Các doanh nghiệp nỗ lực tìm kiếm đối tác xuất khẩu. Ảnh: L.T

Giữ đơn hàng xuất khẩu

Dù gặp nhiều khó khăn về nguồn nguyên liệu, nhưng trong nửa đầu năm 2024, Công ty Cổ phần Long Sơn vẫn nỗ lực giữ đơn hàng XK hạt điều. Chia sẻ với chúng tôi về những nỗ lực của công ty, ông Vũ Thái Sơn, Tổng giám đốc cho biết, năm nay nguyên liệu từ nguồn nhập khẩu châu Phi rất khó khăn do đối tác "xù" hợp đồng, đòi tăng giá, ảnh hưởng đến XK của công ty rất nhiều. Tuy nhiên, đơn giá XK tăng, nên trong 5 tháng đầu năm 2024, Công ty Cổ phần Long Sơn đã XK đạt kết quả tốt.

Đối với lĩnh vực thủy sản, năm nay các doanh nghiệp cũng vượt qua khá nhiều rào cản để tăng tốc XK. Ông Nguyễn Quốc Hải, Công ty Thủy sản Hoàng Long cho biết, sau nhiều khó khăn từ cuối năm 2023 và đầu năm 20204, mấy tháng gần đây, doanh nghiệp đã tăng tốc XK. Hiện trung bình mỗi tuần, công ty XK khoảng 20 container cá tra đông lạnh đi Trung Quốc, Brazil… dự kiến, các đơn hàng XK của công ty trong nửa cuối năm sẽ tiếp tục tăng.

Ngoài ra, theo chia sẻ của nhiều doanh nghiệp, nhờ có sự chuẩn bị tốt, khi thị trường hồi phục, các doanh nghiệp đã nhanh chóng tiếp cận thị trường gia tăng đơn hàng XK; đồng thời tiết giảm các chi phí không cần thiết, nhưng vẫn đảm bảo chất lượng hàng XK. Ông Nguyễn Thanh Phong, Công ty Hana Logistics cho rằng, đơn hàng XK của các doanh nghiệp đang tăng trưởng tốt, mỗi tuần công ty làm thủ tục XK khoảng 40 lô hàng trái cây. Bà Dương Minh Tuệ, Phó Chủ tịch Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ TPHCM cho biết, trong 5 tháng đầu năm 2024, doanh số XK của doanh nghiệp ngành gỗ đã đạt khoảng 6,1 tỷ USD, riêng TPHCM là 500 triệu USD, tăng trưởng 31% so với cùng kỳ năm 2023. Như vậy, doanh số năm 2024 đang tiếp cận lại mức của năm 2022.

Theo thống kê của TPHCM, kim ngạch XK trong 5 tháng đầu năm 2024 đạt 18,6 tỷ USD (tăng 14,2%). Kết quả này ngoài sự hỗ trợ, tạo thuận lợi của cơ quan chức năng còn có sự nỗ lực rất lớn của các doanh nghiệp. Ông Nguyễn Ngọc Hòa, Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp TPHCM cho biết, đầu năm đến nay, mặc dù còn rất khó khăn, với sự nỗ lực cao, doanh nghiệp TPHCM đã có đơn hàng trở lại. Một số doanh nghiệp có đơn hàng đến quý 3/2024, tuy nhiên để ký được phải chịu sức ép đơn giá giảm, hàng rào kỹ thuật cao. Tuy vậy, doanh nghiệp vẫn nỗ lực để không bỏ mất đơn hàng, chấp nhận thu nhập giảm và tìm giải pháp tiết giảm chi phí, duy trì công ăn việc làm cho người lao động. Theo đánh giá của Sở Công Thương TPHCM, với mức tăng trưởng như trên, các mặt hàng này đã quay về mức kim ngạch XK của thời điểm năm 2020, tức là trước khi xảy ra các biến động trong chuỗi cung ứng, logistics và các xung đột địa chính trị…

Kim ngạch xuất khẩu tăng vượt bậc

Theo ghi nhận của phóng viên tại các cửa khẩu cảng, hàng hóa XK đều tăng vượt bậc. Đặc biệt, tại cảng Cát Lái, lượng hàng XK tăng đến hơn 1 tỷ USD trong 5 tháng đầu năm. Ông Dương Quốc Hùng, Đội trưởng Đội thủ tục hàng hóa XK- Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 cho biết, số lượng tờ khai XK hàng hóa và kim ngạch trong nửa đầu năm đạt khá cao. Trung bình mỗi ngày, đơn vị làm thủ tục thông quan cho 800-1.000 tờ khai hải quan (tương dương khoảng 2.000 container). Tính đến đầu tháng 6/2024, Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 đã làm thủ tục thông quan cho trên 130.000 tờ khai XK, với tổng kim ngạch gần 9,3 tỷ USD, tăng hơn 1,2 tỷ USD so với cùng kỳ năm trước.

Kết quả thực tế cho thấy, hoạt động sản xuất XK của doanh nghiệp trên địa bàn TPHCM có sự tăng trưởng tốt trong thời gian qua. Phát biểu tại Diễn đàn XK mới đây, Phó Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Văn Dũng cho biết, với vai trò là đầu tàu kinh tế, TPHCM luôn tích cực, chủ động tham gia vào quá trình hội nhập kinh tế quốc tế, đẩy mạnh chuyển đổi số, phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn; tập trung thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp để hỗ trợ tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp. Bên cạnh đó, Thành phố đã tích cực ban hành nhiều cơ chế chính sách hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi mô hình sản xuất, tăng cường ứng dụng công nghệ hiện đại gắn với định hướng sản xuất xanh, XK xanh, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và vị thế của hàng hóa XK Việt Nam trên trường quốc tế.

Chính từ những nỗ lực của cộng đồng doanh nghiệp, cùng với chính sách hỗ trợ XK của chính quyền thành phố, TPHCM là địa phương dẫn đầu về kim ngạch xuất nhập khẩu trong nhiều năm qua. Năm 2023 tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của TPHCM đạt 97,8 tỷ USD, trong đó, kim ngạch XK đạt 42,5 tỷ USD và kim ngạch nhập khẩu đạt 55,3 tỷ USD. Trong 5 tháng đầu năm 2024, kim ngạch xuất nhập khẩu của TPHCM đã tiếp tục phục hồi và tăng trưởng sau khi thích ứng với những biến động lớn của thị trường thế giới. Hầu hết kim ngạch XK theo mặt hàng và thị trường đều tăng so với cùng kỳ, là điểm sáng và mang đến kỳ vọng về sự tăng trưởng cho những tháng cuối năm 2024.

Để hỗ trợ XK cho doanh nghiệp, TPHCM chỉ đạo các đơn vị nghiên cứu và tìm hiểu các khó khăn thực tế mà doanh nghiệp gặp phải, khả năng và năng lực đáp ứng các tiêu chuẩn XK của doanh nghiệp khi tham gia vào chuỗi cung ứng hàng hoá quốc tế. Từ đó tham mưu đề xuất UBND TPHCM các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp mở rộng thị trường XK, tham gia sâu vào chuỗi cung ứng hàng hoá quốc tế. Đồng thời, tập trung tổ chức thực hiện nhiều hoạt động xúc tiến XK hướng tới các thị trường trọng điểm và các thị trường mới, tiềm năng, hỗ trợ doanh nghiệp trong nước tận dụng hiệu quả chính sách thuế nhập khẩu từ các hiệp định thương mại tự do, đặc biệt là các hiệp định tự do thương mại thế hệ mới CPTPP, EVFTA,... để mở rộng thị trường XK.