Đánh giá cho thấy, mặc dù tình hình XNK cả nước trong 2 tháng đầu năm ghi nhận kim ngạch tăng 19,2% nhưng kết quả thu NSNN của ngành Hải quan lại giảm. Chỉ tính riêng số thu NSNN tháng 2 chỉ đạt 25.118 tỷ đồng, giảm 19,8% so với tháng 1/2024.

Nguyên nhân giảm thu là do kim ngạch NK có thuế của một số mặt hàng chính giảm mạnh so với cùng kỳ năm 2023.

Điển hình, do tác động của ưu đãi về thuế suất NK xăng từ thị trường ASEAN, các DN chủ yếu NK từ ASEAN thay vì NK từ Hàn Quốc với mức thuế suất xăng là 8%, do đó, 2 tháng đầu năm lượng xăng dầu NK đạt xấp xỉ 1,1 triệu tấn, trị giá đạt 897 triệu USD, giảm 23,3% về lượng và giảm 30,2% về trị giá.

Công chức Hải quan Hà Nam kiểm tra hàng hóa tại trụ sở DN. Ảnh: H.Nụ

Ngoài ra, tại nhóm ô tô nguyên chiếc NK đạt gần 16.500 chiếc, trị giá 345 triệu USD, giảm 38,4% về lượng và giảm 39% về trị giá.

Song song với đó, dự toán thu của 10 cục hải quan tỉnh, thành phố chiếm số thu lớn chỉ đạt 47.513 tỷ đồng, bằng 14,35% dự toán được giao, giảm 4,78% so với cùng kỳ năm 2023.

Trong đó, một số đơn vị có chỉ số thu NSNN giảm như Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh giảm 15,91%; Cục Hải quan Hải Phòng giảm 9,88%....

Bước sang tháng 3, Tổng cục Hải quan yêu cầu các đơn vị trong toàn Ngành tập trung triển khai có hiệu quả các nhiệm vụ tài chính – NSNN năm 2024; quản lý chặt chẽ các nguồn thu. Quán triệt, triển khai các giải pháp theo Chỉ thị số 371/CT-TCHQ ngày 24/1/2024 về việc thực hiện đồng bộ, quyết liệt các giải pháp tạo thuận lợi thương mại, nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước, chống thất thu trong triển khai nhiệm vụ thu NSNN năm 2024.

Đồng thời, tăng cường chống thất thu qua công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện thủ tục hải quan, quản lý thuế, kiểm tra sau thông quan, thanh tra chuyên ngành, kiểm tra nội bộ, đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại.

Theo đó, tập trung nguồn lực triển khai đồng bộ các giải pháp cụ thể như: kiểm tra chặt về số lượng, trọng lượng, chủng loại, tên hàng hoá; trị giá hàng hoá XNK; phân loại hàng hoá, áp dụng mã số và mức thuế; xuất xứ hàng hoá; thực hiện miễn/giảm/hoàn thuế/ưu đãi thuế; chủ động rà soát, phân loại, thu hồi và xử lý nợ thuế; giám sát đối với hàng hóa XNK, phương tiện vận tải đối với hàng hóa gia công, sản xuất XK, chế xuất, kho ngoại quan, kho hàng không kéo dài; hàng hóa NK gửi qua dịch vụ chuyển phát nhanh, dịch vụ bưu chính; hàng quá cảnh, hàng hóa kinh doanh tạm nhập tái xuất, hàng hóa vận chuyển chịu sự giám sát hải quan; hàng hóa, phương tiện vận tải đưa vào, đưa ra, lưu giữ tại khu vực cửa khẩu đường bộ, đường biển, đường hàng không, đường sắt, đường thủy nội địa.

Đồng thời, triển khai quyết liệt các biện pháp nghiệp vụ kiểm soát; kiểm tra sau thông quan, thanh tra chuyên ngành, kiểm tra nội bộ; sử dụng đúng quy định, hiệu quả máy móc, thiết bị, công cụ hỗ trợ trong công tác giám sát, kiểm tra, kiểm soát hải quan theo quy định.