông tin thực hiện hải quan số đáp ứng yêu cầu nghiệp vụ trong thông quan; tiếp tục triển khai có hiệu quả các hệ thống ứng dụng trong lĩnh vực hải quan.

Thứ hai, rà soát, hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến cấp phép, kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu để kịp thời phát hiện những bất cập, vướng mắc và kiến nghị các bộ quản lý chuyên ngành và cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung; đẩy mạnh cải cách, ứng dụng công nghệ thông tin, chia sẻ dữ liệu với cơ quan Hải quan để phục vụ thông quan hàng hóa.

Rà soát, báo cáo Bộ Tài chính phối hợp với các bộ quản lý chuyên ngành rà soát, hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến cấp phép, kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu để kịp thời phát hiện những bất cập, vướng mắc và kiến nghị các bộ quản lý chuyên ngành và cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung, thay thế.

Tăng cường kết nối, trao đổi dữ liệu với hải quan các nước

Thứ ba, bảo đảm trang thiết bị phục vụ công tác hiện đại hóa ngành hải quan, công tác kiểm tra giám sát, kiểm soát hải quan tại các khu vực cửa khẩu, cảng biển, hạn chế sự tiếp xúc giữa người dân, doanh nghiệp với cơ quan hải quan bảo đảm chặt chẽ, đúng quy định của pháp luật.

Căn cứ chức năng, nhiệm vụ, các đơn vị nghiệp vụ thuộc cơ quan Tổng cục rà soát đề xuất nhu cầu hiện đại hóa trang thiết bị phục vụ công tác kiểm tra, giám sát, kiểm soát hải quan tại các khu vực cửa khẩu, cảng biển nhằm hạn chế sự tiếp xúc giữa người dân, doanh nghiệp với cơ quan Hải quan, bảo đảm chặt chẽ, đúng quy định pháp luật.

Bảo đảm trang thiết bị phục vụ công tác hiện đại hóa ngành Hải quan, công tác kiểm tra, giám sát, kiểm soát hải quan tại các khu vực cửa khẩu, cảng biển trên cơ sở nhu cầu của các đơn vị.

Thứ tư, tăng cường các hoạt động hợp tác, trao đổi thông tin dữ liệu hải quan với các nước trong khu vực và trên thế giới, đặc biệt là các quốc gia đối tác thương mại chiến lược, có kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa lớn để tạo điều kiện thuận lợi cho hàng hóa của Việt Nam xuất khẩu vào các quốc gia này và ngược lại.

Thứ năm, thường xuyên tổ chức đối thoại, tháo gỡ khó khăn vướng mắc, đánh giá mức độ hài lòng của người dân, doanh nghiệp khi thực hiện thủ tục hành chính tại cơ quan hải quan các cấp; kịp thời kiểm tra, chấn chỉnh, xử lý đối với đơn vị, công chức hải quan có hành vi vi phạm pháp luật, gây phiền hà, sách nhiễu, không kịp thời giải quyết, để vướng mắc kéo dài mà không đề xuất, kiến nghị cấp có thẩm quyền giải quyết.

Thứ sáu, chủ động phối hợp với Bộ Công an triển khai Quyết định số 06/QĐ-TTg ngày 6/1/2022 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030 và nhanh chóng số hóa thủ tục xuất nhập khẩu qua biên giới, xây dựng cửa khẩu thông minh nhằm giảm thủ tục hành chính và chi phí tuân thủ cho người dân, doanh nghiệp.