Thu gom rác thải sinh hoạt cần có sự phân loại từ nguồn.

Theo Sở Tài Nguyên và Môi trường TP.HCM, hiện trung bình mỗi ngày toàn thành phố có khoảng 7.000-8.000 tấn chất thải, tăng 15% so với cùng kỳ năm 2016. Tỷ lệ tăng này cũng được duy trì đều qua các năm. Tuy nhiên đến nay, phần lớn khối lượng rác thải vẫn được xử lý bằng biện pháp chôn lấp. Điều này đã tạo gánh nặng rất lớn cho thành phố trong việc tìm quỹ đất lớn phục vụ cho việc chôn lấp rác. Giải pháp xử lý rác bằng biện pháp chôn lấp cũng phát sinh mùi hôi, nước rỉ rác đã gây nhiều bức xúc trong cộng đồng người dân.

Bên cạnh đó, số lượng rác thải rắn sinh hoạt thu gom không được phân loại tại nguồn đang gây khó khăn cho công tác xử lý. Hiện TP.HCM có 2 hệ thống thu gom, vận chuyển chất thải rắn thông thường. Một là thu gom công lập (công ích TP, quận - huyện chiếm 40%). Hai là thu gom dân lập (cá nhân, tập thể, hợp tác xã chiếm tỉ lệ 60%).

Ông Huỳnh Minh Nhựt, Giám đốc Công ty TNHH MTV Môi trường Đô thị TP.HCM cho rằng, rác thải sinh hoạt sau thu gom được tập trung về khoảng 1.000 điểm hẹn xen cài trong khu dân cư. Tuy nhiên, do các điểm hẹn không được đầu tư hạ tầng cần thiết để tiếp nhận, lưu giữ rác tạm thời hợp vệ sinh nên mức độ ô nhiễm của các điểm hẹn rất nghiêm trọng và ảnh hưởng nặng đến cuộc sống người dân. Sự kết hợp không đồng bộ giữa lực lượng thu gom rác với công tác vận chuyển nên tồn tại tình trạng rác tràn lan trên đường phố.

Công tác quét dọn rác cũng chưa được quy định rõ ràng. Cách xác định diện tích mặt đường quét và chi trả hoạt động quét dọn rác không hợp lý nên chất lượng cũng không cao…

Trước thực tế đó, ông Nguyễn Toàn Thắng, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM cho rằng, cần cấp thiết triển khai nhiều giải pháp đồng bộ nhằm giảm thiểu lượng rác thải phát sinh và đổi mới công nghệ xử lý rác. Cụ thể, dự kiến ngày 11/5 tới đây, TP.HCM sẽ đồng loạt triển khai chương trình phân loại rác tại nguồn ở 24 quận, huyện trên địa bạn thành phố. Việc thực hiện được xác định thường xuyên và lâu dài chứ không làm thí điểm như trước đây.

Riêng tại các tuyến đường do lực lượng thu gom rác dân lập phụ trách, sẽ tiến hành tập huấn kỹ năng kết hợp hỗ trợ đổi phương tiện thu gom rác để đồng bộ hóa trang thiết bị thu gom và nâng cao hiệu quả thực hiện chương trình. Cùng với giải pháp này, phương án cổ phần hóa hoạt động thu gom, quét dọn rác cũng sẽ được triển khai. Kế đến, sẽ hỗ trợ tạo điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp đang tham gia xử lý rác thải tại thành phố chuyển đổi xử lý rác bằng công nghệ đốt, giảm dần chôn lấp và tăng tái chế rác thải…

GS.TS Nguyễn Văn Phước, Viện trưởng Viện Tài nguyên và Môi trường TP.HCM đề xuất: các công ty thu gom rác thải cần đổi mới quy trình thu gom rác thải sinh hoạt tại các khu dân cư. Các đơn vị liên quan cần thay thế các bộ phận máng thu gom nước hư hỏng, đồng thời thay đổi giờ vận chuyển rác vào buổi tối. Đối với các điểm tập kết rác, các điểm trung chuyển cũng cần che đậy cẩn thận, gọn gàng, tránh gây bức xúc trong dư luận hiện nay.

Ngoài ra theo các đại biểu, cần gắn chặt chính quyền với người dân trong việc ý thức bảo vệ môi trường. Theo đó, nên thành lập một tổ tự quản (gọi là tổ môi trường) có nhiệm vụ chính trong việc thu gom rác thải tại khu vực đó. Đồng thời, việc thu gom, quét dọn, vận chuyển rác thông qua các hình thức đấu thầu, nâng cao năng lực tham gia đấu thầu để nâng chất lượng hoạt động dịch vụ vệ sinh môi trường trên địa bàn TP.HCM.