Nhiều lô hàng cấm NK do Cục Hải quan TP.HCM bắt giữ là của DN "ma". Ảnh: Thu Hòa.

Theo Đội Kiểm soát Hải quan- Cục Hải quan TP.HCM, qua công tác đấu tranh trọng điểm, Đội Kiểm soát Hải quan phát hiện nhiều DN do các đối tượng xấu núp bóng chỉ thành lập DN trong thời gian ngắn, thuê mướn người lao động không có trình độ, kiến thức pháp luật làm giám đốc rồi lấy pháp nhân của DN này nhập khẩu hàng cấm, hàng lậu trốn thuế. Xác minh tại cơ quan Công an và chính quyền địa phương nơi DN đăng ký địa chỉ kinh doanh và nơi cư ngụ của người đại diện pháp luật đều cho đây là những DN “ma”: Không hoạt động tại địa chỉ đăng ký, giám đốc DN không có thật. Nhưng sau thời gian dài phát hiện, cung cấp thông tin cho Sở Kế hoạch và Đầu tư TP.HCM- nơi cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh cho DN, giấy phép này vẫn chưa được thu hồi.

Điển hình là trường hợp của Công ty TNHH Thành Thành Lộc (264 Hoàng Diệu, phường 6, quận 4, TP.HCM). Theo Đội Kiểm soát Hải quan, đầu năm 2015, Đội Kiểm soát Hải quan phối hợp với Chi cục Hải quan cảng Sài Gòn khu vực 1 kiểm tra 2 lô hàng nhập khẩu của Công ty này phát hiện hầu hết số hàng trong container đều là hàng nhập lậu. 2 lô hàng này được DN khai báo hải quan là hàng bách hóa Trung Quốc, với 10 mục hàng hóa các loại, nhưng hàng nhập thực tế chỉ có 1 mục đúng khai báo, còn lại sai khai báo và không khai báo hải quan hàng chục mặt hàng. Trong đó, ngoài 9 mục hàng sai khai báo hải quan về số lượng, các mặt hàng DN không khai báo hải quan gồm: Nút chỉnh âm thanh, micro, quạt tản nhiệt, linh kiện DVD, loa, IC 4 chân, vải phủ nhựa… Trị giá hàng vi phạm của cả 2 lô hàng trên 1,35 tỷ đồng, ẩn lậu thuế trên 250 triệu đồng.

Mở rộng điều tra, xác minh, Cục Hải quan TP.HCM phát hiện Công ty TNHH Thành Thành Lộc không hoạt động tại địa chỉ đăng ký kinh doanh. Xác minh tại Chi cục Thuế quận 4, cơ quan này cho biết, DN không đăng ký tài khoản ngân hàng, không quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp, chưa hoàn thành thủ tục đóng mã số thuế. Ông Phan Văn Kiên là người đại diện pháp luật của Công ty TNHH Thành Thành Lộc vẫn chưa hoàn thành nghĩa vụ nộp ngân sách với số tiền nợ thuế, tiền phạt, tiền chậm nộp trên 150 triệu đồng. Từ thực tế này, Chi cục Thuế quận 4 đã ban hành công văn gửi Sở Kế hoạch và Đầu tư TP.HCM đề nghị cưỡng chế doanh nghiệp này bằng biện pháp thu hồi giấy chứng nhận đăng kinh doanh, nhưng vẫn chưa được thực hiện.

"Không chỉ cơ quan Thuế yêu cầu, cơ quan Hải quan cũng cung cấp các thông tin xác minh, có xác nhận của cơ quan Công an đề nghị Sở Kế hoạch và Đầu tư TP.HCM xem xét thu hồi giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh của DN này, nhưng Sở này cho rằng phải căn cứ vào kết quả kết luận của cơ quan Công an do đơn vị yêu cầu mới xem xét thu hồi giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh"- lãnh đạo Đội Kiểm soát cho biết.

Theo lãnh đạo Đội Kiểm soát Hải quan, đã có nhiều trường hợp DN thành lập với mục đích nhập lậu hàng hóa, gian lận thuế. Chính vì thế, khi bị cơ quan Hải quan phát hiện, DN thường thay tên, đổi họ để tiếp tục thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật. Chính vì vậy, việc cơ quan cấp phép kịp thời thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký DN hoặc hủy bỏ giấy chứng nhận đăng ký thay đổi nhằm ngăn chặn DN lợi dụng để vi phạm pháp luật là cần thiết.

Không chỉ có lĩnh vực XNK, theo Cục Thuế TP.HCM, qua theo dõi có nhiều DN đăng ký kinh doanh nhưng không kê khai thuế, làm thất thu thuế cho ngân sách nhà nước. Nhiều DN cứ nợ đọng thuế là thành lập DN mới, “thay tên đổi chủ”, tìm cách lách luật dẫn đến địa phương không thu được thuế. Trên thực tế, rất nhiều trường hợp DN không còn hoạt động theo thông tin xác minh tại cơ quan Thuế nhưng thông tin từ Sở Kế hoạch và Đầu tư, DN vẫn còn hoạt động và chưa làm thủ tục giải thể.

Theo Sở Kế hoạch và Đầu tư TP.HCM, DN được cấp giấy chứng nhận đăng ký khi đủ điều kiện được cấp giấy chứng nhận đăng ký DN theo quy định tại Khoản 1 Điều 28 Luật DN và các văn bản hướng dẫn thi hành không có quy định cơ quan đăng ký kinh doanh phải kiểm tra nhân thân người đại diện theo pháp luật khi thành lập DN. Khi có phản ánh của người dân về việc có đối tượng sử dụng giấy chứng minh nhân dân đã thất lạc (đã mất) trước đó để đăng ký thành lập DN, Sở Kế hoạch và Đầu tư đề nghị cơ quan Công an có văn bản kết luận hồ sơ đăng ký DN là giả mạo làm cơ sở thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký DN hoặc hủy bỏ giấy chứng nhận đăng ký thay đổi trên cơ sở hồ sơ giả mạo theo quy định tại Khoản 3 Điều 62, Khoản 1 Điều 63 Nghị định số 78/2015/NĐ-CP ngày 14/9/2015 của Chính phủ về đăng ký DN.