PGS. TS. Trần Hoàng Ngân, Ủy viên Ủy ban Kinh tế của Quốc hội.

Theo báo cáo của Chính phủ, trong năm 2015 phải CPH 260 DN, trong khi đó, quý I mới CPH được 29 DN. Quan điểm của ông như thế nào về tiến độ CPH DNNN hiện nay?

Chính phủ đã rất quyết tâm CPH DNNN nhưng quá trình triển khai không như mong đợi, số lượng CPH đạt được vẫn ít so với tiến độ.

Theo tôi tiến độ này còn tùy thuộc vào tình hình vĩ mô, thị trường chứng khoán, tiền tệ, lãi suất…, tuy nhiên, tôi vẫn muốn Chính phủ quyết liệt hơn nữa, phải rà soát lại xem bộ, ngành, địa phương nào chậm CPH, xem xét hình thức kỷ luật, khiển trách, phê bình để làm thế nào thực hiện đúng những gì mà đã cam kết.

Thực tế cho thấy rằng khối DN tư nhân thực hiện quá trình minh bạch hóa, niêm yết, lên sàn rất nhanh, vậy tại sao CPH trong DNNN lại chậm, thưa ông?

Theo tôi, Chính phủ cần có báo cáo Quốc hội vào kỳ họp tới đánh giá lại tại sao CPH chậm như vậy, còn vướng ở đâu. Chính phủ cần có họp sớm trong 6 tháng cuối năm để rà lại tiến độ CPH, trả lời câu hỏi tại sao cũng là tái cơ cấu nhưng tái cơ cấu đầu tư công, tái cơ cấu hệ thống ngân hàng đã có kết quả nhất định nhưng tái cơ cấu các DNNN thì kết quả còn khiêm tốn.

Nhân cơ hội đánh giá 6 tháng cuối năm cần nhìn lại xem còn vướng ở chỗ nào để tháo gỡ ngay. Chúng ta còn nhiều cơ hội để chuẩn bị hội nhập cho năm 2016, nhưng nếu không làm nhanh, không nâng cao được năng lực cạnh tranh của DN thì hội nhập sẽ rất khó khăn. Những chính sách gì trước khi hội nhập giúp cho những “đứa con” của chúng ta ra biển lớn là phải làm ngay, làm cho nhanh.

Nghĩa là quá trình CPH sẽ giúp DN “khởi động” tốt hơn trong hội nhập?

Quá trình CPH làm tốt thì không chỉ là CPH bao nhiêu phần trăm vốn mà vấn đề ở đây là thay đổi mô hình quản lý, quản trị DN. Rõ ràng chúng ta thấy những DN đã CPH đem lại lợi nhuận cho Nhà nước rất nhiều thông qua cổ tức nộp về ngân sách.

Khi thay đổi mô hình quản trị, DN làm ăn hiệu quả hơn và khi gắn CPH với việc bắt buộc DN niêm yết trên sàn thì tự động DN phải minh bạch. Tính minh bạch đó làm DN hoạt động tốt hơn và phải làm ăn hiệu quả hơn. Giá cổ phiếu phản ánh quá trình ngược lại của CPH DN. Mô hình CPH là mô hình công ty cổ phần sẽ giúp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn. Nếu đẩy mạnh quá trình tái cơ cấu này còn đẩy mạnh hiệu quả của DN, DN có lợi nhuận sẽ giúp tăng thu ngân sách.

Vậy cần phải làm gì nữa để đẩy nhanh quá trình này, thưa ông?

Trong thời gian qua, quá trình CPH vướng chỗ nào Chính phủ đã tháo chỗ đó, nhưng vấn đề là nhiều yếu tố vĩ mô hiện nay như thị trường vốn, nhập siêu ảnh hưởng đến tỷ giá… tác động đến tiến độ của quá trình. Tôi nghĩ rằng tiến độ CPH chậm là do yếu tố bên ngoài nhiều hơn là yếu tố chủ quan bởi Chính phủ đã làm rất quyết liệt rồi.

Xin cảm ơn ông!