Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam chính thức tiếp nhận nhiệm vụ Chủ tịch kênh giáo dục ASEAN nhiệm kỳ 2022 và 2023. (Ảnh: TTXVN phát)

Chiều 16/3, đã diễn ra lễ tiếp nhận vai trò Chủ tịch kênh Giáo dục ASEAN nhiệm kỳ 2022-2023 và sự kiện chuyển giao vai trò Chủ tịch kênh Giáo dục ASEAN từ Bộ trưởng Giáo dục Philippines sang Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam.

Sự kiện có sự tham dự và chứng kiến của Tổng Thư ký ASEAN và các Bộ trưởng Giáo dục ASEAN.

Ngành giáo dục ASEAN đã vượt qua những “cú sốc” chưa từng có tiền lệ

Trong bài phát biểu tiếp nhận vai trò Chủ tịch kênh Giáo dục ASEAN nhiệm kỳ 2022-2023, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam Nguyễn Kim Sơn gửi lời chúc mừng tới Bộ Giáo dục Philippines, dưới sự lãnh đạo của Bộ trưởng Magtolis Briones, đã hoàn thành xuất sắc nhiệm kỳ Chủ tịch kênh Giáo dục ASEAN năm 2020-2021. Đây là một giai đoạn rất khó khăn do những tác động của dịch COVID-19 gây ra. Vì vậy, những kết quả mà Bộ Giáo dục Philippines đạt được càng cần được ghi nhận và đánh giá cao.

Nhìn lại hai năm qua, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam cho rằng giáo dục đã phải chịu tác động lớn bởi đại dịch COVID-19. Các nước ASEAN đã cùng trải qua những khó khăn tương tự như: việc phải đóng cửa trường học; những khó khăn khi thực hiện dạy-học hoàn toàn trực tuyến và qua truyền hình; những vấn đề về sức khỏe và sự an toàn của học sinh khi không được đến trường một thời gian dài; nguy cơ việc hổng kiến thức, kỹ năng của học sinh và việc đảm bảo an toàn cho học sinh quay trở lại trường học khi tình hình cho phép.

Khó khăn là vậy, nhưng theo Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn, thời gian qua, các nước ASEAN đã cố gắng vượt qua những “cú sốc” chưa từng có tiền lệ đối với giáo dục để giảm thiểu tối đa tác động tiêu cực của đại dịch.

Tiếp nối những nỗ lực đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam kêu gọi các nước trong khu vực tiếp tục chung tay để tái thiết giáo dục, gia tăng khả năng chống chịu của hệ thống giáo dục ASEAN trong bối cảnh mới.

Nhấn mạnh về giai đoạn chuyển giao giữa trạng thái “giáo dục ứng phó với đại dịch COVID-19” sang trạng thái “giáo dục thích nghi với đại dịch COVID,” Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nhận định đây là giai đoạn yêu cầu người học, nhà trường và phụ huynh phải sẵn sàng thích nghi với mọi hình thức học tập bao gồm trực tiếp, trực tuyến hay kết hợp cả hai.

Trong giai đoạn này sẽ có những ưu tiên cấp thiết nhằm xây dựng một hệ thống giáo dục linh hoạt hơn để có thể chống chọi và tự phục hồi với những cuộc khủng hoảng trong tương lai.

Cụ thể, những ưu tiên này bao gồm: việc chăm sóc và bảo vệ sức khỏe tinh thần của người học; tăng cường giáo dục về bảo vệ môi trường, biến đổi khí hậu; bảo đảm việc tiếp cận giáo dục công bằng và có chất lượng cho người học, đặc biệt là nhóm yếu thế; thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện và đảm bảo an toàn không gian mạng cho người học; đổi mới sáng tạo trong giáo dục đại học nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế-xã hội.

Chia sẻ niềm vinh dự của Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam khi tiếp nhận nhiệm vụ Chủ tịch kênh giáo dục ASEAN nhiệm kỳ 2022-2023 trong bối cảnh mới, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn bày tỏ mong muốn nhận được sự ủng hộ, hỗ trợ từ các nước thành viên ASEAN và các đối tác trong nhiệm kỳ Chủ tịch của mình, bởi như các báo cáo phân tích giáo dục thường đề cập “giáo dục cần dựa trên những nguyên tắc hợp tác, cộng tác và đoàn kết.”

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn. (Ảnh: TTXVN phát)

Tổng Thư ký ASEAN, ngài Lim Jock Hoi, trong phát biểu tại buổi lễ đã nhấn mạnh: “Tôi tin tưởng rằng hợp tác giáo dục trong ASEAN, đặc biệt với nhiệm vụ xây dựng lại hệ thống giáo dục tự cường hơn, sẽ được ưu tiên thúc đẩy và tăng cường dưới sự lãnh đạo của Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam."

Hồi phục việc học, tái xây dựng hệ thống giáo dục

Sau khi tiếp nhận vai trò Chủ tịch kênh Giáo dục ASEAN nhiệm kỳ 2022-2023, Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam đã phối hợp với Cambridge Partnership for Education và Ban Thư ký ASEAN tổ chức Hội nghị bàn giải pháp "Hồi phục việc học, tái xây dựng hệ thống giáo dục."

Sự kiện có sự tham dự của các Bộ trưởng Giáo dục ASEAN.

Phát biểu khai mạc hội nghị, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh trong giai đoạn phục hồi mới thích ứng với đại dịch COVID-19, chúng ta không chỉ chú trọng tới yếu tố “phục hồi” mà còn cần đúc kết những kinh nghiệm để chuẩn bị tốt hơn cho việc ứng phó với các khủng hoảng có thể xảy ra trong tương lai.

Các nước ASEAN đã và đang nỗ lực để xây dựng hệ thống giáo dục có khả năng chống chịu và có năng lực phục hồi tốt hơn, Bộ trưởng đưa ra một số nỗ lực cụ thể như: củng cố lại hệ thống trường học; chuẩn bị các mô hình giáo dục học tập kết hợp trực tiếp và trực tuyến; điều chỉnh chương trình để trang bị toàn diện cho người học cả về kiến thức lẫn những năng lực cần thiết để thích ứng trong bối cảnh mới; nâng cao năng lực tự học, tự phát triển của người học.

Tại hội nghị, các Bộ trưởng Giáo dục ASEAN đã cùng trao đổi về việc Hồi phục việc học, tái xây dựng hệ thống giáo dục với 3 chuyên đề chính: việc hổng kiến thức và tăng cường việc học, tiếp cận giáo dục và xây dựng hệ thống giáo dục tự cường.

Phát biểu tham luận tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Văn Phúc đưa ra những thống kê về tác động, ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 tới giáo dục Việt Nam; những nỗ lực vượt qua khó khăn, thích ứng, thay đổi để vừa đảm bảo an toàn, vừa đảm bảo cơ hội và chất lượng giáo dục.

Theo Thứ trưởng, trong bối cảnh đại dịch COVID-19, không có duy nhất hình thức học tập nào có thể giải quyết được hoàn toàn vấn đề thiếu hụt học tập trong các khía cạnh: thiếu hụt tài liệu học tập, không được đến trường học, sự thiếu hiệu quả trong việc giảng dạy trực tuyến, đánh giá kết quả học tập của học sinh, hay trong tương tác giữa học sinh với thầy cô giáo, học sinh với học sinh…

Để giải quyết một phần vấn đề này, ngành giáo dục Việt Nam đã linh hoạt trong tổ chức dạy học trực tuyến, sử dụng hệ thống quản lý học tập, các websites học tập để tăng cường cơ hội và sự tương tác của học sinh.

Đối với vùng khó khăn, tập trung vào phương án học tập trên truyền hình vào các khung giờ cố định với thời gian biểu thích hợp, kết hợp với việc phân phát tài liệu bản in cho học sinh để đảm bảo kết quả học tập, việc kết nối giáo viên và cha mẹ học sinh luôn được chú ý.

Đặc biệt, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã tổ chức cuộc thi đóng góp các bài giảng trực tuyến của tất cả các thầy, cô giáo theo từng bài học trong chương trình.

Nhấn mạnh phục hồi sau đại dịch là chủ đề mà các nhà lãnh đạo giáo dục Việt Nam hết sức quan tâm ngay cả ở thời điểm trong đại dịch, Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc cho biết Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam đã khẩn trương trình Chính phủ Đề án “Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong giáo dục và đào tạo giai đoạn 2022-2025, định hướng đến năm 2030.”

Việt Nam tập trung xây dựng chính sách dạy và học trong bối cảnh mới trên tinh thần xem xét đồng bộ các yếu tố: định hình những phương thức, mô hình học tập mới, kết hợp, ứng dụng, xây dựng mô hình học tập linh hoạt, xây dựng nguồn học liệu mở, ứng dụng được thành quả của những công nghệ mới; sự liên kết chặt chẽ giữa các bộ, ban, ngành, các hợp tác công tư, thúc đẩy giải pháp mở, có sự đóng góp đa dạng; bảo đảm sự công bằng, bình đẳng trong tiếp cận cũng như cơ hội học tập của mọi nhóm đối tượng, với ưu tiên đặc biệt và trọng tâm vào hỗ trợ nhóm yếu thế.

Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc nhấn mạnh đây là lúc chúng ta cần nghĩ đến việc tái cấu trúc giáo dục trong một bức tranh rộng lớn hơn, trong một bối cảnh mới, của một thế giới nhiều biến động, đầy thách thức, không chỉ bởi bệnh dịch mà còn các yếu tố liên quan đến chính trị, xã hội khác.

Điều này đặt ra một nền giáo dục phải thực sự tập trung toàn bộ các chính sách, sáng kiến để tạo sản phẩm “những người học độc lập, tự chủ, bản lĩnh, có tính sáng tạo cao, có năng lực của công dân toàn cầu, đóng góp cho sự phát triển của quốc gia và thế giới.

Sau hội nghị, Ban tổ chức sẽ xây dựng một báo cáo tóm tắt chính sách. Báo cáo này sẽ được sử dụng cho việc hoạch định chính sách giáo dục tại các nước ASEAN và Vương quốc Anh./.