Mỹ điều tra chống bán phá giá, xuất khẩu mật ong lao đao
	Hoa Kỳ chính thức điều tra chống bán phá giá mật ong Việt Nam
	Phát triển chuyên nghiệp để nâng tầm xuất khẩu mật ong

Để tránh các vụ kiện PVTM, bên cạnh giữ vững thị trường Mỹ, XK mật ong Việt Nam cũng cần đa dạng hoá thị trường XK hơn nữa. Ảnh: ST

Tích cực theo đuổi vụ điều tra

Ngày 11/5/2021, DOC chính thức khởi xướng điều tra CBPG đối với sản phẩm mật ong có xuất xứ từ 5 quốc gia trong đó có Việt Nam.

Ông Tống Xuân Chinh, Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi (Bộ NN&PTNT) cho biết, hiện nay, Mỹ là thị trường XK lớn nhất của mật ong Việt Nam. Trong 30 năm XK mật ong sang Mỹ, số lượng không ngừng tăng lên. Năm 2020, Việt Nam XK gần 50.000 tấn mật ong sang Mỹ. Ngành mật ong đang phụ thuộc quá nhiều vào Mỹ nên khi xảy ra vụ việc đã dẫn tới những ảnh hưởng nặng nề về XK. Giá mật ong đi xuống, rất nhiều người nuôi ong lo lắng.

Theo ông Đinh Quyết Tâm, Chủ tịch Hội nuôi ong Việt Nam, DN trong ngành mật ong đều là DN nhỏ, thậm chí siêu nhỏ, vốn ít, chủ yếu là vốn vay. Nguồn lực hạn chế, khi đối diện với sự điều tra và nghi ngờ của đối tác là khó khăn rất lớn đối với các DN, người nuôi ong. Thời gian qua, Hiệp hội đã kết hợp với các bộ, ngành liên quan thảo luận thống nhất chung là mặc dù nguồn lực kinh tế hạn chế nhưng trong vụ khởi kiện CBPG, các DN phải có luật sư hỗ trợ.

“Hiện nay, có trên 20 DN đã hợp tác với luật sư để tiến hành các điều tra sơ bộ của Mỹ. Ngoài những DN điều tra bắt buộc, có những DN tự nguyện làm đơn giải trình. Hiệp hội cũng thường xuyên tập huấn thông tin cho các DN để hỗ trợ cho người nông dân sản xuất, XK mật ong”, ông Đinh Quyết Tâm nói.

Bà Phạm Châu Giang, Phó Cục trưởng Cục Phòng vệ thương mại (Bộ Công Thương) thông tin thêm, đây là lần đầu tiên sản phẩm mật ong của Việt Nam bị điều tra phòng vệ thương mại. Các DN nuôi ong chủ yếu phát triển từ những cơ sở kinh doanh theo mô hình hộ gia đình, trong đó có nhiều DN nhỏ và vừa, chưa được tiếp cận với lĩnh vực phòng vệ thương mại nên còn thiếu kinh nghiệm, kỹ năng xử lý vụ việc. Do đó, khó tránh khỏi việc ban đầu một số DN cảm thấy hoang mang, lo lắng.

“Trong vụ việc DOC khởi xướng điều tra CBPG mật ong, có 2 điểm bất lợi. Thứ nhất, Việt Nam vẫn bị coi là phi thị trường. Thứ hai, Việt Nam được thiên nhiên ưu đãi nên giá cả cũng thấp hơn. Việc thiên nhiên ưu đãi là lợi thế của Việt Nam trong điều kiện thông thường, song lại là lý do cáo buộc nước ngoài đối với Việt Nam. Nếu không có gì thay đổi, cơ quan điều tra của Mỹ dự kiến sẽ ban hành Kết luận sơ bộ vụ việc vào ngày 17/11/2021. Chúng tôi sẽ theo dõi và có sự trao đổi lại với đối tác”, bà Phạm Châu Giang khẳng định.

Giữ vững thị trường Mỹ bằng mọi cách

Ông Tống Xuân Chinh phân tích: Thực tế, mỗi năm XK mật ong của Việt Nam chỉ đạt trị giá khoảng trên dưới 100 triệu USD, khá nhỏ so với tổng trị giá XK nông, lâm, thuỷ sản khoảng 41 tỷ USD. Tuy nhiên, XK mật ong lại có ảnh hưởng lớn tới đời sống, thu nhập của một bộ phận người dân. Sản phẩm ong Việt Nam có lợi thế từ thiên nhiên nhưng điều đó thế giới không biết hoặc nắm không vững. Lợi thế đó là diện tích rừng lớn, trong đó một phần lớn diện tích trồng keo. Mật ong XK đi Mỹ đều là từ nguồn hoa từ mật keo. “Chúng ta phải có đầy đủ tài liệu để chứng minh cho DOC thấy, sản xuất mật ong của Việt Nam khác với các nước khác”, ông Tống Xuân Chinh nhấn mạnh.

Quan điểm của Bộ NN&PTNT là phải chủ động, bình tĩnh để chọn giải pháp tổng thể, phù hợp nhất, trong đó quan trọng nhất là phối hợp chặt chẽ từ các bộ, ban ngành cơ quan quản lý nhà nước hướng dẫn cho DN, người nông dân thực hiện yêu cầu từ phía Mỹ. Nhìn ở góc độ tích cực, Việt Nam có 1,6 triệu đàn ong với năng suất mật trên 60.000 tấn/năm. 90% số đó XK và phần lớn là XK sang Mỹ. Không dễ dàng gì Mỹ có thể thay thế được nguồn hàng từ Việt Nam.

Xung quanh câu chuyện XK mật ong, chuyên gia nông nghiệp Hoàng Trọng Thuỷ cho rằng, Mỹ là thị trường có giá trị gia tăng cao mà Việt Nam XK lớn nhất. Đây là điều mơ ước của nhiều quốc gia. Nếu mất đi thị trường này sẽ rất thiệt thòi cho ngành nuôi ong, cho các DN. Phải nhìn lại những vấn đề chưa làm được để cố gắng hoàn thiện, tránh mất đi thị trường lớn như Mỹ.

Ông Tống Xuân Chinh thông tin thêm, về chính sách Cục Chăn nuôi đang trong quá trình đề nghị Chính phủ sửa Quyết định số 50/2014/QĐ-TTg về chính sách hỗ trợ nâng cao hiệu quả chăn nuôi nông hộ giai đoạn 2015 – 2020; đề nghị nâng cấp lên thành một Nghị định để hỗ trợ cho ngành chăn nuôi, trong đó có ngành nuôi ong nhằm phù hợp với Chiến lược chăn nuôi giai đoạn 2021- 2030 và tầm nhìn đến 2045. “Chúng tôi có đề xuất hỗ trợ nâng cấp phòng phân tích, có các chỉ tiêu an toàn mật ong để có cơ sở để đánh giá về chất lượng sản phẩm khi đưa ra XK. Bằng mọi cách giữ vững thị trường Mỹ, dù có xảy ra phòng vệ thương mại cũng cố giữ ổn định lại thị trường này”, ông Chinh nhấn mạnh.

Lãnh đạo Cục Chăn nuôi cũng đề cập tới việc mở rộng thêm các thị trường XK khác; ưu tiên tăng khối lượng XK mật ong sang EU và định hướng XK sang châu Á, đặc biệt là cộng đồng người Hồi giáo. Ngoài ra, cần tăng cường xúc tiến thương mại trong nước, tuyên truyền nhiều hơn để người Việt sử dụng mật ong nhiều hơn nữa.