Chế biến cá ngừ xuất khẩu tại Công ty CP Thủy sản Bình Định. Ảnh: T.H

Nhiều cơ hội XK sang Anh

Theo số liệu thống kê của Hải quan Việt Nam, sau khi sụt giảm mạnh 51% trong tháng 5/2023, xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam sang Anh tiếp tục tăng trong 2 tháng sau đó. Sự tăng trưởng này đã góp phần nâng tổng kim ngạch XK sang Anh trong 7 tháng đầu năm 2023 lên cao hơn 77% so với cùng kỳ năm 2022, đạt hơn 4,5 triệu USD.

Theo bà Nguyễn Hà, chuyên gia thị trường cá ngừ của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), hiện Anh nhập khẩu rất nhiều sản phẩm cá ngừ tươi sống và đông lạnh của Việt Nam, chiếm tới 99% tổng kim ngạch XK. So với cùng kỳ, XK các mặt hàng này của Việt Nam sang Anh tăng tới 98%. Trong khi đó, XK cá ngừ chế biến và đóng hộp lại giảm.

Tại thị trường Anh, Việt Nam đang là nguồn cung cá ngừ lớn thứ 13, còn Ecuador, Mauritius và Seychelles đang dẫn đầu thị trường này.

Tuy nhiên, năm nay do hiện tượng El Nino khiến lượng mưa tại Panama giảm. Hạn hán đang làm cho việc vận chuyển hàng hóa của các nước Nam Mỹ, trong đó có Ecuador, sang các nước châu Âu qua kênh đào Panama gặp khó khăn. Các công ty vận tải biển phải lựa chọn các tuyến đường thay thế. Eo biển Magellan, ở mũi Nam Mỹ, là tuyến đường thủy tự nhiên nhưng cách Kênh đào Panama khoảng 7.000 km và cách cảng Manta gần 6.000 km, do đó là một đường vòng rất lớn cho tàu container. Vì thế, có thể nói đây là cơ hội cho các nước châu Á, trong đó có Việt Nam tăng XK cá ngừ sang nước châu Âu, trong đó có Anh.

Nhìn vào bức tranh tổng thể, trong bối cảnh lạm phát tăng cao, giá cá ngừ nguyên liệu tăng càng khiến cho nhu cầu tiêu thụ cá ngừ tại nhiều thị trường sụt giảm. Chính vì vậy mà các lợi thế từ hiệp định thương mại tự như UKVFTA đang tạo ra sức cạnh tranh cho các sản phẩm cá ngừ của Việt Nam tại các thị trường như Anh.

Ngoài ra, theo thông tin mới nhất ngày 16/7 vừa qua, Vương quốc Anh đã ký kết thỏa thuận và chính thức trở thành thành viên thứ 12 của khối Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP).

Sự gia nhập của Anh kỳ vọng sẽ thúc đẩy thương mại của nước này và các thành viên trong khối CPTPP, trong đó có Việt Nam. Cùng với hiệp định thương mại giữa Việt Nam – Anh (UKVFTA), những ưu đãi từ CPTPP sẽ mở ra cơ hội cho các sản phẩm thủy sản Việt Nam vào thị trường Anh, trong đó có cá ngừ.

Dự kiến, XK cá ngừ của Việt Nam sang Anh trong những tháng cuối năm sẽ vẫn tiếp tục khả quan

Mức sụt giảm tại các thị trường chính ít hơn

Ngoài thị trường Anh, XK cá ngừ sang nhiều thị trường chính cũng đã có tín hiệu tích cực hơn khi mức sụt giảm tại các thị trường này ít hơn so với những tháng trước đó.

Theo số liệu thống kê của Hải quan Việt Nam, tháng 7 XK cá ngừ đạt 76 triệu USD, giảm 11% so với cùng kỳ. Đây là mức giảm thấp nhất trong 7 tháng đầu năm 2023. Hiện XK cá ngừ sang các thị trường chính như Mỹ, Nhật Bản hay Canada vẫn tiếp tục giảm, trong khi XK sang EU tiếp tục khởi sắc.

Thị trường Mỹ, XK cá ngừ vẫn chưa có dấu hiệu phục hồi. Giá trị XK cá ngừ sang thị trường này trong tháng 7 vẫn giảm 26% so với cùng kỳ, đạt 29 triệu USD. Tương tự như Mỹ, XK cá ngừ sang Nhật Bản và Canada cũng vẫn tiếp tục sụt giảm trong tháng 7, với mức sụt giảm lần lượt là 20% và 38%. Tuy nhiên, tính từ đầu năm tới nay thì đây là mức giảm thấp nhất của cả 3 thị trường.

Trong khi đó, XK cá ngừ sang EU tiếp tục phục hồi và đang dần bù đắp lại lượng sụt giảm trong những tháng đầu năm. XK sang EU trong tháng 7 đã tăng 28% so với cùng kỳ. Nhờ đó, tính lũy kế 7 tháng đầu năm 2023, XK cá ngừ sang EU tăng 5% so với cùng kỳ năm 2022, đạt 96 triệu USD.

Đáng chú ý là sự xuất hiện trở lại của Italy trong top 3 thị trường dẫn đầu khối EU về nhập khẩu cá ngừ của Việt Nam. XK cá ngừ sang Italy trong tháng 7/2023 tăng gấp 10 lần sao với cùng kỳ năm 2022. Cùng với Italy, XK sang Đức và Hà Lan cũng đang tăng mạnh trong tháng 7 lần lượt là 43% và 96%.