Tôm xuất khẩu sụt giảm 4%. (Ảnh: Minh Phú)

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), trong điều kiện áp dụng Chỉ thị 16 tại TPHCM và 18 tỉnh thành phía Nam, sản xuất và XK thủy sản sụt giảm đáng kể nhất là từ nửa cuối tháng 7.

Cụ thể, sau khi tăng 16% vào nửa đầu tháng, XK thủy sản nửa cuối tháng 7/2021 bị sụt giảm rõ rệt (giảm khoảng 15% -20% so với nửa đầu tháng) khiến cho kim ngạch XK thủy sản cả tháng giảm khoảng 4% so với cùng kỳ năm ngoái với 763 triệu USD.

Tuy nhiên, nhờ tăng trưởng cao trong nửa đầu năm nên lũy kế XK thủy sản 7 tháng đầu năm vẫn tăng 11% đạt 4,88 tỷ USD.

Nửa đầu năm 2021, XK thủy sản của cả nước vẫn đạt tăng trưởng 15% so với cùng kỳ năm ngoái, mang lại trị giá kim ngạch XK đạt 4,1 tỷ USD nhờ doanh nghiệp thủy sản nỗ lực và linh hoạt để ổn định sản xuất, duy trì nguồn cung, tận dụng cơ hội của các thị trường.

Theo bà Lê Hằng, Phó giám đốc Trung tâm VASEP.PRO, triển vọng XK thủy sản Việt Nam năm 2021 đang rất khả quan nhưng đã bị chững lại khi làn sóng Covid -19 lần thứ 4 bùng phát dữ dội ở khu vực trọng điểm sản xuất, chế biến và XK thủy sản là TPHCM và vùng ĐBSCL đúng vào giai đoạn cao điểm. Tác động này đã gây ảnh hưởng nặng nề đến sản xuất và XK, nhất là vào nửa cuối tháng 7, do các yêu cầu giãn cách xã hội, phòng chống dịch rất chặt chẽ của Chính phủ như là quy định “3 tại chỗ” hoặc các quyết định, biện pháp siết chặt của địa phương làm cho sản xuất bị ngưng trệ.

Nhiều mặt hàng XK chủ lực của ngành Thủy sản đang "tuột dốc". XK tôm trong tháng 7 sụt giảm 4% so với cùng kỳ đạt 374 triệu USD, lũy kế 7 tháng vẫn giữ tăng trưởng 10% với 2,1 tỷ USD, chiếm 43% kim ngạch XK thủy sản. XK cá tra và cá ngừ trong tháng 7 giảm khoảng 5% đạt tương ứng 117 triệu USD và 60,5 triệu USD. Tính đến hết tháng 7/2021, XK cá tra đạt 898 triệu USD, tăng 13%; XK cá ngừ đạt 416 triệu USD, tăng 17%.

XK mực, bạch tuộc giảm 9% đạt khoảng 47 triệu USD trong tháng 7, theo đó kết quả 7 tháng đầu năm là 314 triệu USD, tăng 8%. XK các mặt hàng khác đều giảm trong đó cua ghẹ giảm 3% và các loại cá khác giảm 2% trong tháng 7.

Tình hình sản xuất, XK thủy sản sẽ còn bị tác động lớn bởi đại dịch, vì thực tế hiện nay chỉ có khoảng 30% doanh nghiệp thủy sản tại các tỉnh thành phía Nam đảm bảo được điều kiện “3 tại chỗ”. Với những nhà máy thực hiện được, số lượng công nhân có thể huy động cũng chỉ 30-50% số lượng lao động, số còn lại phải nghỉ việc hoặc nghỉ không lương. Và công suất sản xuất trung bình đã giảm chỉ còn 40-50% so với trước đây. Dự tính công suất chung của cả vùng giảm chỉ còn 30-40%.

Trong khi đó, nguyên liệu thủy sản huy động cho chế biến, xuất khẩu cũng chỉ đạt khoảng 40-50% so với nguồn nguyên liệu bên ngoài do việc thực hiện giãn cách chung. Dự tính nguy cơ nguồn nguyên liệu cho sản xuất xuất khẩu những tháng cuối năm sẽ thiếu hụt từ 20-30%. Dịch vụ logistics tăng mạnh...

Với thực tế khó khăn hiện nay, VASEP cho rằng, XK thủy sản nửa cuối năm chắc chắn sẽ "tuột dốc", nếu không triển khai kịp thời các giải pháp hỗ trợ cần thiết cho việc phục hồi sản xuất, xuất khẩu và trực tiếp thúc đẩy sinh kế cho công nhân, nông ngư dân trong bối cảnh sống chung với dịch bệnh Covid-19. Trong đó, có việc cần triển khai sớm là ưu tiên tiêm vắc xin cho người lao động trong nhà máy chế biến thủy sản đảm bảo tiêu chí an toàn, tiếp đó là sự hỗ trợ cho doanh nghiệp và người lao động bị ảnh hưởng bởi Covid-19.