Dự án đường Hồ Chí Minh chậm thông tuyến, 171 km chưa được bố trí vốn
	Bộ Giao thông vận tải giải ngân dự kiến đạt 95%

Bộ trưởng Bộ Giao thông và vận tải Nguyễn Văn Thể phát biểu tiếp thu và giải trình một số nội dung đại biểu Quốc hội nêu. Ảnh: quochoi.vn

Phát biểu giải trình tại phiên thảo luận ở hội trường Quốc hội chiều nay 6/6 về tổng kết, đánh giá tổng thể tình hình thực hiện Nghị quyết số 66/2013/QH13 và kế hoạch triển khai dự án đường Hồ Chí Minh giai đoạn tiếp theo, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể khẳng định: đường Hồ Chí Minh là con đường đặc biệt nên Quốc hội, Chính phủ đặc biệt quan tâm.

Giai đoạn từ năm 2000 – 2010, tiến độ triển khai dự án rất tốt. Tiếp đó, giai đoạn 2011-2015 dự án được bố trí nguồn lực rất lớn, nhưng thời điểm đó xảy ra khủng hoảng kinh tế, Chính phủ ban hành nghị quyết để dừng, giãn nhiều dự án nhằm kiểm soát lạm phát.

Vì thế, giai đoạn 2011-2015 hầu như các dự án lớn, trong đó có dự án đường Hồ Chí Minh phải dừng, giãn để kiềm chế lạm phát và trong 5 năm này hầu như không thực hiện được.

Giai đoạn 2016-2020, chủ trương là khởi động lại những dự án dang dở, dừng, giãn. Tuy nhiên, nguồn lực dành cho dự án đường Hồ Chí Minh và các dự án dang dở giai đoạn này cũng rất ít nên không đủ nguồn lực thực hiện.

“Một trong những nguyên nhân chậm tiến độ nữa là đường Hồ Chí Minh là con đường đi qua địa hình phức tạp, khu vực địa chất khó khăn, trong quá trình triển khai gặp rất nhiều khó khăn, nhất là công tác giải phóng mặt bằng…”, ông Nguyễn Văn Thể nói.

Về nguyên nhân chủ quan, người đứng đầu ngành giao thông vận tải cho hay trách nhiệm chính thuộc về Bộ Giao thông vận tải và một số bộ, ngành liên quan trong công tác tham mưu cho Chính phủ, tham mưu cho Quốc hội để rà soát bố trí vốn; trách nhiệm của các địa phương; trách nhiệm giám sát của Quốc hội… “Chúng tôi khẳng định, Bộ Giao thông vận tải vẫn là cơ quan tham mưu chính nên chúng tôi phải chịu trách nhiệm”, ông Nguyễn Văn Thể nói.

Để khắc phục tình trạng chậm tiến độ, ông Nguyễn Văn Thể cho biết: các dự án đường cao tốc hiện nay thực hiện theo Luật Đầu tư công, đã bố trí đủ nguồn lực, không như giai đoạn trước đây là bố trí nguồn lực theo khả năng, theo giai đoạn. Do đó, những dự án đủ vốn mới triển khai.

Cụ thể, với dự án đường Hồ Chí Minh hiện nay đã bố trí vốn cho hai đoạn Chợ Chu - ngã ba Trung Sơn; Rạch Sỏi – Bến Nhất – Gò Quao – Vĩnh Thuận đi qua các địa phương (hiện nay đã bố trí 4.450 tỷ đồng).

Bộ Giao thông vận tải kiến nghị các địa phương quyết liệt hơn nữa trong việc triển khai dự án, giúp Bộ Giao thông vận tải trong công tác giải phóng mặt bằng. Bởi thời gian ngắn mà mặt bằng không xong thì không làm được, nhất là đoạn Rạch Sỏi – Bến Nhất – Gò Quao – Vĩnh Thuận đi qua vùng đất yếu, nếu không đủ thời gian gia tải sẽ rất khó khăn.

Riêng đoạn Cổ Tiết – Chợ Bến, ông Nguyễn Văn Thể cho biết, Chính phủ đã chỉ đạo Bộ lập hồ sơ ngay trong năm 2022, tranh thủ các nguồn lực, trong đó có những nguồn có thể có trong năm 2022 và giai đoạn sắp tới để đầu tư…

Toàn cảnh phiên thảo luận tại hội trường Quốc hội chiều ngày 6/6. Ảnh: quochoi.vn

Trước đó, tham gia thảo luận tại hội trường Quốc hội, nhiều đại biểu Quốc hội nhấn mạnh vào yếu tố chậm tiến độ của dự án.

Theo đại biểu Nguyễn Hữu Toàn (đoàn Lai Châu), thời gian qua, những dự án thành phần hoàn thành đã phát huy tác dụng rất tích cực trong phát triển kinh tế-xã hội, xóa đói giảm nghèo và đảm bảo an ninh quốc phòng, nhất là những vùng sâu, vùng xa, vùng còn rất nhiều khó khăn phía Tây của Tổ quốc.

Tuy nhiên, tính đến thời điểm hiện tại, mục tiêu thông toàn tuyến vẫn chưa hoàn thành. Một số đoạn tuyến đang trong quá trình triển khai còn dở dang, một số đoạn tuyến chưa được triển khai thực hiện.

“Vấn đề này cần được đánh giá kỹ để rút ra bài học cho việc triển khai dự án đường Hồ Chí Minh cũng như các dự án quan trọng quốc gia sắp tới; đồng thời, đề nghị Chính phủ cần làm rõ nguyên nhân và những tồn tại, hạn chế dẫn đến sự chậm trễ trong triển khai thực hiện với một dự án quan trọng quốc gia do Quốc hội quyết định, được báo cáo Quốc hội hàng năm”, đại biểu đoàn Lai Châu nói.

Theo đại biểu Nguyễn Thanh Hải (đoàn Long An), dự án đường Hồ Chí Minh là dự án quan trọng quốc gia đã từng bước phát huy hiệu quả, góp phần phát triển kinh tế-xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh tại các địa phương.

Ông Nguyễn Thanh Hải đề nghị Quốc hội, Chính phủ, Bộ Giao thông vận tải, Bộ Kế hoạch và Đầu tư sớm phân bổ nguồn vốn để đầu tư hoàn chỉnh các đoàn còn dở dang, trong đó có đoạn qua địa bàn tỉnh Long An; bố trí đủ nguồn vốn để chi trả tiền bồi thường cho 211 hộ dân đã bàn giao mặt bằng nhưng chưa nhận được tiền bồi thường trên địa bàn tỉnh Long An.

“Việc này không thể chậm trễ và kéo dài nhiều hơn nữa vì sẽ phát sinh những vấn đề phức tạp, điểm nóng, khiếu kiện và gây ra lãng phí rất lớn về tài nguyên đất đai tại địa phương”, đại biểu Nguyễn Thanh Hải nói.