Hoạt động nghiệp vụ tại Chi cục Hải quan Thái Nguyên, Cục Hải quan Bắc Ninh. Ảnh: T.Trang.

Trường hợp thứ nhất: Công ty TNHH SCD Việt Nam ký hợp đồng mua bán hàng hóa với DNCX nhưng không thực hiện thủ tục hải quan nhận lại hàng hóa đó từ DNCX mà chỉ định DNCX trực tiếp đứng tên trên tờ khai xuất khẩu hàng hóa đó cho thương nhân nước ngoài theo hợp đồng mua bán đã kí kết giữa Công ty SCD và thương nhân nước ngoài.

Về thủ tuc hải quan đối với trường hợp này Tổng cục Hải quan cho biết, sau khi kí kết hợp đồng mua hàng với DNCX, Công ty SCD không thực hiện thủ tục hải quan nhận hàng từ DNCX theo quy định tại Điều 75 Thông tư số 38/2015/TT-BTC ngày 25/3/2015 của Bộ Tài chính mà chỉ định DNCX trực tiếp đứng tên trên tờ khai xuất khẩu hàng hóa đó cho thương nhân nước ngoài theo hợp đồng bán hàng đã được kí kết giữa Công ty SCD và thương nhân nước ngoài.

Khi DNCX thực hiện thủ tục xuất khẩu hàng hóa cho thương nhân nước ngoài, việc khai các chỉ tiêu thông tin được thực hiện theo hướng dẫn tại Phụ lục II ban hành kèm theo Thông tư số 38/2015/TT-BTC nêu trên, theo đó một số chỉ tiêu thông tin được khai báo như sau:

Người xuất khẩu: là doanh nghiệp chế xuất trực tiếp xuất khẩu hàng hóa;

Công ty SCD là người chỉ định xuất khẩu thì khi khai hải quan, người xuất khẩu sẽ khai tên người chỉ định xuất khẩu tại mục ghi chú trên tờ khai hải quan;

Về các chứng từ cần xuất trình trong bộ hồ sơ hải quan: thực hiện theo quy định tại Điều 16 Thông tư 38/2015/TT-BTC nêu trên.

Về chính sách thuế với trường hợp này, theo phân tích của Tổng cục Hải quan, tại tiết c khoản 4 Điều 2 Luật thuế XNK Số 107/2016/QH13 quy định đối tượng chịu thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu không áp dụng đối với trường hợp: "Hàng hóa xuất khẩu từ khu phi thuế quan ra nước ngoài; hàng hóa nhập khẩu từ nước ngoài vào khu phi thuê quan và chỉ sử dụng trong khu phi thuế quan; hàng hóa chuyển từ khu phi thuế quan này sang khu phi thuế quan khác".

Khoản 1 Điều 4 quy định: "Khu phi thuế quan là khu vực kinh tế nằm trong lãnh thổ Việt Nam, được thành lập theo quy định của pháp luật, có ranh giới địa lý xác định, ngăn cách với khu vực bên ngoài bằng hàng rào cứng, bảo đảm điều kiện cho hoạt động kiểm tra, giám sát, kiểm soát hải quan của cơ quan hải quan và các cơ quan có liên quan đổi với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu và phương tiện, hành khách xuất cảnh, nhập cảnh; quan hệ mua bán, trao đổi hàng hóa giữa khu phi thuế quan với bên ngoài là quan hệ xuất khẩu, nhập khẩu”.

Cùng với đó, căn cứ khoản 20 Điều 5, Khoản 1 Điều 8 Luật thuế giá trị gia tăng (GTGT) số 13/2008/QH12. Theo đó, hàng hóa xuất khẩu từ khu phi thuế quan ra nước ngoài thuộc đối tượng không chịu thuế xuất khẩu và áp dụng thuế suất thúế GTGT 0%.

Trường hợp thứ hai: Công ty SCD thực hiện thủ tục hải quan nhận hàng từ DNCX và trực tiếp xuất khẩu hàng cho thương nhân nước ngoài, tuy nhiên thực tế hàng hóa không đưa về kho của Công ty SCD mà được DNCX giao thẳng hàng ra cửa khẩu xuất theo chỉ định của doanh nghiệp FDI. Đối với trường hợp này, thủ tục hải quan thực hiện như sau:

Khi mua hàng từ DNCX, Công ty SCD và DNCX thực hiện thủ tục hải quan theo quy định tại khoản 3 Điều 75 Thông tư số 38/2015/TT-BTC của Bộ Tài chính, theo đó Công ty SCD và DNCX thực hiện thủ tục hải quan xuất nhập khẩu tại chỗ theo quy định tại Điều 86 Thông tư này;

Khi xuất bán hàng hóa ra nước ngoài, Công ty SCD thực hiện thủ tục hải quan như đối với hàng hóa xuất khẩu kinh doanh được quy định tại Thông tư số 38/2015/TT-BTC của Bộ Tài chính.

Sau khi hoàn thành thủ tục hải quan xuất nhập khẩu tại chỗ, trường hợp hàng hóa đi thẳng từ kho của DNCX ra cảng để làm thủ tục xuất khẩu thì trên hợp đồng mua bán giữa Công ty SCD với thương nhân nước ngoài phải có điều khoản chỉ định DNCX giao hàng cho thương nhân nước ngoài. Việc khai hải quan các chỉ tiêu thông tin thực hiện theo hướng dẫn tại Phụ lục II ban hành kèm theo Thông tư 38/2015/TT-BTC của Bộ Tài chính.

Về chính sách thuế với trường hợp này, Tổng cục Hải quan hướng dẫn phải căn cứ tiết c khoản 4 Điều 2, Khoản 1 Điều 4 Luật thuế XNK số 107/2016/QH13; Căn cứ tiết c khoản 1, khoản 2 Điều 19 Luật thuế XNK số 107/2016/QH13, khoản 2 Điều 1 Nghị định số 146/2017/NĐ-CP và khoản 3 Điều 75 Thông tư số 38/2015/TT-BTC của Bộ Tài chính về thủ tục hải quan đối với hàng xuất khẩu, nhập khẩu của DNCX.

Căn cứ quy định nêu trên, trường hợp khi Công ty SCD mua hàng hóa từ DNCX thì Công ty phải nộp thuế nhập khẩu (nếu có), thuế GTGT khi nhập khẩu. Khi xuất khẩu hàng hóa ra nưóc ngoài Công ty SCD không phải nộp thuế xuất khấu và được hoàn thuế nhập khẩu nếu đáp ứng quy định tại khoản 2 Điều 19 Luật thuế XNK số 107/2016/QH13, Điều 34 Nghị định số 134/2016/NĐ-CP. Từ ngày 1/2/2018, việc hoàn thuế GTGT thực hiện theo quy định tại Nghị định số 146/2017/NĐ-CP ngày 15/12/2017 của Chính phủ.

Để được áp dụng chính sách thuế nêu trên trong các trường hợp, DNCX phải đáp ứng điều kiện quy định tại khoản 1 Điều 4 Luật thuế XNK số 107/2016/QH13.