Thị trường chứng khoán Việt Nam: Sẽ được nâng hạng vào năm 2021
	Thị trường chứng khoán Việt Nam: Nỗ lực chuyển dịch từ thị trường cận biên lên mới nổi
	Thanh khoản thị trường chứng khoán "dâng" lên

Bộ Tài chính vừa công bố lấy ý kiến dự thảo Thông tư Hướng dẫn hoạt động đăng ký, lưu ký, bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán.

Đăng kí thông tin chứng khoán như thế nào?

Dự thảo Thông tư này quy định về hoạt động đăng ký, lưu ký chứng khoán (ngoại trừ chứng khoán phái sinh) và hoạt động bù trừ, thanh toán giao dịch chứng khoán (ngoại trừ giao dịch chứng khoán phái sinh và công cụ nợ của Chính phủ, trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh do Ngân hàng chính sách phát hành và trái phiếu chính quyền địa phương) trên thị trường chứng khoán Việt Nam.

Đối tượng áp dụng Thông tư này bao gồm: Tổng công ty lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam (VSD), công ty chứng khoán, ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, thành viên lưu ký, thành viên bù trừ, tổ chức mở tài khoản trực tiếp, tổ chức phát hành, ngân hàng thanh toán và các khách hàng đăng ký, lưu ký, thanh toán giao dịch chứng khoán tại các tổ chức này.

Đối với việc đăng kí chứng khoán, dự thảo quy định tổ chức phát hành thực hiện đăng ký các thông tin về chứng khoán với VSD như: thông tin về tổ chức phát hành chứng khoán; thông tin về chứng khoán phát hành; thông tin về danh sách người sở hữu chứng khoán, loại chứng khoán, số lượng chứng khoán sở hữu và tài khoản lưu ký chứng khoán (trong trường hợp cổ đông của tổ chức phát hành có nhu cầu đăng ký chứng khoán đồng thời với lưu ký chứng khoán).

Ngoài ra, tổ chức phát hành làm thủ tục đăng ký chứng khoán trực tiếp với VSD hoặc thông qua công ty chứng khoán. VSD có trách nhiệm hướng dẫn trình tự, thủ tục đăng ký chứng khoán tại VSD.

Về việc cấp mã chứng khoán, theo dự thảo Thông tư này, VSD thực hiện cấp mã chứng khoán trong nước và mã số định danh chứng khoán quốc tế (mã ISIN) cho các loại chứng khoán/các loại cổ phần đăng ký tập trung tại VSD. Mã chứng khoán trong nước được sử dụng thống nhất khi đăng ký chứng khoán tại VSD và niêm yết, đăng ký giao dịch tại Sở Giao dịch chứng khoán. Mã số định danh chứng khoán quốc tế được sử dụng thống nhất cho chứng khoán phát hành tại Việt Nam được giao dịch và thanh toán quốc tế.

Dự thảo nêu rõ, tổ chức phát hành phải hoàn toàn chịu trách nhiệm về tính chính xác, đầy đủ và kịp thời của các thông tin chứng khoán đã đăng ký với VSD. Cùng với đó, VSD quản lý tập trung toàn bộ thông tin tổ chức phát hành đã đăng ký. Mọi thay đổi liên quan đến các thông tin chứng khoán đã đăng ký phải được thực hiện theo các quy định về quản lý thông tin của VSD.

Quy định chuyển quyền sở hữu

Theo dự thảo Thông tư này, Bộ Tài chính quy định việc chuyển quyền sở hữu đối với chứng khoán đã đăng ký tại VSD phải được thực hiện theo nguyên tắc chuyển quyền sở hữu chứng khoán thông qua các giao dịch mua bán thực hiện qua hệ thống giao dịch của Sở Giao dịch Chứng khoán.

Bên cạnh đó, việc chuyển quyền sở hữu chứng khoán ngoài hệ thống giao dịch chứng khoán đối với các giao dịch không mang tính chất mua bán hoặc không thể thực hiện được qua hệ thống giao dịch của Sở Giao dịch chứng khoán trong các trường hợp sau: Biếu, tặng, cho, thừa kế chứng khoán theo quy định của Bộ Luật Dân sự; giao dịch chứng khoán lô lẻ theo quy định của pháp luật về chứng khoán và thị trường chứng khoán; tổ chức phát hành mua lại cổ phiếu của người lao động theo quy chế phát hành cổ phiếu cho người lao động của công ty, mua lại cổ phiếu lẻ theo phương án phát hành cổ phiếu để trả cổ tức, phát hành cổ phiếu từ nguồn vốn chủ sở hữu; tổ chức phát hành mua lại cổ phiếu của cán bộ, công nhân viên được mua ưu đãi theo quy định về cổ phần hóa; tổ chức phát hành mua lại cổ phiếu theo yêu cầu của cổ đông, mua lại cổ phần của từng cổ đông tương ứng với tỷ lệ cổ phần của họ trong công ty theo quy định của Luật doanh nghiệp…

Khi chuyển quyền sở hữu, Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước có trách nhiệm hướng dẫn chi tiết các tài liệu phải nộp nêu trên cho nhà đầu tư. Trong vòng 10 ngày làm việc kể từ ngày nhận được các tài liệu nêu trên, Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước phải có công văn trả lời cho bên đề nghị chuyển quyền sở hữu và các bên liên quan đến việc chuyển quyền sở hữu được biết.

Dự thảo nêu rõ, người sở hữu chứng khoán phải thực hiện lưu ký chứng khoán trước khi thực hiện chuyển quyền sở hữu ngoại trừ các trường hợp sau: bên chuyển quyền sở hữu bị mất tích, chết, định cư ở nước ngoài không liên lạc được; tổ chức phát hành mua lại cổ phiếu của người lao động theo quy chế phát hành cổ phiếu cho người lao động của công ty, mua lại cổ phiếu lẻ theo phương án phát hành cổ phiếu để trả cổ tức, phát hành cổ phiếu từ nguồn vốn chủ sở hữu; tổ chức phát hành mua lại cổ phiếu của cán bộ, công nhân viên được mua ưu đãi theo quy định về cổ phần hóa; chuyển quyền sở hữu theo bản án, quyết định của tòa án, phán quyết của trọng tài hoặc quyết định của cơ quan thi hành án; chuyển quyền sở hữu do chia, tách, sáp nhập, hợp nhất nhưng bên chuyển quyền sở hữu không còn tồn tại do đã hoàn tất các thủ tục chia, tách, sáp nhập, hợp nhất.