Bộ trưởng Hồ Đức Phớc: Bộ Tài chính ủng hộ các gói kích cầu thúc đẩy kinh tế phát triển
	Cần xây dựng gói kích thích kinh tế đủ lớn để phục hồi kinh tế trong năm 2022

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc phát biểu tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn sáng ngày 12/11/2021. Ảnh: TTXVN

Ủng hộ các gói kích cầu phát triển kinh tế

Tham gia trả lời, làm rõ các chất vấn của đại biểu Quốc hội về gói kích cầu, hỗ trợ phục hồi nền kinh tế tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn của Quốc hội sáng nay 12/11/2021, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết: Từ góc độ chính sách tài khóa, các công cụ thực hiện chính sách tài khóa cơ bản là công cụ thuế, thu ngân sách, công cụ nợ, chi ngân sách; kết hợp chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ một cách hợp lý, linh hoạt để đảm bảo nền kinh tế phát triển nhanh, bền vững.

Đối với chính sách thuế trong thời gian tới, Bộ Tài chính tiếp tục đề nghị Chính phủ, Quốc hội thực hiện chính sách thuế như năm 2021 đã thực hiện, ví dụ giãn, hoãn thuế. Năm 2021 tính đến ngày 31/12/2021 đã giãn, hoãn thuế khoảng 115.000 tỷ đồng; đã thực hiện giảm 30 loại phí; giảm thuế xăng dầu trong hàng không là 30% (năm 2022, Bộ Tài chính trình Chính phủ giảm 50%).

Các chính sách miễn giảm thuế như: 30% thuế giá trị gia tăng (VAT); 30% thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN); 50% thuế của các hộ sản xuất kinh doanh, miễn tiền phạt chậm nộp đối với đơn vị kinh doanh thua lỗ, khó khăn và một loạt chính sách về thu ngân sách làm giảm bớt những khó khăn cho các doanh nghiệp.

Về thu ngân sách, Bộ Tài chính sẽ tập trung thu trên nền tảng số, sàn thương mại điện tử cũng như thực hiện phát hành hóa đơn điện tử để tránh hóa đơn giả, tránh hoàn thuế trục lợi, tránh trốn thuế; tiến hành thu thuế trong bất động sản như chuyển nhượng bất động sản, chống chuyển giá trốn thuế.

Liên quan tới câu hỏi của đại biểu Quốc hội về công cụ nợ còn dư địa hay không, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc phân tích: Hiện nay tính theo GDP cũ, năm 2021 nợ công là 56,8%, dưới 60% nhưng vượt ngưỡng cảnh báo là 55%, đây là vấn đề cân nhắc. Dư nợ Chính phủ là 51% nếu tính theo GDP cũ. Nếu tính theo GDP mới dư nợ là 44,7%. Mức dư nợ công năm 2021 là 3,750 triệu tỷ đồng, dư nợ Chính phủ khoảng 3,397 triệu tỷ đồng.

“Bộ Tài chính ủng hộ các gói kích cầu đề phát triển kinh tế. Tuy nhiên, các gói kích cầu phải có hiệu quả để tăng thu ngân sách. Có thể mức bội chi trong năm 2022, 2023 sẽ tăng, nhưng sẽ giảm bội chi các năm tiếp theo, giúp nền kinh tế phát triển nhanh, bền vững”, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nói.

Ở góc độ thực hiện các gói kích cầu, theo Bộ trưởng Hồ Đức Phớc, nếu bỏ ra mỗi năm 20.000 tỷ đồng, 2 năm 2022 và năm 2023 sẽ là 40.000 tỷ đồng, với lãi suất hỗ trợ khoảng 4% cho doanh nghiệp, thì huy động được 1 triệu tỷ đồng bỏ vào nền kinh tế. Điều này không làm tăng bộ chi ngân sách, không làm tăng nợ công vì nguồn này lấy trong nguồn đầu tư chưa phân bổ của giai đoạn 2021-2025.

Các đại biểu Quốc hội dự phiên họp tại hội trường Diên Hồng sáng ngày 12/11/2021. Ảnh: quochoi.vn

Còn một số gói nữa tính toán, ví dụ sẽ phát hành trái phiếu Chính phủ, công trái hoặc trái phiếu bằng ngoại tệ để huy động tiền trong dân. Gói này sẽ huy động khoảng 180 nghìn tỷ đồng. Như vậy, mỗi năm chỉ tăng bội chi ngân sách 1%, như vậy cũng sẽ giữ được tỷ lệ bội chi ngân sách trong cả giai đoạn.

Tuy nhiên, điều hết sức băn khoăn là khi có tiền, tiền này nền kinh tế có hấp thụ không và hấp thụ ở trong lĩnh vực nào.

Để số tiền này đưa được vào các dự án đầu tư công, dự án đầu tư lớn, các công trình trọng điểm nhằm tạo đột phá lớn cho tăng trưởng thì cần phải chuẩn bị. Nếu chưa chuẩn bị thì cần phải được chuẩn bị nhanh, phải lập dự án trong điều kiện đặc biệt mới có thể tiêu được tiền bằng các gói kích cầu.

Bên cạnh đó, thực hiện đồng bộ các gói chính sách tài khóa và tiền tệ, như cho vay để giải quyết việc làm, nhà ở xã hội, hỗ trợ từ Ngân hàng Chính sách xã hội, cho vay với doanh nghiệp thì thông qua kênh của các ngân hàng thương mại, huy động trên thị trường chứng khoán...

Tăng cường tiết kiệm chi thường xuyên và chi đầu tư

Về công cụ chi ngân sách, người đứng đầu ngành Tài chính nhấn mạnh tăng cường tiết kiệm cả chi thường xuyên và tiết kiệm chi đầu tư phát triển. Chi đầu tư phát triển phải đặt ra đã chi là phải có hiệu quả. Nếu dự án đầu tư không hiệu quả kéo dài, dứt khoát phải sắp xếp lại, lấy vốn của dự án này đưa vào dự án khác hiệu quả hơn.

“Trong dự toán phân bổ ngân sách, Bộ Tài chính đã phân bổ cho các tỉnh, bộ ngành, đã cắt giảm 10% chi thường xuyên so với định mức Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành; trong quá trình điều hành sẽ tiếp tục cắt giảm 10% nữa, tiết kiệm chi trong việc tiếp khách, chi công tác phí trong và ngoài nước. Như vậy sẽ tiết kiệm một số khoản chi để tập trung đầu tư cho phát triển”, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nhấn mạnh.

Giải trình thêm trước Quốc hội về vấn đề đại biểu chất vấn liên quan đến giải ngân đầu tư công chậm, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho rằng có nguyên nhân từ thể chế. Đó là Nghị định 59/2015/NĐ-CP về quản lý dự án đầu tư xây dựng quy định các công trình loại A do các bộ, ngành chuyên ngành phê duyệt, do đó các tỉnh đưa hồ sơ lên bộ, ngành phê duyệt thiết kế cơ sở rất chậm.

Công tác giải phóng mặt bằng cũng khó khăn, việc lập dự án để xác định nguồn vốn, phân bổ vốn cũng còn chậm… Đó là những hạn chế ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân.

Riêng về khoản đầu tư 2 tỷ USD cho Đồng bằng sông Cửu Long, theo Bộ trưởng Hồ Đức Phớc, đây là khoản Ngân hàng Thế giới cam kết với Chính phủ cho vay để đầu tư vào Đồng bằng sông Cửu Long. Tuy nhiên, đây không phải là khoản cho vay ngân sách mà cho vay để đầu tư dự án.

Để đầu tư thì phải có quy hoạch được phê duyệt mới lập được dự án, mới tiếp cận được khoản vay, ký được hiệp định. Do đó, Bộ trưởng đề xuất phải lập dự án trong tình trạng khẩn cấp, trình cấp có thẩm quyền để đưa vào chương trình thì mới giải ngân được sớm.